Genexpressie blijkt een wispelturig fenomeen

Uit een studie van het Ludwig-instituut voor kankeronderzoek, een internationaal samenwerkingsverband tussen kankeronderzoekers, is gebleken dat genexpressie (=genactiivteit) lijdt aan willekeur. Dat zou ook verklaren waarom genetische identieke organismen soms heel verschillend in uiterlijk en biologie zijn en waarom erfelijke ziektes lang niet altijd bij iedereen dezelfde uitwerking hebben. Lees verder

Blokkeren ‘overlevingseiwit’ kansrijke kankertherapie

Gemma Kelly

Onderzoekster Gemma Kelly in het lab.

Onderzoekers van het Australische Walter & Eliza Hall-instituut hebben ontdekt dat het blokkeren van het eiwit MCL-1 het mogelijk maakt kankercellen te doden. Dit ‘overlevingseiwit’ zorgt er voor dat kankercellen blijven groeien en een hoge leeftijd kunnen bereiken. Door het overlevingseiwit aan te pakken worden de kankercellen gedood. Dit onderzoek richtte zich vooral op leukemie (bloedkanker), maar volgens de onderzoekers zou 70% van de kankertypen die bij mensen voorkomen volgens dit mechanisme aan te pakken zijn. Lees verder

Uitschakelen genen vertraagt veroudering

Keren Yizhak

Keren Yizhak

De Israëlische onderzoekster Keren Yizhak van de universiteit van Tel Aviv heeft een computeralgoritme ontwikkeld, waarmee is te berekenen welke genen moeten worden afgeschakeld om het verouderingsproces te vertragen, hetzelfde effect dat valt constateren bij mensen die een caloriearm dieet volgen (althans volgens sommige studies). Lees verder

DNA bevat nog een code (schijnt het)

John Stamatoyannopoulos

John Stamatoyannopoulos van de universiteit van Washington (foto: UW)

Je blijft je over sommige (misschien wel vele) dingen verbazen. Desoxribonucleïnezuur, beter bekend als DNA, is nu zo’n 60 jaar bekend, maar het lijkt er op dat we nog maar een fractie weten van dit mysterieuze molecuul. Onderzoekers van de universiteit van Washington hebben in het kader van het  Encode-onderzoekprogramma (Encyclopedia of DNA elements) ontdekt dat DNA naast de eiwitcoderende functie nog een tweede code bevat. Die code zou te maken hebben met de expressie (=activiteit) van de genen, zo schrijven ze in het wetenschapsblad Science. Lees verder

Eeneiige tweeling genetisch toch verschillend

Eeneiige tweelingen zouden genetisch identiek zijn, is altijd gedacht, maar volgens Michael Krawczak van de universiteit van Kiel zou er toch een verschil moeten zijn, zij het miniem. Onderzoek van het Duitse bedrijf Eurofin Genomics heeft uitgewezen dat in 83% van de gevallen er tenminste een verschil in het erfgoed is, dat ook wordt doorgegeven aan zijn/haar nageslacht en in die gevallen zou dus, in principe de juiste dader of vader (moeder mag ook) kunnen worden aangewezen. Lees verder

Kunstmatige cellen afdrukken

KunstcellenOnderzoekers van de Amerikaanse Pennsylvania staatsuniversiteit hebben een microprinttechniek gebruikt om kunstmatige cellen af te drukken. We praten dan over cellen, of eigenlijk celmembranen, met een diameter van 20 tot 50 µm; in de orde van grootte van natuurlijke cellen. Die lege cellen zouden dienst kunnen doen als medicijnvervoerders of als bezorgers van genen, bij onderzoek aan membranen van natuurlijke cellen  of andere listige dingen doen in biotechnologsiche toepassingen, denken de onderzoekers. Lees verder

We puzzelen nog steeds over wat welke genen doen

Cas9

Het enzym Cas9 (Cas staat voor CRISPR-geassocieerd) vormt een sequentiespecifieke endonuclease (=DNA-schaar) als het zich met twee RNA-moleculen verbindt: de RNA-gids (crRNA in de afbeelding) en tracerRNA. 
(afb: pnabio.com)

Toen het menselijk-genoom-project was afgerond, ontstond enige euforie. Nu weten we hoe de boel in elkaar steekt! Tja. Nu zo’n 10 jaar later zijn we nog steeds aan het uitvogelen wat die rond 20 000 genen doen en coderende genen maken maar 2% van het genoom uit. Wetenschap is taaie arbeid. Aan het MIT in het Amerikaanse Cambridge zijn ze enige tijd bezig met een systeem, CRiSPR (Clustered Regularly Interspaced Short Palindromic Repeats) geheten, dat moet helpen de raadselen der genen aanzienlijk sneller op te lossen dan met de nu gebruikelijke RNA-interferentiemethode. “Hiermee kunnen we systematisch de genen van zoogdiercellen screenen. Dat helpt om te begrijpen wat de functie is van eiwitcoderende genen, maar ook voor niet-coderende delen van het genoom”, zegt David Sabatini, hoogleraar biologie aan het MIT.  Lees verder

Gerepareerd eiwit kan weer aan de slag

farmacoperons

Farmacoperons, de ‘allesgenezers’.

Het heeft 13 jaar geduurd, maar eindelijk lijken de dagen van glorie voor P. Michael Conn van de universiteit van Oregon, tegenwoordig verbonden aan de universiteit van Texas, en zijn medewerkers nabij. Conn heeft een methode ontwikkeld om misvouwde eiwitten, oorzaak van een hele reeks ziektes, weer in het gareel te krijgen. Bij muizen is het de onderzoeksgroep gelukt ze te genezen van een misvouwziekte, waardoor muizenvaders geen kinderen meer kunnen krijgen. Het misvouwen van eiwitten is, onder veel meer, verantwoordelijk voor de ziekte van Alzheimer, taaislijmziekte (cystische fibrose) en de ziekte van Huntington.
Lees verder

Erfelijke ziektes bestrijden met ‘ontwerpzaad’

Zaadcellen muis

De zaadcellen van een muis

Het komt allemaal steeds dichter bij, die nieuwe, genetisch helemaal ‘opgekalefaterde’ mens. Uit een artikel in FASEB Journal, een blad op het gebied van experimentele biologie, blijkt dat genen die, met behulp van een ‘lam’ virus, ingebracht zijn in zaadcellen ook daadwerkelijk terecht zijn gekomen in het erfgoed van de nakomelingen en ook bij de nakomelingen daar weer van. Dat dat kan is aangetoond bij muizen. ‘Ontwerpzaad’. Lees verder

Herinnering lijkt, bij muizen, erfelijk te kunnen zijn

Het is bekend dat ervaringen en omgeving effect hebben op de activiteit van genen. Dat wordt epigenetica genoemd. Nu blijkt echter dat ook ervaringen aan het nageslacht kunnen worden doorgegeven. Bij muizen bleek althans dat angsten erfelijk kunnen zijn. Zelfs het nanageslacht, de kleinkinderen hadden angsten die ook de grootouders hadden. Angstige ervaringen bleken de genactiviteit in zaadcellen te veranderen, waardoor die werden doorgegeven aan het nageslacht. Lees verder