Gentherapie efficiënter met ‘herkenningsmolecuul’

Lentivirustherapie

Virussen planten hun eigen erfelijk materiaal in dat van de cel. Daar wordt bij gentherapie gebruik van gemaakt.

Door lentivirussen een ‘herkenningsmolecuul’ mee te geven gaat de doelmatigheid van de genoverdracht in een gentherapie aanzienlijk omhoog, hebben onderzoekers van, onder meer, het Helmholtz-centrum in München (D) kunnen constateren. Lees verder

Medicijnen tegen alvleesklierkanker zouden er al zijn

Darren Sauders

Darren Saunders

Het lijkt snel te gaan met het kankeronderzoek. De doorbraak is er nog niet, maar er worden al discussies georganiseerd over een kankervrije toekomst. Nog maar een paar dagen geleden stond in dit blog een artikel over de gaten in de dekmantel van alvleesklierkanker of er is al weer een artikel dat hoopgevend nieuws brengt over de bestrijding van de dodelijkste onder de kankers. Volgens Australische onderzoekers is, anders dan tot nu toe aangenomen, alvleesklierkanker te bestrijden, sterker nog, de medicijnen om dat te doen zijn er al. De Australiërs maakten hun onderzoeksresultaten onlangs op een congres bekend.

Lees verder

Virussen en RNA-schakelaar ingezet tegen kanker e.a.

Al vele jaren worden er waarschijnlijk vele miljarden besteed aan kankeronderzoek. Ondanks allerlei ‘doorbraken’ in die jaren heeft kanker zich nog steeds niet gewonnen gegeven, maar ik ben er van overtuigd dat dat eens zal gebeuren. Opmerkelijk bij al dat onderzoek is dat er diverse strategieën worden gevolgd om k. te verdrijven, soms heel kankertypespecifiek. Duitse biochemici rond Jörg Hartig van de universiteit van Konstanz en het Duitse kankerinstituut DFKZ ontwikkelden een ‘RNA-schakelaar’ om virussen te kunnen gebruiken in de strijd tegen, onder veel meer, kanker. Lees verder

Niet-coderend RNA voorspeller borstkanker

Niet-coderend RNAEen groep Canadese en Amerikaanse wetenschap-pers, die een bijdrage leveren aan het kankerge-noomatlas-project, denken dat kleine niet-coderende RNA-moleculen een indicatie kunnen geven op borstkanker. De verhoudingen tussen bepaalde typen niet-conderend RNA zouden gebruikt kunnen worden om kankerweefsel te onderscheiden van gezond weefsel. Aan de hand daarvan zouden ook de overlevingskansen van de patiënten kunnen worden bepaald. Lees verder

Histonen het geheim van de alleskunnende stamcel (?)

Histonen en stamcellen

De proeven in beeld gebracht. Een zygoot is een bevruchte eicel. In het midden de vier Yamanaka-factoren OSKM die worden toegevoegd op pluripotente stamcellen (iPSC) te maken.

Onderzoekers van het Japanse RIKEN-instituut denken dat twee histonen, de ‘bekleding’ van DNA in de celkern, een belangrijke rol spelen bij de transformatie van gespecialiseerde cellen, zoals huidcellen, in totipotente (alleskunnende) stamcellen. Lees verder

‘Zure truc’ maakt ook menselijke stamcellen

Menselijke STAP-cellen (?)

Menselijke stamcellen (?) (foto: Charles Vacanti & Koji Kojima, Harvard-universiteit)

Dat is razendsnel. Nog maar net is het grote nieuws rondgegaan dat cellen in een zure omgeving transfor-meren in stamcellen of er is al weer nieuws. Dat grote nieuws sloeg op de geslaagde transformatie van huidcellen van muizen. Nu zou de truc ook met mensencellen zijn uitgehaald door  Charles Vacanti van de Harvard-universiteit. Lees verder

Een kijkje in de ‘chaos’ van een cel

De cel'chaos'

De gelabelde celonderdelen. Groen zijn de microtubuli, paars de mitochondriën, rood het Golgi-apparaat en geel de peroxisomen.

Met een lichtmicros-coop ben je beperkt door de kleinste golflengte van het zichtbare licht (de brekings- of diffractie-limiet). Die geeft de ondergrens aan van het oplossend vermogen van een lichtmicros-coop. Dat oplossend vermogen (resolutie) ligt op de helft van die golflengte (400 nm) en is, theoretisch, dus 200 nm (of je die resolutie haalt heeft ook iets met de gebruikte optiek te maken). Onderzoekers van het Wyss-instituut van de Harvard-universiteit hebben een truc bedacht om die ondergrens te doorbreken. Met behulp van stukjes DNA waaraan fluorescerende ‘vlaggen’ waren gehangen konden ze de fijne details in een cel laten zien met een resolutie van 10 nm. Lees verder

Twee nieuwe wegen om kanker te behandelen

p53

De tumoronderdrukker p53 (afb: Wikicommons)

Ik heb ze maar even bij elkaar geveegd, deze twee artikelen over kanker. In Schotland denken ze dat hun kennis over celdeling een beter inzicht kan geven over het ontstaan van kanker. Dat lijkt me ook helemaal niet zo gek, als je bedenkt dat kanker een wild delingsfenomeen is. Onderzoekers aan de staatsuniversiteit van Oregon hebben een ‘knopje’ ontdekt om er voor te zorgen dat de tumoronderdrukker p53 zijn heilzame werk doet. Kanker is heet, zo veel is duidelijk, maar we moeten, ik doe het in ieder geval, wat voorzichtig zijn met doorbraken en geheel nieuwe therapieën.  Lees verder

Gericht knippen in DNA mogelijk met spiegelzymen

Volker Erdmann

Volker Erdmann

Mijn vader zei al (of was het een handige oom?): goed gereedschap is de helft van het werk. Dat geldt misschien nog wel in versterkte mate voor de synthetische biologie, waar alles met alles verbonden is en waar alles een uiterste precisie vereisen. Volker Erdmann van de vrije universiteit Berlijn heeft zo’n stuk verfijnd gereedschap ontworpen, zogeheten spiegelzymen. Spiegelzymen zijn een soort enzymscharen waarmee nucleïnezuren op zeer nauwkeurig te bepalen plaatsen kan worden doorgeknipt om, bijvoorbeeld, een ziek gen te verwijderen, zo is de gedachte. Zo bleek Erdmann in staat met behulp van speciaal ontworpen spiegelzymen te voorkomen dat een cel nog langer een groen oplichtend eiwit  kon produceren. Het knipwerk zou geen reactie van het afweersysteem opwekken.
Lees verder

FAK is de sleutel tot ‘bevrijding’ kankercel

FAK-enzym

Niemand zegt dat moleculaire biologie simpel is (afb: Science)

Een kankercel is een gevangene van het weefsel waarin de cel zich bevindt en kan daar relatief weinig schade aanrichten. Een kankercel wordt pas echt link als die zich kan bewegen via bloed- of lymfevaten en elders in het lichaam zorgt voor kankerhaarden (metastases). De oplossing van dit probleem voor de kankercel wordt geboden door VEGF, een zogeheten groeifactor. Die zorgt er voor dat de kankercel zich kan losmaken uit het weefsel van bloedwandcellen (het endotheel) en in de bloedbaan terechtkomt. Lees verder