Weer poging schade aan ruggenmerg te helen

Gliacellen omgeprogrammeerd tot zenuwcellen

De eigen gliacellen (hier astrocyten genoemd) werden bij de muisjes ingespoten in het ruggenmerg.  (afb: Cell Reports)

Onderzoekers van het medisch centrum van de Southwestern-universiteit zouden met succes bij muisjes gebruikmakend van aanwezige gliacellen (stercellen of astrocyten) de aanmaak van zenuwcellen in het ruggenmerg hebben  gestimuleerd. Al tientallen jaren wordt er gespeurd naar methoden om schade aan de zenuwbanen in het ruggenmerg te herstellen, vooralsnog zonder resultaat. Wellicht biedt deze methode aanknopingspunten.

Lees verder

Hersens op een petrischaal

Kweekhersenschors

De driedimensionale structuur van de kweekhersenschors (foto: Stanford-universiteit)

Op allerlei plekken op de wereld wordt gewerkt aan het ‘bouwen’ van organen. In eerste instantie zijn die vooral bedoeld voor klinische proeven en experimenten met medicijnen, maar uiteindelijk is het doel toch om volwaardige organen te bouwen ter vervanging van versleten of beschadigde originele exemplaren. Het grote voordeel van gekweekte organen boven donororganen is dat die lichaamseigen zijn. Bovendien zou je met de kweek niet langer meer afhankelijk zijn van de goedwillendheid van donoren. Onderzoekers van, onder meer, de Stanforduniversiteit in Palo Alto (Californië) hebben uitgaande van geherprogrammeerde huidcellen stukjes hersenschors gekweekt waarin de cellen functioneerden als echte hersencellen.   Lees verder

Muis met hersencellen mens is ‘slimmer’

Stercel

Een stercel (astrocyt) en een neuron

Muizen met menselijke hersencellen, de zogeheten glia- of lijmcellen, lijken slimmer te worden, zo constateerden onderzoekers van de universiteit van Rochester (VS). “Het is nog steeds een muizenbrein”, zegt onderzoeker Steve Goldman, “maar alle niet-neurale cellen zijn menselijke cellen.” Lees verder

Vesikels beïnvloeden functies hersencellen

Vesikels in hersencellen

Een neuron (blauw) heeft de blaasjes (groen) binnengelaten met als gevolg dat er meer katalase (rood) wordt geproduceerd om de cel te beschermen tegen peroxides (afb: JG-univ.)

Vesikels, kleine blaasjes in de cel die voor het transport door het celmembraan zorgen, schijnen effect te (kunnen) hebben op het functioneren van hersencellen, zo hebben onderzoekers van de Johannes Gutenberg-universiteit in Mianz (D) uitgevogeld. Die blaasjes, afkomstig van naburige gliacellen, leveren de neuronen de munitie in de strijd tegen allerlei ongerief. De zogeheten exosomen schijnen de hersencellen op diverse niveaus te stimuleren: ze bevorderen de elektrische geleiding en dus (denk ik dan) de signaaloverdracht en hebben invloed op de gensturing en hebben daarmee een belangrijke invloed op het functioneren van de hersenen.
Lees verder

Gliacellen worden in tanden (soms) stamcellen

Stamcellen uit gliacellen

Gliacellen transformeren soms in tanden en kiezen spontaan in stamcellen

We leren: uit stamcellen ontstaan allerlei gespecialiseerde cellen met als absolute alleskunners de embryonale stamcellen. Het kan ook de andere kant op, blijkt uit een studie van ontwikkelingsbioloog Igor Adameyko van het Karolinska-instituut in Zweden. Hij en zijn medewerkers ontdekten dat zenuwcellen zich weer kunnen transformeren tot stamcellen en wel op een heel vreemde plaats: in tanden. Dat doet de oogjes van onderzoekers glinsteren.
Lees verder

Mogelijk therapie voor MS in de maak

Stercellen of astrocyten

Stercellen vervullen veel nuttige taken, maar lijken bij MS-patiënten in de fout te gaan.


Multiple sclerose, MS, is, waarschijnlijk, een autoimmuunziekte waarbij het isolatiemateriaal rond de uitlopers van zenuwcellen, de axonen, wordt aangetast. Normaal gesproken wordt die aantasting hersteld door bepaalde cellen (oligodendrocyten), maar dat gebeurt niet bij MS-patiënten met als gevolg, onder meer, voortschrijdende verzwakking van de spieren, evenwichtsstoornissen en geheugenverlies. Onderzoekers van de Amerikaanse George Washington-universiteit ontdekten dat het eiwit endotheline-1 (ET-1) herstel tegenhoudt. Het blokkeren van de productie van dat eiwit zou een methode kunnen zijn om MS een halt toe te roepen. Zo ver is het overigens nog (lang) niet. Lees verder

Wordt hersenschade herstelbaar?

Omzetting gliacellen in neuronen

De groene cellen zijn gliacellen, de rode stippen de kernen van neuronen. De muis die bij dit beeld hoort had Alzheimer.

Onderzoekers van de Amerikaanse staatsuni-versiteit van Pennsylvania schijnen een methode ontwikkeld te hebben waarmee van gliacellen functionele neuronen zijn te maken. Die methode zou de weg openen naar het herstel van schade aan de hersenen, ook die ontstaat als gevolg van hersenziektes zoals Alzheimer. Volgens onderzoeksleider Gong Chen zou het een ‘doorbraak’ zijn in de lange zoektocht naar methoden om hersenschade te herstellen. Lees verder

Mikrogliacellen zijn belangrijk voor hersens

Mikrogliacel

Mikrogliacel repareert een bloedvaatje in de hersens (foto: neoweb.nl)

Tot voor niet zo heel lang geleden bestonden de hersens uit neuronen. Gliacellen waren wel ontdekt, maar die cellen, die de helft van het hersenvolume innemen, werd slechts een bescheiden functie toegedacht als vuller en schoonmaker (glia is Grieks voor lijm). Vrij recent blijkt dat de gliacellen, vooral de mikrogliacellen,  wezenlijk zijn voor het functioneren van de hersens. Steffen Jung van het Israelische Weizman ontwierp een genetische ‘knop’ om te achterhalen wat die ‘lijmcellen’ nu precies doen. Recent ontdekte Jung en zijn medeonderzoekers dat de mikrogliacellen een rol spelen bij de muisvariant van multiple sclerose (MS)Lees verder