Vitamine D en macrofagen bevorderen beenmergziekte

Myelofibrose veroorzaakt door fout gen in combinatie met vitamine D

Bloedstamcellen (blauw) met een defect op het JAK2-gen worden door vitamine D gestimuleerd ‘foute’ macrofagen aan te maken (afb: univ van K~obe)

De beenmergziekte myelofibrose wordt bevorderd door een oversignalering door vitamine D en door de afweercellen, macrofagen, zo ontdekten onderzoekers rond Kanako Wakahashi en Yoshio Katayama van de universiteit van Kobe (Jap). Dat afweercellen het probleem niet oplossen, maar juist verergeren moet toch een punt van zorg zijn voor aanhangers van de immuuntherapie die het eigen afweersysteem oppoken om de strijd aan te gaan met ziekteverwekkers of zieke (kanker)cellen. Lees verder

“Hersencellen realistischer te bestuderen met hersentumormodel”

Hersentumormodel

Gedrukt hersentumormodel (afb: UT)

Glioblastoom (glioom) is een agressieve hersenkanker, waarbij, zo lijkt het, bepaalde afweercellen, macrofagen, hand- en spandiensten leveren aan de kankercellen. Onderzoekers van de universiteit Twente hebben nu een minimodel van de hersens geprint om de ‘verkankering’ en effecten van immuuntherapie beter te kunnen bestuderen en waarmee het aantal proeven met dieren kan worden verminderd. Het versterken van het afweersysteem zou ook averechts kunnen werken. Lees verder

Afremmen springende genen bevordert gezond oud worden

Uitgebluste cel en de springende genen

De aanmaak van bepaalde eiwitten in uitgebluste cellen (SASP) en de schade die ze veroorzaken is verschillend, afhankelijk van de fase van de uitgebluste cel (afb: Nature)

Er zijn stukken in het DNA, retrotransposons oftewel springende genen, die zichzelf kunnen kopiëren en zich elders in het genoom kunnen vestigen. Dat zou schadelijk zijn. Het lijkt er nu op dat door het afremmen van dat proces je gezond ouder kunt worden. Bij muisjes werkte dat tenminste. Of je daarmee ook het eeuwige leven verkrijgt is voorlopig nog niet duidelijk (en ook hoogst onwaarschijnlijk). Een hiv-medicijn zou als remmer kunnen optreden. Lees verder

Met blastocystemethode muizennieren in ratten gekweekt

Kweken van muizennieren in gemankeerde ratten in

Stamcellen van gezonde muizen werden ingespoten in blastocysten van gemankeerde ratten (afb: NIPS)

Onderzoekers in Japan hebben uitgaande van een paar stamcellen van een donormuis functionerende muizennieren ‘aangelegd’ in ratten. Die muizenstamcellen werden ingespoten in de embryo’s van ratten die genetisch zo veranderd waren dat ze geen nieren zouden ontwikkelen. Lees verder

Elastiekeiwit tropo-elastine versnelt kweek stamcellen

Tropo-elastine versnelt kweek stamcellen

Mesenchymatische stamcellen (groen) gekweekt op tropo-elastine (afb: univ. van Sydney)

Stamceltherapieën zijn populair, maar het schijnt dat de vraag naar stamcellen vele malen groter is dan het aanbod. Er wordt veel onderzoek gedaan naar methoden om de kweek van stamcellen te versnellen. Nu lijkt het er op dat twee onderzoekers van de universiteit van Sydney, Giselle Yeo en Anthony Weiss, zo’n kweekversneller hebben gevonden in het eiwit tropo-elastine, een voorlopermolecuul van elastine, een eiwit dat bindweefsel elastisch maakt. Het werkte tenminste bij mesenchymatische stamcellen Lees verder

Virus verbergt zich in bananengenoom

BananenWaar CRISPR al niet goed voor is. Virussen maken misbruik van de replicatiemachine van de gastheercellen omdat ze die zelf niet hebben, maar dat ze zo ‘listig’ zijn dat ze hun erfgoed verstoppen in het genoom van bananen had ik nog niet eerder gehoord. Dat schijnt zelfs bij veel bananen het geval te zijn die in Afrika worden gekweekt voor de consumptie. Onderzoekers gebruikten CRISPR om dat plantenvirus uit het bananengenoom te snijden en om de plant resistent voor dat streepvirus te maken. Een andere groep gebruikte die methode al eerder om Cavendishbananen, die over de hele wereld in supermarkten worden verkocht, resistent te maken tegen een schimmelziekte die een bedreiging vormt voor de commerciële productie van die populaire variant. Lees verder

Aangepast virus als wapen tegen kanker

Veranderd adenovirus doodt kankercellen en geen gezonde

Verticaal links staan de verschillende cellijnen. De eerste vier betreffen kankercellen, de onderste twee gezonde cellen. De virusdoses staan bovenaan. Donkerblauw is een teken van leven, lichtblauw van dood (afb: univ. van Hokkaido)

Er worden allerlei listen bedacht om de trucs te omzeilen van kankercellen om aan hun dood te ontkomen. Onderzoekers van de universiteit van Hokkaido (Jap) hebben een virus genetisch zo veranderd dat dat heel specifiek kankercellen aanpakt en om zeep helpt. Dat adenovirus werd ontdaan van een gen (E4orf6) dat een rol speelt in diens vermeerdering. Dat zou aanzienlijk beter scoren dan tot een nu in klinische proeven getest ‘antikankervirus’, maar alvorens daarmee klinische proeven kunnen worden gedaan zullen er nog wel wat jaren onderzoek aan moeten worden gespendeerd. Lees verder

Chinezen klonen genetisch veranderde aapjes

Gekloonde aapjes met genetische afwijking opgezadeld

Drie van de vijf gekloonde makaakjes (afb: persbureau Xinhua)

Chinese onderzoekers zouden makaken hebben opgezadeld met een genetisch defect en die genetisch veranderde aapjes hebben gekloond. Wat bij mensen tot grote ophef leidt schijnt bij onze naaste verwanten in het dierenrijk geen probleem te zijn, althans niet in China. De genetisch veranderde klonen zouden moeten dienen als proefdieren in onderzoek naar bioritmeverstoringen. Lees verder

Enzym dat aminozuren afbreekt (mede)oorzaak voor veroudering?

Celveroudering

Zo zou het proces er uit zien dat leidt tot celveroudering. ROS is de afko voor die reactieve zuurstofverbindingen, DAO voor de oxydase (afb: univ. van Kobe)

Onderzoekers denken dat het enzym D-aminozuur-oxidase (DAO), dat in cellen aminozuren afbreekt, (mede)schuldig is aan de veroudering van cellen. Dat enzym zou een mooi doelwit zijn om die celveroudering tegen te gaan, denken de onderzoekers. Lees verder

Muisjes met Alzheimer kregen geheugenfunctie weer terug

Zhen Yan en de epigenetische benadering van Alzheimer

Zhen Yan in haar lab (afb: univ. van Buffalo)

Onderzoekers van de universiteit van Buffalo (VS) ontdekten bij Alzheimermuisjes vreemde vormen in het chromatine (DNA verpakt in eiwitten) waardoor bepaalde receptoren niet (normaal) of te weinig worden aangemaakt. Door die aanmaak te herstellen kregen die Alzheimermuisjes tijdelijk hun geheugen- en geestelijke functies weer terug. Dat zegt natuurlijk nog niets over een genezend middel voor die ziekte, maar het lijkt er op dat de onderzoekers weer een klein stukje van de Alzheimersluier hebben opgelicht. Lees verder