Het CRISPR/Cas9-complex aan het werk aan DNA (rood) (afb: univ. van Californië)
Onderzoekers van de universiteit van Pennsylvania zijn begonnen met een klinische proef om kankerpatiënten te behandelen met een immuuntherapie waarbij de CRISPR-methode wordt toegepast. Dat zou een primeur voor de VS zijn. Overigens werd het groene licht daarvoor al gegeven in 2016. Lees verder
Kankercellen in de darmen (blauw) omringd door ‘misleide’ bindweefselcellen die de kankercellen beschermen tegen het afweersysteem (afb: Human Protein Atlas)
Onderzoekers van de universiteit van Oxford hebben een virus ‘uitgerust’ met een eiwit dat niet alleen kankercellen doodt, maar ook de naburige cellen die door de kankercellen zijn ‘misleid’ om de tumor te beschermen tegen het afweersysteem. Dat laatste zou niet eerder vertoond zijn. Lees verder
Immunologe Shruti Naik (afb: univ. van New York)
Ons afweersysteem heeft een ‘geheugen’ voor welke ziekteverwekkers ons hebben bezocht, zodat ze een volgende keer sneller op die bedreiging kunnen reageren. Het lijkt er op dat de stamcellen in die zin ook een soort geheugen voor eerdere ontstekingen en verwondingen hebben, waardoor, bijvoorbeeld, wonden een tweede keer sneller hersteld worden de de eerste. Die stamcellen communiceren met het afweersysteem, zo lijkt het. Dat geheugen van de stamcellen kan ook verkeerd uitpakken en leiden tot chronische ontstekingen. Lees verder
PD-1 (afb: WIkimedia Commons)
De ROR1-arm van het ‘tweezijdige’ antilichaam (afb: Rader-lab, Scripps)
Ik heb hier al vaker de lofzang op ons vernuftige afweersysteem gezongen, maar heb misschien te weinig benadrukt dat dat ook werkt tegen kanker. Soms hebben kankercellen echter manieren gevonden om aan de dodelijke werking van dat systeem te ontkomen. Er worden allerlei manieren bedacht om dat systeem in die gevallen te reactiveren, maar de methode van het Amerikaanse Scripps-instituut heb ik, dacht ik, nog niet eerder gehoord (verbeter me als ik het fout heb). Scripps-onderzoekers hebben een ‘tweezijdig’ antilichaam ontworpen dat ankert aan het ‘kankereiwit’ ROR1 en met de andere kant T-cellen er met de haren bij sleurt om hun verwoestende werk te doen (het ‘afschieten’ van kankercellen). Lees verder
Met behulp van elktroporering en plasmiden wordt het gereedschap aan de afweercellen afgeleverd, de cellen worden gesorteerd en genetisch veranderd. (afb: J. of immonology)
Papier is geduldig. Als daarop staat dat dierproeven aannemelijk hebben gemaakt dat netvliesveroudering is te repareren met behulp van een gentherapie dan denkt natuurlijke elke leek en zeker familieleden van mensen met netvliesveroudering of de patiënten zelf dat die ziekte zijn langste tijd heeft gehad. Dat is zelden zo. Er blijken altijd weer wat haken en ogen aan zo’n methode te zitten. Er wordt al tijden genetisch gesleuteld aan afweercellen om ze ‘weerbaarder’ te maken tegen allerlei ziektes. Nu is er dan weer methode ontwikkeld waarmee afweercellen ‘snel en efficiënt’ klaar te maken voor de strijd. We zullen zien… Lees verder
Twee T-cellen vallen een kankercel aan. (foto: Science)
Bij autoimmuunziektes en allergieën functioneert ons afweersysteem niet naar behoren. Nu schijnen onderzoekers een klein molecuul gevonden (2-aminooxy)azijnzuur) te hebben dat ontspoorde afweercellen, in dit geval T-cellen, weer in het gareel brengt Lees verder
Twee T-cellen vallen een kankercel aan (foto: Science)
Onderzoekers van het St.Judas-kinderziekenhuis en van het Fred Hutchinsonkanker-centrum, beide in de VS, hebben een programma ontwikkeld waarmee kan worden voorspeld hoe T-cellen antigenen herkennen. Antigenen zijn stoffen die wijzen op ziekteverwekkers waartegen het afweersysteem in actie moet komen. Met behulp van dat programma zouden onderzoekers beter in staat zijn het afweersysteem in stelling te brengen bij ziekte(aanstichter)s waarbij dat systeem in slaap wordt gesust zoals kanker of niet goed werkt zoals bij autoimmuunziektes en dergelijke. Lees verder
Macrofaag van een muis met twee schijnvoetjes die ‘vijanden’ insluiten en verslinden (afb: Wiki Commons)
Antilichamen zetten ons afweersysteem aan het werk in een reactie op ziekteverwekkers. Antilichamen tegen de eiwitten PD-1 en PD-L1 leveren hun aandeel in de kankerbestrijding door T-cellen aan het werk te zetten, de eerstelinieverdediging van ons afweersysteem. Ze blijken echter ook andere afweercellen te activeren die kankercellen verslinden, de macrofagen. Een zoveelste ‘remedie’ tegen kanker? Lees verder
De structuur van interleukine-15 (afb: Wiki Commons)
Ik denk dat stamcelvaccins niet het goede woord is, maar ik neem het toch maar over van het persbericht van de universiteit van Cincinnati (VS). Onderzoekers van die universiteit hebben ‘kankerstamcellen’ ingespoten bij proefdieren die zo waren ingesteld dat ze interleukine-15 aanmaakten en de receptor voor dat eiwit IL-15Ralpha. Dat vergrootte de aanmaak van T-cellen die ten strijde trokken tegen de kankercellen in de proefdieren. Lees verder