Zo’n 15 jaar geleden werd het hele menselijke genoom ruwweg in kaart gebracht. Nu hebben we het, dachten we. Nu hoeven we alleen nog maar te weten welke genen met welke ziektes verbonden zijn en we roeien erfelijke aandoeningen radicaal uit. Ach, welk simplisme. Dat hele ‘levensscript’ dat in ons DNA zou zijn vastgelegd zit iets ingewikkelder in elkaar. Er bestaat nog zoiets als een epigenoom, een laag ‘boven’ het moleculaire domein van het erfmolecuul, waarin vastgelegd is welke genen wel en welke niet actief zijn. Dat epigenoom is minstens zo belangrijk als het genoom en onderzoekers hebben zich verbonden in een epigenoom-consortium om die ’tweede laag’ in kaart te brengen. De eerste ruwe opzet is nu klaar en heeft geleid tot een twintigtal artikelen in Nature. Lees verder
Categorie archieven: DNA
Methode ontwikkeld om tijdelijke genen in te bouwen in DNA
Onderzoekers aan de universiteit van Texas in Dallas hebben een methode ontwikkeld die genen inbouwt in cel-DNA, maar waarbij die toegevoegde genen na een tijdje ook weer verdwijnen. Bij de huidige toegepaste gentherapieën blijven de toegevoegde genen in het DNA. Volgens de onderzoekers zou dat wel eens de reden kunnen zijn waarom het zo moeilijk is om gentherapieën goedgekeurd te krijgen. Lees verder
Moedermuizen geven DNA van hun bacteriën door
Muizenmoeders geven hun ‘eigen’ bacteriën door aan hun kinderen, zo kwamen onderzoekers de universiteit van Washington in St.Louis (VS) tot ontdekking. Al eerder bleek uit onderzoek dat de ‘darmflora’ een grote invloed heeft op het functioneren van het hele ‘systeem’ (mens of ander zoogdier). Ook zouden de resultaten van dit onderzoek licht kunnen werpen op onverklaarbaarheden in genetisch onderzoek bij muizen (of proefdieren in het algemeen).
Lees verder
Engeland lijkt voor ‘drieouderschap’ te stemmen
Al een tijdje wordt er in het Verenigd Koninkrijk gediscussieerd over de mogelijkheid dat een kind drie ouders heeft: twee als donor van het kern-DNA en een voor het DNA in de mitochondriën, de krachtcentrales van de cel. Sommige erfelijke ziektes vinden hun oorsprong in het mitochondriale DNA. Vandaar. Het Britse Lagerhuis heeft al ‘ja’ gezegd, het Hogerhuis stemt daar 23 februari over. Wie is je vader, wie is je moeder, wie is je tweede moeder?
Lees verder
Microalg zou ideaal zijn als biobrandstofproducent
Zoals vaker hier gemeld blijft het een beetje martelen met die biobrandstoffen. Het lijkt op het uitdrijven van de duivel (kooldioxide-uitstoot) met Beëlzebub (de biobrandstoffen). Biobrandstoffen concurreren met voedingsgewassen (het is of of) en het onderzoek naar de zogenaamde tweedegeneratie-biobrandstoffen, waarbij landbouwafval wordt omgezet in ethanol, benzine of diesel, wil maar niet echt van de grond komen. Door sommigen krijgen algen een glansrol toegekend. Japanse onderzoekers kwamen de microalg Fistulifera solaris op het spoor. Die groeit en produceert veel olie, schrijven Japanse onderzoekers. Lees verder
DNA als indicator voor chemische reacties

Of biomoleculen iets met elkaar doen s met behulp van DNA-indicatoren vrij simpel te achterhalen (afb: Nature)
Het ontrafelen van dat velebomenbos aan chemische reacties die in biologische systemen plaatsvinden is niet simpel. Uitzoeken of en, zo ja, hoe biomoleculen met elkaar reageren is een heidense klus. Onderzoekers van, onder meer, het Wyss-instituut van de universiteit van Harvard hebben, zijn op het idee gekomen om stukjes DNA te gebruiken als een soort indicator voor een biochemische reactie. Dat maakt de zoekklus wat minder heidens en vooral goedkoper, denken de onderzoekers.
Lees verder
Vreemde aminozuren veiligheidsklep gentech
Lees verder
Machines bouwen met DNA
Onderzoekers van de universiteit van Ohio hebben met behulp van natuurlijke en synthetische stukjes DNA nanomachientjes gebouwd die ook echt schijnen te werken. “De natuur maakt gebruik van ontzettend ingewikkelde moleculaire machines op nanoschaal en een belangrijk doel van de bionanotechnologie is de functie daarvan na te bouwen”, zegt onderzoeker Carlos Castro, een werktuigbouwkundige en ruimtevaartingenieur. Hij en zijn medeonderzoekers namen de klassieke werktuigbouw als inspiratiebron. Lees verder
DNA-reparatie-eiwit als mogelijk kanker’medicijn’
Onderzoekers van de particuliere Case Western Reserve-universiteit in Cleveland (Ohio, VS) denken met een tweesporenbenadering een geducht wapen tegen kanker te hebben. Het eerste spoor is het stimuleren van de aanmaak van het tumoronderdrukkende eiwit 53BP1, waarna de kankercellen het pad naar hun vernietiging inslaan. De finale afmakers zijn toch weer bestraling en/of chemotherapie. 53BP1 speelt een belangrijke rol in het herstellen van schade aan DNA. Er is weer sprake van een ‘doorbraak’, maar voorlopig moet het idee allereerst nog in dierproeven zijn deugdelijkheid aannemelijk maken.
Lees verder
Stukje ‘duister’ DNA opgehelderd met een rekenmodel

Een mutatie in het DNA (rode XXX) zou er toe kunnen leiden dat een bepaald deel van het DNA niet wordt afgeschreven naar het RNA, waardoor er een verkeerd eiwit wordt aangemaakt (afb: Olena Shmahalo/Quanta Magazine)
Als we het over DNA en genen hebben, dan hebben we het over maar 1 à 2% van dat waanzinnig lange molecuul (uitgerekt zo’n 2 m lang). In het hele ingewikkelde huishouden spreekt die 98, 99% ’terra incognita’ een belangrijke en nog lang niet doorgronde rol. Het bepaalt, bijvoorbeeld, hoe het DNA wordt afgeschreven dat het pre-RNA oplevert, dat vervolgens door ‘splitsing’ (splicing, in het Engels) van een deel van dat pre-RNA wordt omgezet in boodschapper-RNA (ook aangeduid met m-RNA). Onderzoekers in Canada hebben met behulp van de computer en kunstmatige intelligentie uitgezocht hoe dat splitsen kan leiden tot fouten (=ziektes). Autisme en darmkanker, bijvoorbeeld, zouden daar hun oorsprong (kunnen) vinden.