CRISPR knipt ook ‘foute’ RNA-moleculen

Silvana Konermann en de RNA-schaar

Silvana Konermann (afb: Salk-instituut)

De onderzoekers of in ieder geval de persmensen van het Amerikaanse Salkinstituut doen net of het bewerken van RNA met de CRISPR iets nieuws is,  maar al in 2016 deden onderzoekers van het MIT in Cambridge dat met behulp van een andere genschaar dan de ‘gebruikelijke’ Cas9: C2c2 gedoopt. Destijds ging het echter om de techniek. De Salk-onderzoekers hebben nu ook toepassingen op het oog voor de RNA-schaar zoals het bestrijden van ziektes die worden veroorzaakt door ‘foute’ RNA-moleculen zoals frontotemporale dementie. Zij gebruikten de CasRx-schaar om in zieke zenuwcellen een onbalans van tau-eiwitten te herstellen. Lees verder

Stukje ‘duister’ DNA opgehelderd met een rekenmodel

Splitsingsmutatie

Een mutatie in het DNA (rode XXX) zou er toe kunnen leiden dat een bepaald deel van het DNA niet wordt afgeschreven naar het RNA, waardoor er een verkeerd eiwit wordt aangemaakt (afb: Olena Shmahalo/Quanta Magazine)

Als we het over DNA en genen hebben, dan hebben we het over maar 1 à 2% van dat waanzinnig lange molecuul (uitgerekt zo’n 2 m lang). In het hele ingewikkelde huishouden spreekt die 98, 99% ’terra incognita’ een belangrijke en nog lang niet  doorgronde rol. Het bepaalt, bijvoorbeeld, hoe het DNA wordt afgeschreven dat het pre-RNA oplevert, dat vervolgens door ‘splitsing’ (splicing, in het Engels) van een deel van dat pre-RNA wordt omgezet in boodschapper-RNA (ook aangeduid met m-RNA). Onderzoekers in Canada hebben met behulp van de computer en kunstmatige intelligentie uitgezocht hoe dat splitsen kan leiden tot fouten (=ziektes). Autisme en darmkanker, bijvoorbeeld, zouden daar hun oorsprong (kunnen) vinden.

Lees verder