Peptiden + DNA zouden supermoleculen opleveren

Chiraliteit

Elkaars spiegelbeelden (afb: WikiMedia Commons)

Peptiden zijn korte eiwitten en wat DNA is hoef ik hier niet uit te leggen. Onderzoekers van, onder meer, de universiteit van Zuid-Demarken zouden DNA aan peptiden te hebben ‘geknoopt’ en denken daarmee supermoleculen te hebben gemaakt waarmee de nanotechnologie op zijn kop zou worden gezet. Daarnaast denken ze daarmee ook het mysterie van de ziekte van Alzheimer te kunnen ontrafelen. Of dat allemaal uitkomt moeten we nog maar even afwachten. Lees verder

Cas13 op teststrookje ingezet als diagnosemiddel

CRISPR/Cas13 als simpel diagnosemiddel

Het Cas13-strookje (afb: Zhang lab)

Je kon er natuurlijk op wachten dat de veelgeroemde CRISPR/Cas-genschaar ooit nog eens op een ‘lakmoespapiertje’ terecht zou komen als diagnosemiddel. Een geprepareerd papierstrookje hoeft alleen maar in het monster van een lichaamsvocht gehouden te worden en een lijnenpatroon geeft aan of daar ziekteverwekkers of kankerstoffen in zijn aangetroffen. Een kind kan de was doen. Lees verder

Mitochondriaal DNA is een zooitje

Mitochondriën

Een enkel mitochondrion wordt gewoon ‘met de hand’ gevangen (afb: univ. van Pennsylvania)

Mitochondriën worden vaak de krachtcentrales van de cel genoemd. Die hebben hebben piepkleine DNA-molecuultjes met een paar genen. Dan denk je, die paar genen heb je met de huidige apparatuur zo gelezen, maar dat blijkt niet zo te zijn. Onderzoekers van de universiteit van Pennsylvania zeggen tenminste dat voor het eerst gedaan te hebben. Het blijkt dat het met dat mitochondriale DNA nogal een zooitje is. Die verschillen onderling nogal. Lees verder

Grafeen pikt heel precies biomoleculen er uit

Grafeen als grijper van biomoleculen

De grafeenmicrochip waarmee biomoleculen zijn te vangen (afb: Nature)

Grafeen, een vorm vorm van koolstof, blijkt steeds veelbelovender te worden. Onderzoekers hebben uitgevonden dat dat wondermateriaal met behulp van elektronische ‘grijpers’ met grote precisie bepaalde moleculen uit het water kan vissen. Dat is handig voor, bijvoorbeeld, een klein diagnoseapparaat, zeg ter grootte van je telefoon. Lees verder

Cellen programmeren lukt steeds beter

De RNA-schakelaar van Green et.al

De RNA-schakelaar van Green et.al. Het trigger-RNA is wat in dit artikel  RNA-boodschap wordt genoemd (afb: A. Green)

Er wordt wel gespeculeerd over de informatische toepassingen van kernzuren (DNA en RNA) of over de geweldige opslagcapaciteit van een DNA-geheugen, maar ik, leek op ieder terrein, denk dat die toepassingen meer liggen in de biologische sferen, in het ‘programmeren’ van cellen, bijvoorbeeld. De Amerikaanse onderzoeker Alex Green van de universiteit van Arizona heeft wat informatische trucs uitgehaald met levende cellen. Qua toepassingen moet je denken aan gerichte medicijnafgifte, diagnostisering, nanorobotjes die azen op kankercellen of het uitschakelen van afwijkende genen. Lees verder

‘Ziektegenen’ nogal eens gemist in exoomuitlezing

Exoomuitleessystemen missen nogal eens mogelijk ziekteverwekkende genmutaties

De onderzoekers bekeken de resultaten van drie exoomuitleessystemen: Illumina, Agilent en NimbleGen (afb: univ. van Pennsylvania)

Met exoomuitlezing, een techniek waarbij alleen gengedeelte van DNA wordt bekeken, zouden nogal eens ziekteverwekkende genmutaties over het hoofd worden gezien, stellen onderzoekers van de universiteit van Pennsylvania (VS). Ze hebben nu een methode ontwikkeld, die die missers moet voorkomen. Lees verder

CRISPR nu ook voor al uw virus- en bacterieinfecties!

Het Cas13a-eiwit

Het Cas13a-eiwit (afb: Science)

CRISPR/Cas9 is bekend vanwege de grote furore die die techniek heeft gemaakt bij nauwkeurige genoombewerking, maar met die techniek valt meer te doen. Onderzoekers van de Harvard-universiteit en het MIT hebben nu een variant ontwikkeld waarmee snel en goedkoop virus- of bacterieinfecties kunnen worden vastgesteld, waarbij niet DNA maar RNA het ‘doelwit’ is. Lees verder

Hoe ‘programmeer’ je levende cellen?

Wilson Wong en zijn gereedschapskist voor genschakelingen

Wilson Wong

Hoe cellen zich gedragen heeft alles te maken met welke genen in welke mate actief zijn. Door aan de ‘knoppen’ te draaien die de genexpressie sturen kun je een cel (her)programmeren. Onderzoekers in de VS rond Wilson Wong zouden nu een vereenvoudigde methode gevonden hebben om met behulp van knip-en-plak-enzymen (recombinases) zoogdiercellen snel en efficiënt om te zetten in wat synbiologen ‘genschakelingen’ of ‘gencircuits’ noemen. De analogie met elektronica is niet toevallig. Lees verder

Genexpressie preciezer te bepalen

Genexpressie

Genexpressie valt op verschillende manieren te reguleren

Genexpressie gaat over het al of niet actief zijn van genen in een cel. Je mag het in dit verband ook hebben over epigenetica. Die genexpressie is, uiteraard, belangrijk, omdat die bepaalt wat de cel zoal aan acties onderneemt en wat niet en dus over wat voor een cel we het hebben, maar of cellen ziek zijn. Onderzoekers van, onder meer, het Karolinska-instituut hebben een methode ontwikkeld waarmee de genexpressie met grotere nauwkeurigheid dat tot nu toe zou zijn te bepalen en waarmee nauwkeuriger diagnoses zijn te stellen. Lees verder

Bewerkte bacterie detecteert kankercellen in urine

Darmbacterie Escherichia coli (E. coli)

Darmbacterie Escherichia coli (E. coli)

Twee groepen synthetisch biologen hebben genetisch bewerkte bacteriën gekweekt die in staat zijn ziektes aan te tonen in urine. De een, een E. coli, is in staat tot het ontdekken van kankercellen in muizenpis, de ander, ook een E. coli, om suikerziekte aan te tonen in het afvalwater van mensen. De tweede bacteriële diagnostechniek zou kunnen worden uitgebreid naar het detecteren van andere ziektes. Lees verder