Een door het coronavrirus besmette cel (afb: Science)
Uit twee onderzoeken blijkt dat de T-cellen van mensen die de coronaziekte hebben gehad lijken hen voor langere tijd immuniteit te verschaffen tegen SARS-CoV-2 (het vermaledijde coronavirus dat momenteel over de hele wereld heftig huishoudt). Ook sommige mensen die nooit zijn besmet met het virus zouden T-cellen hebben die SARS-VoV-2 aanpakken. Die zijn eerder wellicht besmet door een familielid van SARS-CoV-2. Lees verder
Logische eiwitpoorten zou het ‘besturen’ van cellen makkelijker maken (afb: UW)
Er wordt al een tijd gewerkt aan de mogelijkheden om dat prachtige DNA-systeem in te zetten voor de verwerking en opslag van informatie, aan computers dus. Aan de andere kant worden worden er ook computerachtige constructies bedacht om levende cellen te kunnen sturen. Onderzoekers van de universiteit van de staat Washington hebben nu ‘slimme’ eiwitten ontworpen om logische EN-poorten te maken in menselijke cellen. Lees verder
Immunologe Muzlifah Haniffa (afb: Wellcome Trust)
Afweercellen komen in actie als ziekteverwekkers de gezondheid van het organisme bedreigen, maar ze doen meer dan dat. Ze helpen bij het herstel van weefsel, zorgen mede voor een gezond zwangerschap en regelen mede de vernieuwing van van huid- en bloedvatcellen, om maar wat te noemen. Tijd voor een nieuwe naam?
Lees verder
De CAR T-behandeling in beeld (afb: hematon.nl)
T-cellen (afweercellen) die genetisch zijn aangepast om ze inzetbaar te maken tegen kankercellen schijnen bij muisjes met kanker met hulp van RNA tumoren een kopje kleiner te hebben gemaakt. Deze met CAR-T aan geduide therapie (CAR staat voor chimere antigeenreceptor) zou vrij effectief zijn bij bloedkankers zoals leukemie, maar veel minder effectief zijn bij vaste tumoren. Door toevoeging van RNA, als mal voor de aanmaak van het eiwit claudine, verschrompelden de kankergezwellen bij de muisjes. Lees verder
De verschillende technieken onder elkaar met erachter de resultaten (afb: Andy Tay)
Bloedstamcellen (hsc) werden genetisch zo gemanipuleerd dat ze alleen nog ontwikkelden tot iNKT-cellen (afb: Yang et.al.)
Het afweersysteem zit slim in elkaar maar is voor een leek als ik ook vrij ingewikkeld. Zo heb je T-cellen die verantwoordelijk zijn voor de cellulaire afweer (virussen en bacteriën en kankercellen), maar die zijn weer onderverdeeld zijn in typen met specifieke eigenschappen. Een daarvan is de invariante natuurlijke doder-T-cel (in Engelse afko iNKT-cel); erg potent maar ook erg zeldzaam. Onderzoekers van de universiteit van Californië in Los Angeles hebben de aanmaak van die iNKT-cellen opgepookt en het bleek dat die kankercellen geen kans laten, tenminste bij diverse type menselijke kankercellen die waren getransplanteerd in muisjes. Of dat ook bij mensen werkt en of die methode veilig is moet nog maar blijken. Lees verder
Cellen gebruiken vesikels voor een groot aantal taken
Als afweercellen in ons lichaam bedreigingen ontdekken dan komt het in het geweer. Dat vereist communicatie tussen de afweercellen, want het verweer moet afgestemd zijn op de ‘aanvaller’ of ontspoorde cel (kanker). Daarbij spelen T-cellen, antigeenpresenterende cellen en antilichamen producerende B-cellen een belangrijke rol. Die communicatie verloopt via celcontactpunten, de afweersynapsen, waarbij de ‘berichten’ vervoerd worden in nanogrote ‘bootjes’ (ectosomen). Lees verder
Het idee om afweercellen genetisch te veranderen om ze beter uitgerust in te zetten tegen infecties en tumoren dateert al uit de jaren 80, maar die veranderde T-cellen blijken vaak een stuk minder effectief dan de oorspronkelijke. Onderzoekers van de technische universiteit van München hebben nu met de genschaar CRISPR/Cas9 T-cellen genetisch zo veranderd dat ze nog alle dodelijke trekken van de oorspronkelijke T-cellen hebben. Lees verder
Het CRISPR/Cas9-complex aan het werk aan DNA (rood) (afb: univ. van Californië)
Onderzoekers van de universiteit van Pennsylvania zijn begonnen met een klinische proef om kankerpatiënten te behandelen met een immuuntherapie waarbij de CRISPR-methode wordt toegepast. Dat zou een primeur voor de VS zijn. Overigens werd het groene licht daarvoor al gegeven in 2016. Lees verder
Kankercellen in de darmen (blauw) omringd door ‘misleide’ bindweefselcellen die de kankercellen beschermen tegen het afweersysteem (afb: Human Protein Atlas)
Onderzoekers van de universiteit van Oxford hebben een virus ‘uitgerust’ met een eiwit dat niet alleen kankercellen doodt, maar ook de naburige cellen die door de kankercellen zijn ‘misleid’ om de tumor te beschermen tegen het afweersysteem. Dat laatste zou niet eerder vertoond zijn. Lees verder