Het gekweekte Lokiarchaeum ossiferumarcheon (afb: Thiago Rodrigues-Oliveira/Univ. van Wenen)
Een vreemd micro-organisme met tentakels zou wel eens de zogeheten Asgardmicrobe kunnen zijn, een organisme dat de overgang van de eenvoudige cellen naar complexe eukaryote cellen mogelijk zou hebben gemaakt. Overigens was er al eerder zo’n organisme gevonden, maar er bleven twijfels over de genen die aan dat Asgardorganismen werden toegeschreven.
Lees verder
Een getekende impressie van de wisselwerking tussen RNA’s (groen) en lipiden in het membraan (geel) (afb: Pryanka Oberoi)
Uit onderzoek van de TU Dresden blijkt dat vetten (lipiden) en RNA-moleculen onderling wisselwerken. De onderzoekers ontdekten ook dat en hoe de lipiden de activiteit van RNA kunnen reguleren. Die kennis zou synthetisch biologen kunnen helpen om kunstmatige biologische systemen te ontwikkelen, maar zou ook de ontwikkeling van RNA-vaccins kunnen versterken. Lees verder
Zo maak je nepafweercellen met medicijn (afb: Zhang et. al))
Nanodeeltjes die wel wat weg hebben van afweercellen blijken heilzame middelen om medicijnen af te leveren bij ontstoken longcellen. Bij muisjes leverden onderzoekers op die manier dexamethason (een ontstekingsremmer) af bij ontstoken longweefsel. Dat bleek afdoende, waarbij ter plaatse in de longen medicijnconcentraties werden waargenomen die met geen andere afgiftetechniek ooit is bereikt, stellen ze. Lees verder
Een eiwitfragment uit de kern zet Xkr4 aan het lipidesein op het celmembraan te plaatsen. Rechts een celverslindende fagocyt. (afb: Mindy Takamiya/uni. van Kyoto)
Cellen die op de een of andere manier niet goed meer functioneren en afsterven geven zelf het sein ‘Eet me op’. Dat is de normale procedure, waarbij bepaalde eiwitten, zogeheten scramblases een belangrijke rol spelen, ontdekten onderzoekers van de universiteit van Kyoto.. Lees verder
E. coli-bacteriën
Als we medicijnen nodig hebben slikken we die (of wat dan ook) en hopen dat die op de bestemde plek terecht komen om hun heilzame werk te doen. Het grootste deel wat we slikken gaat vaak verloren. Al heel wat jaren wordt er onderzoek gedaan om medicijnen daar in het lichaam af te leveren waar ze nodig zijn. Voor zover ik weet (maar ik weet ook maar weinig) wordt die techniek in de praktijk nog nauwelijks toegepast. Onderzoekers van, onder meer, het Max Planckinstituut rond Metin Sitti hebben uitgaande van genetische verander E. coli-bacteriën mikrongrote ‘rototjes’ gemaakt die overal in ons lichaam medicijnen kunnen bezorgen. Die maken gebruik van de bacteriële ‘zintuigen’ om daar hun weg te vinden, aangestuurd door magnetische of geluidssignalen. Lees verder
ESCRT-eiwitten, belangrijk voor de celdeling, worden voortdurend vernieuwd door Vps4-moleculen (roze/geel) (afb: Beata Edyta Mierzwa, BeataScienceArt.com)
Onderzoekers van, onder meer, de universiteit van Genève denken ontdekt te hebben dat een enkel molecuul een hoofdrol speelt in de celdeling. Het molecuul Vps4 blijkt de eiwitten die zich met membraamdeling bezighouden voortdurend te vernieuwen. Zonder lukt de deling niet of moeizaam. Meteen komen er dan weer speculaties om de hoek kijken over behandelingsmethoden tegen kanker en hiv. Lees verder
Opbouw celmembraan
Celdood is een fenomeen dat er, normaal gesproken, voor moet zorgen dat een multicellulair systeem in de soep draait. Een belangrijke rol daarin speelt de geprogrammeerde celdood (apoptose). In 2012 schijnt er een nieuwe vorm van celdood te zijn ontdekt, de ferroptose. Nu heeft een internationale onderzoeksgroep ontrafelt hoe de signaalroute voor ferroptose in elkaar steekt. Die ontdekking zou betekenis kunnen hebben voor de behandeling van kanker of van bestralingsschade, denken de onderzoekers. Ze beschreven hun bevindingen in twee artikelen in Nature Chemical Biology: http://www.nature.com/nchembio/journal/vaop/ncurrent/full/nchembio.2239.html en http://www.nature.com/nchembio/journal/vaop/ncurrent/full/nchembio.2238.html Lees verder
De kunstmatige celmembranen van hydroporfines. Blaauw is het waterminnede deel van de eiwitten, rood het waterafstotende deel (afb: Advanced Materials)
Knutselen aan bestaande cellen is een manier om de natuur naar je hand te zetten, maar fundamenteler is de aanpak om van de grond aan nieuwe cellen te bouwen. Voor zover mij bekend heeft dat nog niet zo erg veel resultaat opgeleverd, maar nu melden onderzoekers van de universiteit van Saarland (D) celachtige bollen hebben gemaakt met een dubbellaags membraan van natuurlijke eiwitten (hydrofobines). In de natuur bestaan celmembranen uit dubbellagen van lipides, vetachtige stoffen. Lees verder
Hydrothermische schoorstenen op de bodem van de oceanen
Hydrothermische schoorstenen op de bodem van de oceanen[/caption]Als je water ontdekt dat 1,5 miljard jaar geleden is afgesloten van de rest van de wereld, dan kan je, als je geluk hebt, misschien een glimp opvangen van het chemische proces dat uiteindelijk tot leven heeft geleid. Dat oude water had alle ingrediënten van de oersoep. Beter nog, de biomoleculen die daar werden aangetroffen zouden zijn ontstaan zonder enige invloed van biologische processen. Dat zou dan weer voeding geven aan het idee dat het leven is ontstaan in ‘schoorstenen’ op de bodem van de zee. Lees verder
De vroege aarde
We doen vaak wel alsof, maar eigenlijk weten wij mensen nog niet zo veel. Al vele eeuwen proberen we een definitie van leven te verzinnen, maar die hebben we nog steeds niet. Hoe dat ‘ondefinieerbare’ leven is ontstaan weten we ook niet. Theorieën zijn er genoeg. Een daarvan is de theorie van de RNA-wereld. Onderzoekers van de Engelse universiteit van Cambridge rond John Sutherland ontdekten in 2009 dat met simpele uitgangsstoffen als acetyleen (ethyn) en formaldehyde (methanal) twee van de vier bouwstenen van RNA (de nucleotiden) zijn te vormen in de ‘oersoep’ zonder dat daar enzymen voor nodig zijn. Nu laten ze ook zien hoe die stoffen op hun beurt zijn ontstaan. De theorie van de RNA-wereld wint daamee aan geloofwaardigheid. Lees verder