Komt er een gentherapie voor frontotemporale dementie?

KopFrontotemporale dementie is een van de vormen van dementie. In een deel (5% tot 12%) van de gevallen zou die hersenziekte worden veroorzaakt door een achteruitgang in de aanmaak van progranuline veroorzaakt. De onderzoeksters spoten muisje met een tekort aan dat eiwit in met een onschadelijk gemaakt virus met het progranuline-gen in haarzijn erfgoed.  Daardoor verdwenen de dementieverschijnselen bij de muisjes voor een groot deel.
Lees verder

Astrocyten lijken een rol te spelen bij dementie

Stercellen (astrocyten)

Stercellen in een kweek (afb: WikiMedia Commons)

Bij dementie wordt vooral naar de neuronen gekeken, de ‘denkcellen’, maar onderzoeksters ontdekten dat ook stercellen (astrocyten) een rol kunnen spelen bij dementieziektes als Alzheimer. Die ‘hulpcellen’ vertonen bij dementie een abnormale antivirale activiteit zonder dat er virussen in de buurt zijn en zouden (kunnen) bijdragen aan geheugenverlies. Lees verder

Het ‘duister’ genoom wordt eindelijk onderzocht

DNA-uitlezing met CRISPR en nanoporiën

DNA-uitlezing met behulp van CRISPR en nanoporiën (afb: Max Planckinstituut)

Een groot deel van ons genoom bestaat uit herhalingen, wel honderden of duizenden keren. Die herhalingen zijn moeilijk te analyseren. Onderzoekers van het Max Planckinstituut voor moleculaire genetica in Berlijn  hebben nu een methode ontwikkeld om dit ‘duistere deel’ van het genoom te kunnen doorzoeken. Die methode is een combinatie van nanoporiegenoomuitlezing en de CRISPR/Cas-methode.
Lees verder

Hoe betrouwbaar zijn antigenen als eiwitaanwijzers?

Antilichamen

Basisstructuur van antilichamen. N is het amino-uiteinde en C is het koolstofuiteinde van de keten. Rood zijn de disulfidebruggen (afb: Wiki Commons)

Antilichamen vormen een wezenlijk onderdeel van ons afweersysteem, maar worden in de wetenschap ook gebruikt om de aanwezigheid van specifieke eiwitten te traceren. Onderzoekers in Canada constateerden dat sommige antilichamen niet specifiek op een bepaald eiwit reageren. Dat doet de vraag rijzen hoe betrouwbaar tot nu toe gedaan eiwitonderzoek is. Ze doen ook aanbevelingen om er zeker van te zijn dat het antilichaamninstrument wel de juiste eiwitten aanwijst. Lees verder

Kapotte hersencellen bij demente muisjes gereactiveerd

Zeepaardje (hippocampus)

De hippocampus. GD is de getande winding oftwel gyrus dentatus (afb: WikiMedia Commons)

Het lijkt er op dat slecht functionerende in de hersens van dementerende muisjes kunnen worden gereactiveerd met behulp van celactiverende stoffen en externe stimuli. Lees verder

CRISPR knipt ook ‘foute’ RNA-moleculen

Silvana Konermann en de RNA-schaar

Silvana Konermann (afb: Salk-instituut)

De onderzoekers of in ieder geval de persmensen van het Amerikaanse Salkinstituut doen net of het bewerken van RNA met de CRISPR iets nieuws is,  maar al in 2016 deden onderzoekers van het MIT in Cambridge dat met behulp van een andere genschaar dan de ‘gebruikelijke’ Cas9: C2c2 gedoopt. Destijds ging het echter om de techniek. De Salk-onderzoekers hebben nu ook toepassingen op het oog voor de RNA-schaar zoals het bestrijden van ziektes die worden veroorzaakt door ‘foute’ RNA-moleculen zoals frontotemporale dementie. Zij gebruikten de CasRx-schaar om in zieke zenuwcellen een onbalans van tau-eiwitten te herstellen. Lees verder

Microgliacellen staan bij hersenziektes aan de ‘goede kant’

Mikrogliacel

Mikrogliacel repareert een bloedvaatje in de hersens (foto: neoweb.nl)

De hersens hebben een apart afweersysteem, waarin de microgliacellen een hoofdrol spelen. Van veel hersenziektes is de oorzaak onbekend en er zijn wel eens verdenkingen gerezen tegen die hersenafweercellen. Naar nu (b)lijkt staan de microgliacellen wel degelijk aan de ‘goede kant’ en zou, denken onderzoekers, stimulering van microgliacellen wel eens kunnen helpen bij het tegengaan van neurodegeneratieve ziektes zoals dementie of Parkinson. Lees verder