Normaal worden verouderde cellen verwijderd door afweercellen die reageren op epaalde door die cellen afgescheiden stoffen (SASP-factor) (afb: Nature)
Celveroudering zou een bijdrage leveren aan vele ziektes. Bij muisjes hebben onderzoekers nu genetisch aangepaste T-cellen gebruikt om die verouderde cellen op te ruimen zonder dat dat voor de beestjes nare bijwerkingen had. Is dat een de aanloop naar de eeuwige jeugd? Lees verder
Via boodschapper-RNA worden stukjes DNA in het ribosoom omgezet in eiwitten (afb.: vib.be)
Het is niet elke dag bal, maar toch vrij vaak komen onderzoekers met het ei van Columbus als het gaat om het genezen van kanker. Dat is al tientallen jaren zo. Veel onderzoek is gericht om het opnieuw activeren van het eigen afweersysteem, maar onderzoekers in Noorwegen denken dat het nuttig zou kunnen zijn als het lichaam zelf kankermedicijnen zou aanmaken, waarbij ze het vooral hebben gemunt op tripelnegatieve borstkanker. Dat zou mogelijk zijn via de boodschapper-RNA-therapie, die trouwens ook bij andere ziektes zou zijn te gebruiken. De vraag is of dat de oplossing is. Lees verder
Rechts de ‘bepakte’ macrofagen (afb: Science)
Macrofagen zijn afweercellen die constant op zoek zijn naar ongerief zoals virussen of kankercellen en dat ongerief ook meteen opruimen. Kankercellen blijken echter een truc te hebben om die ‘veelvraten’ op non-actief te zetten. Die scheiden een stof af waardoor die macrofagen van vijand vriend worden en zich ‘in dienst’ stellen van het kankergezwel. Pogingen om macrofagen uit het lichaam te halen en ze weer tot vijanden van kanker te maken, zoals met T-cellen gebeurt, hebben gefaald omdat die terug in het lichaam door kankercellen dan weer simpelweg worden ‘kaltgestellt’. Onderzoekers van, onder meer, de Harvarduniversiteit hebben nu een ‘rugzak’ bedacht waarmee die macrofagen zich niet meer laten omturnen. Lees verder
Het verschil tussen menselijke (midden) en lama-antilichamen (afb: hybribody.com)
Stukken antilichaam aan elkaar geplakt met bacteriële superlijm zouden een probaat middel (kunnen) zijn tegen bunyavirussen, meldden onderzoekers rond Paul Wichgers van de universiteit van Wageningen. Het zou een nieuwe manier zijn om, onder meer, virussen te bestrijden maar ook niet virale ziektes. Lees verder
Logische eiwitpoorten zou het ‘besturen’ van cellen makkelijker maken (afb: UW)
Er wordt al een tijd gewerkt aan de mogelijkheden om dat prachtige DNA-systeem in te zetten voor de verwerking en opslag van informatie, aan computers dus. Aan de andere kant worden worden er ook computerachtige constructies bedacht om levende cellen te kunnen sturen. Onderzoekers van de universiteit van de staat Washington hebben nu ‘slimme’ eiwitten ontworpen om logische EN-poorten te maken in menselijke cellen. Lees verder
Zoe Quandt (afb: UCSF)
Immuuntherapieën bij kanker hebben de volle aandacht en de vooruitzichten zijn ook niet slecht. Nu blijkt dat met een bijzondere immuuntherapie waarbij zogeheten controlepostremmers worden gebruikt er afwijkingen aan de schildklier kunnen ontstaan. De techniek is goedgekeurd in de VS voor een groot aantal kankersoorten, waaronder blaas-, darm-, lever- en longkanker. Lees verder
EGR4 blijkt bijzonder veelzijdig te zijn (afb: GeneCards)
Ons afweersysteem, ik heb het hier al vaak gezegd, is een prachtig systeem om ons gezond te houden. Dat is een heel uitgebalanceerd systeem, want het moet niet om elk wissewasje in het geweer komen en ook niet al te laks zijn bij echte bedreigingen. Nu is er (weer) een eiwit ontdekt dat een rem zet op de activiteit als een vreemd organisme niets kwaads in de zin heeft of ons zelfs voordeel brengt. Meteen wordt er ook weer een verband gelegd met kanker, aangezien kankercellen vaak middelen hebben die afweer in slaap te sussen. Lees verder
In het lab uit pluripotente stamcellen gemaakt ND-cellen (pijltjes) (afb: Sturgeon et. al)
Het is hier al wel vaker gezegd dat ons afweersysteem wel degelijk optreedt tegen kanker, maar de diverse kankers hebben vaak methoden ontwikkeld om dat afweersysteem voor de gek te houden. Bij een immuuntherapie worden die afweercellen van een patiënt weer weerbaar gemaakt (je hebt ook immuuntherapie waarbij donorafweercellen worden gebruikt). Nu blijkt dat ‘verjongde’ afweercellen, verkregen uit pluripotente stamcellen, beter werken dat de weerbaar gemaakte eigen afweercellen van de patiënt (in dit geval een muisje). Ook in kweken van menselijke cellen werkte de truc om potentere afweercellen te maken. Lees verder
De synthetische ‘antilichamen (rood/blauw) netjes vastgezet op een nanovel binden zich heel specifiek aan een ziekteverwekkend eiwit (afb: Zuckermann et.al.)
Antilichamen herkennen specifieke ziekteverwekkers en vormen een wezenlijk onderdeel van het afweersysteem. Steeds vaker worden er therapieën bedacht waarbij synthetische antilichamen ‘de weg wijzen’, maar het maken van die antilichamen ia lastig en dus duur. Onderzoekers in de VS schijnen daar iets op gevonden te hebben. Lees verder
Kankercellen zonder en met (r.) gasdermine-E (afb: Liebermanlab)