Ontdekt hoe T-cellen moordenaars worden

Susana Minguet Freiburg)

Susana Minguet (afb: beeld uit filmpje univ. van Freiburg)

Onderzoeksters van, onder meer, de universiteit van Freiburg (D) rond Susana Minguet zouden ontdekt hebben hoe een bepaald type afweercellen, de T-cellen, wordt aangezet tot het doden van indringers en in het ongerede geraakte cellen (zoals tumorcellen). Daarbij zou een bepaald deel van een receptor op de T-cellen, het zogeheten RK-motief, een doorslaggevende rol spelen. Lees verder

D-peptide moet T-cellen activeren tegen kanker

D-peptide

Het rechtsdraaiende (D) peptide dekt volmaakt het controleposteiwit TIGIT af op T-cellen (afb: Angewandte Chemie)

Controleposteiwitten op T-cellen (afweercellen) reguleren de afweerreactie om te voorkomen dat die cellen wat al te wild tegen het eigen systeem te keer gaan. Kankercellen hebben er een handje van om daar misbruik van te maken om zo een afweerreactie te voorkomen. Onderzoekers hebben nu een nieuwe manier bedacht om die truc van kankercellen de omzeilen: een spiegelpeptide (rechtsdraaiend). Lees verder

CAR-T-techniek hoeft niet zo duur te zijn

Immuuntherapie vrij succesvol bij agressieve leukemiesoort

De CAR T-behandeling in beeld gebracht (afb: hematon.nl)

De chimere antigeenreceptorT-celtechniek, kortom CAR-T is een beloftevolle behandelwijze voor, in principe, allerlei typen kankers, maar vreselijk duur. Om de T-cellen een receptor te geven die specifiek op een bepaalde stof op kankercellen reageert moeten die afweercellen van de patiënt eerst worden verzameld en genetisch veranderd en vervolgens weer worden toegediend aan de patiënt. Voor een enkele patiënt kan dat al gauw oplopen tot een ton of drie (in euro’s). Het Duitse centrum voor kankeronderzoek DKFZ denkt het voor een tiende van dat bedrag te kunnen doen. Lees verder

T-cellen aangepast om verouderde cellen op te ruimen

Verouderde cellen

Normaal worden verouderde cellen verwijderd door afweercellen die reageren op epaalde door die cellen afgescheiden stoffen (SASP-factor)  (afb: Nature)

Celveroudering zou een bijdrage leveren aan vele ziektes. Bij muisjes hebben onderzoekers nu genetisch aangepaste T-cellen gebruikt om die verouderde cellen op te ruimen zonder dat dat voor de beestjes nare bijwerkingen had. Is dat een de aanloop naar de eeuwige jeugd? Lees verder

Moet je je lichaam (kanker)medicijnen laten aanmaken?

Eiwitproductie

Via boodschapper-RNA worden stukjes DNA in het ribosoom omgezet in eiwitten (afb.: vib.be)

Het is niet elke dag bal, maar toch vrij vaak komen onderzoekers met het ei van Columbus als het gaat om het genezen van kanker. Dat is al tientallen jaren zo. Veel onderzoek is gericht om het opnieuw activeren van het eigen afweersysteem, maar onderzoekers in Noorwegen denken dat het nuttig zou kunnen zijn als het lichaam zelf kankermedicijnen zou aanmaken, waarbij ze het vooral hebben gemunt op tripelnegatieve borstkanker. Dat zou mogelijk zijn via de boodschapper-RNA-therapie, die trouwens ook bij andere ziektes zou zijn te gebruiken. De vraag is of dat de oplossing is. Lees verder

Macrofagen met een ‘rugzak’ keren zich (weer) tegen kanker

Macrofagen aangemoedigd kanker aan te pakken

Rechts de ‘bepakte’ macrofagen (afb: Science)

Macrofagen zijn afweercellen die constant op zoek zijn naar ongerief zoals virussen of kankercellen en dat ongerief ook meteen opruimen. Kankercellen blijken echter een truc te hebben om die ‘veelvraten’ op non-actief te zetten. Die scheiden een stof af waardoor die macrofagen van vijand vriend worden en zich ‘in dienst’ stellen van het kankergezwel. Pogingen om macrofagen uit het lichaam te halen en ze weer tot vijanden van kanker te maken, zoals met T-cellen gebeurt, hebben gefaald omdat die terug in het lichaam door kankercellen dan weer simpelweg worden ‘kaltgestellt’. Onderzoekers van, onder meer, de Harvarduniversiteit hebben nu een ‘rugzak’ bedacht waarmee die macrofagen zich niet meer laten omturnen. Lees verder

Kunnen synthetische antilichamen virussen aan?

Verschil tussen menselijke en lama-antilichamen

Het verschil tussen menselijke (midden) en lama-antilichamen (afb: hybribody.com)

Stukken antilichaam aan elkaar geplakt met bacteriële superlijm zouden een probaat middel (kunnen) zijn tegen bunyavirussen, meldden onderzoekers rond Paul Wichgers van de universiteit van Wageningen. Het zou een nieuwe manier zijn om, onder meer, virussen te bestrijden maar ook niet virale ziektes. Lees verder

Met ‘slimme’ eiwitten ‘computer’ gemaakt van mensencellen

Logische eiwitpoorten in mensencel

Logische eiwitpoorten zou het ‘besturen’ van cellen makkelijker maken (afb: UW)

Er wordt al een tijd gewerkt aan de mogelijkheden om dat prachtige DNA-systeem in te zetten voor de verwerking en opslag van informatie, aan computers dus.  Aan de andere kant worden worden er ook computerachtige constructies bedacht om levende cellen te kunnen sturen.  Onderzoekers van de universiteit van de staat Washington hebben nu ‘slimme’ eiwitten ontworpen om logische EN-poorten te maken in menselijke cellen. Lees verder

Immuuntherapie met controlepostremmers onveilig (?)

edocrinologe Zoe Quandt

Zoe Quandt (afb: UCSF)

Immuuntherapieën bij kanker hebben de volle aandacht en de vooruitzichten zijn ook niet slecht. Nu blijkt dat met een bijzondere immuuntherapie waarbij zogeheten controlepostremmers worden gebruikt er afwijkingen aan de schildklier kunnen ontstaan. De techniek is goedgekeurd in de VS voor een groot aantal kankersoorten, waaronder blaas-, darm-, lever- en longkanker. Lees verder

Een cruciale rem op de afweer ontdekt

EGR4

EGR4 blijkt bijzonder veelzijdig te zijn (afb: GeneCards)

Ons afweersysteem, ik heb het hier al vaak gezegd, is een prachtig systeem om ons gezond te houden. Dat is een heel uitgebalanceerd systeem, want het moet niet om elk wissewasje in het geweer komen en ook niet al te laks zijn bij echte bedreigingen. Nu is er (weer) een eiwit ontdekt dat een rem zet op de activiteit als een vreemd organisme niets kwaads in de zin heeft of ons zelfs voordeel brengt. Meteen wordt er ook weer een verband gelegd met kanker, aangezien kankercellen vaak middelen hebben die afweer in slaap te sussen. Lees verder