Voor het eerst een levend orgaan ‘gebouwd’

LabmuisOnderzoekers van de universiteit van het Schotse Edinburgh schijnen er in geslaagd te zijn een muizenorgaantje te regenereren, de zwezerik of thymus. Dat orgaantje speelt bij kinderen en andere jonge zoogdieren een rol in de afweer, maar gaandeweg verschrompelt het.  De onderzoekers denken dat hun ontdekking iets kan betekenen voor mensen met een slecht functionerend afweersysteem. Na de gentherapeutische behandeling fungeerde het geregenereerde orgaantje weer als vanjongs. Lees verder

Niet-coderend RNA blijkt toch ‘normaal’ te coderen

Antonio Giraldez van de Yale-universteit in zijn lab.

Antonio Giraldez van de Yale-universteit in zijn lab.

Tot niet zo lang geleden hadden we coderende RNA-moleculen en niet-coderende RNA-moleculen. Vervolgens werden er allerlei kleine RNA-moelculen otdekt, die een heel nieuwe ‘RNA-wereld’ leken te vormen. De cirkel (b)lijkt zich nu weer te sluiten, vermoeden Antonio Giraldez, werkzaam aan de Amerikaanse Yale-universiteit, en zijn collega’s. Sommige lange, ‘niet-coderende’ RNA’s (b)lijken te zorgen voor het ontstaan van de kleinere RNA-moleculen, die op hun beurt weer allerlei biologische functies hebben. De onderzoekers konden honderden lange ‘niet-coderende’ RNA-moleculen achterhalen, die verantwoordelijk zouden zijn voor de ‘geboorte’ van die kleine peptiden. Ook ‘niet-coderend’ RNA is dus ‘normaal’ RNA (namelijk coderend). Lees verder

Lamme muizen lijken op licht te ‘lopen’


Er wordt genetisch wat afgeknutseld en af en toe vraag je je af of de betreffende knutselaars het allemaal goed hebben begrepen (of ikzelf, natuurlijk). Waarom zou je cellen met licht willen sturen/regelen, bijvoorbeeld? In het lichaam zitten genoeg andere regelmechanismes waar je gebruik van kunt maken en licht is niet de meest voor de hand liggende ‘regelknop’. Toch is dat precies wat Linda Greensmith van het universiteitscollege in Londen heeft gedaan. Ze en haar medewerkers gebruikten licht om lamme muizen weer spierkracht (of althans een spiercontractie) te geven , in combinatie met een stamceltherapie.  Lees verder

Klein RNA-molecuul kan ‘eiwitfabriek’ lamleggen

ncRNA

Een slechts 18 nucleotiden lang RNA-molecuul is in staat de eiwitfabriek van een gistcel stil te leggen (afb: Cell).

Een biologisch gezien klein (RNA-)molecuul is in staat om het ribosoom, de eiwitfabriek van een cel, lam te leggen, zo ontdekte Norbert Polacek van de universiteit van Bern. Die ontdekking zou kunnen leiden tot een nieuwe familie antibiotica, denkt de onderzoeker. Lees verder

Weer een therapie gevonden om kanker te smoren

Als je een receptor aan een kankercel weet uit te schakelen of de verbinding die aan die FAS-receptor bindt (CD95), dan zou je volgens onderzoekers van de Amerikaanse Northwestern-universiteit kankercellen kunnen doden, terwijl gezonde cellen daar geen last van hebben. Weer een ‘dodelijke’ therapie tegen kanker? “De ontdekking druist in tegen de intuïtie, omdat CD95 eerder is aangemerkt als tumoronderdrukker”, zegt Marcus Peter, “maar als we die verbinding verwijderden van kankercellen gingen ze dood.” Lees verder

DNA niet gerepareerd bij celdeling vanwege telomeren

Telomerensamensmelting

Als het celreparatiemechanisme tijdens de celdeling werkt, wat normaal niet het geval is, werden sommige telomeren (rood) met elkaar verbonden (pijlen)

Het reparatie-mechanisme voor DNA in cellen is wezenlijk voor onze gezondheid. Voortdurend worden in de cel reparaties uitgevoerd, maar juist op het moment dat het belangrijk is dat het DNA netjes wordt doorgegeven (tijdens de celdeling), wordt dat mechanisme buiten werking gesteld. Een van de vele mysteries van (in) het leven. Volgens onderzoekers van het Mount Sinaï-ziekenhuis in Toronto heeft dat te maken met de telomeren, de uitlopers van de chromosomen waaruit het DNA bestaat, die tijdens de celdeling worden gezien als defecten. Lees verder

Twee eiwitten spelen sleutelrol in vorming stamcellen

Twee eiwitten die helpen bij de afbraak van glucose, HIF1a en HIF2a gedoopt, zouden volgens onderzoek van de Amerikaanse universiteit van Washington een sleutelrol spelen bij de omzetting van gespecialiseerde cellen in pluripotente stamcellen. De onderzoekers speculeren er op dat hun ontdekking de weg vrij zou kunnen maken voor een herprogrammering van de cel, zonder dat er eerst genen aan het DNA moeten worden toegevoegd. Beide eiwitten spelen ook een rol in het ontstaan van kanker. Lees verder

‘Dementieplaques’ mogelijk basis van het leven

Amyloïde plaquesAmyloÏde plaques, aankoekingen in de hersens, zijn kenmerkend voor de ziekte van Alzheimer.  Niet best, maar nu komen Ivan Korendovych en medewerkers van de Syracuse-universiteit in New York met de suggestie dat die destructieve klonteringen wel eens het pad naar het eerste leven op aarde zouden kunnen hebben geëffend. De plaques kunnen zich als katalysatoren gedragen voor reacties die ten grondslag liggen aan het proces dat we leven noemen, lang voordat de enzymen (=katalysatoren) ten tonele verschenen die we nu kennen. Lees verder

Genetisch veranderde eigen immuuncellen bestrijden leukemie

beenmergleukemie

Bloedcellen worden in het beenmerg aangemaakt. Links gezond merg, rechts is te zien dat bijna alle gezonde cellen (lichtgrijs) zijn verdwenen.

Het blijft niet stil aan het kankerfront. Onderzoekers van het Amerikaanse Memorial Sloan Kettering-kankerinstituut melden nu weer dat 88% van de patiënten met leukemie (bloedkanker) genezen zou zijn na behandeling met eigen immuuncellen die genetisch waren aangepast. Het ging bij dit onderzoek om 16 patiënten. Lees verder

Virussen en RNA-schakelaar ingezet tegen kanker e.a.

Al vele jaren worden er waarschijnlijk vele miljarden besteed aan kankeronderzoek. Ondanks allerlei ‘doorbraken’ in die jaren heeft kanker zich nog steeds niet gewonnen gegeven, maar ik ben er van overtuigd dat dat eens zal gebeuren. Opmerkelijk bij al dat onderzoek is dat er diverse strategieën worden gevolgd om k. te verdrijven, soms heel kankertypespecifiek. Duitse biochemici rond Jörg Hartig van de universiteit van Konstanz en het Duitse kankerinstituut DFKZ ontwikkelden een ‘RNA-schakelaar’ om virussen te kunnen gebruiken in de strijd tegen, onder veel meer, kanker. Lees verder