Fluorescerende levercellen uit kweek (foto: Yaakov Nahmias)
Lees verder
Levercellen in lab gekweekt
Beantwoorden
Lees verder
Lees verder
Biologen kweken wormen met ‘verkeerde’ koppen
Linksboven de Girardia dorotocephala. Onder de koppen van de ‘geëlektrificeerde’ Girardia dorotocephala-wormen
Onderzoekers van de Amerikaanse Tufts-universiteit hebben platwormen gekweekt met de koppen (en hersens) van een aanverwante soort zonder aan de genetica te hebben gesleuteld. Strikt genomen zou dit bericht dan ook niet in dit blog mogen verschijnen, maar de genetica wordt niet alleen bepaald door de basevolgorde op het DNA-molecuul. Ze manipuleerden de bioelektrische netwerken in de wormen in wording om hun resultaat te bereiken. De resultaten van dit onderzoek zouden behulpzaam kunnen zijn bij het verklaren en, uiteindelijk, voorkomen van geboorteafwijkingen, denken de onderzoekers. Lees verder
Resistente malariamuggen wapen in strijd tegen malaria
Plaatsen waar de ingeplante antilichaamgenen actief zijn lichten blauw op in de muggen (afb: Science)
Resistent gemaakte malariamuggen zouden een wapen in de strijd tegen malaria moeten zijn, zo bedachten onderzoekers van, onder meer, de universiteit van Notre Dame in South Bend (VS). Daarbij gebruikten ze een relatief nieuwe techniek om het gen zo snel mogelijk en compleet door te geven aan de volgende generaties. Een enkele mug met een parasietblokkerend gen (de parasieten gaan niet dood) is dan genoeg om, in theorie, dat gen in een seizoen door de hele populatie te verspreiden. Voorlopig staat deze techniek, gendruk (gene drive in het Engels), nog erg ter discussie, zodat veldproeven nog moeten wachten. Lees verder
Model gebouwd om gedrag van DNA te simuleren
In het Supercomputercentrum in Barcelona is, in samenwerking met labs in de VS en Groot-Brittannië, een simulatiemethode ontwikkeld, parmbsc1, om met, volgens de ontwikkelaars ongeëvenaarde precisie, structurele veranderingen in of de wisselwerking van DNA met eiwitten en medicijnen te verbeelden. Dat kan handig zijn als iets experimenteel moeilijk is uit te voeren, maar het is natuurlijk wel de vraag wat de waarde van de uitkomst van zo’n simulatie dan is. Lees verder
CRISPR-Cas9-methode zou geen genetische manipulatie zijn
De ‘steen des aanstoots’: een plant uit het Aradopsis-geslacht waartoe onder meer de zandraket behoort (foto: Stefan Jansson)
We hebben het hier vaker gehad over de van bacteriën geleende CRISPR-Cas9-methode om heel precies DNA te bewerken. Dat lijkt me genetische verandering of, zo je wilt, manipulatie, maar nu heeft de Zweedse Landbouwraad anders beslist: met CRISPR-Cas9-methode bewerkte organismen vallen niet per se onder de genetisch veranderde organismen. Dat is niet onbelangrijk, omdat de EU nogal terughoudend is bij het toelaten van genetisch gemanipuleerde planten. Mij lijkt het een strijd tussen haarklovende rechtsgeleerden. Het is duidelijk dat hier op een niet natuurlijke manier wordt gesleuteld aan het genoom, toch? De Landbouwraad boog zich over de zaak naar aanleiding van vragen van onderzoekers van de universiteiten Umeå en Uppsala. Lees verder
Planten resistent te maken met bacterieel afweersysteem
De appelmozaïekziekte wordt door virussen veroorzaakt
Er wordt heel wat genetisch sleutelwerk verricht om planten resistent te maken tegen allerlei dreigingen. Nu lijken onderzoekers van de Koning Abdoela-universiteit in Saoedi-Arabië. Ze leenden daartoe een bacterieel afweersysteem, het inmiddels befaamde Cas9-enzym, en plantten het bijbehorende gen over in het genoom van een tabaksplant (zou niet mijn eerste zorg zijn). Daarmee zouden de planten ongevoelig worden voor virusaanvallen. Lees verder
‘Gigantische’ fullereenster maakt ebola het leven zuur
De ‘fullereenster’ met op de achtergrond het ebola-virus (afb: N. Martín & B. Illescas UCM)
Een ‘groot’ molecuul, bestaand uit 13 fullerenen (voetbalmoleculen of buckyballen) zou wellicht in staat zijn het ebola-virus te blokkeren door de receptor van cellen te blokkeren waarop het virus aangrijpt. Voorlopig is het idee van de onderzoekers van de universiteit van Complutense alleen nog maar in glas uitgeprobeerd (in vitro). Lees verder
Waarom sommige genen erg actief zijn
Het genoom plus ‘verpakking’ vormen samen het chromatine
DNA zit met zijn bijna 2 m lengte opgepropt in een kern met een afmeting van 0,01 mm. Om het molecuul zit nog eens een verpakking van eiwitten (histonen). Die histonen zijn de bouwstenen van de verpakking en worden nucleosomen genoemd. Die verpakking beschermt het DNA, maar maakt het molecuul ook onafleesbaar en zoals we allemaal van de middelbare school weten moet DNA kunnen worden afgelezen om eiwitten te kunnen aanmaken in de ribosomen. Er moet dus iets gebeuren om een stukje DNA ‘bloot’ te leggen. Hoe cellen het fiksen om het juiste stukje DNA, waarvan het begin wordt aangegeven door een promotor (een stukje DNA), af te lezen is nauwelijks bekend. Zwitserse onderzoekers ontdekten dat de promotors konden worden onderscheiden in twee soorten, afhankelijk van de nucleosoomstabiliteit. Als de aanpalende nucelosomen instabiel waren, dan bleken de daarbij behorende genen akelig actief te zijn zoals die welke betrokken zijn bij celgroei en -deling. Stabiele nucleosomen schermen genen af die minder actief zijn. Lees verder
Bloedcellen direct uit stamcellen aangemaakt
Als het aan Dick ligt is dit schema onzin
Ik verkeerde in de veronderstelling dat we zo onderhand wel wisten hoe bloedcellen worden aangemaakt, maar ik heb me (niet voor het eerst) vergist. Onderzoekers rond John Dick van de universiteit van Toronto hebben een geheel nieuwe kijk op dat proces ontwikkeld, waarmee de oude kennis helemaal overhoop zal worden gehaald. Dick: “De kennis uit het klassieke leerboek dat we dachten te kennen blijkt niet te bestaan. In plaats daarvan hebben we door een serie proeven aangetoond hoe bloedcellen snel gevormd worden uit stamcellen en niet via diverse stappen zoals tot nu toe aangenomen.” Lees verder
Darmflora kan effect immuuntherapie bij kanker versterken
Bifidobacterium helpt het afweersysteem kanker te bestrijden
Door bij muizen met huidkanker (melanoom) bepaalde bacteriën, Bifidobacterium, in de darmflora te brengen werd het eigen afweersysteem gestimuleerd de kankercellen te bestrijden. Het resultaat was vergelijkbaar met bepaalde kankermedicijnen die bekend staan als ‘controlepostremmers’ (checkpointremmers), de zogeheten PD-L1-blokkeerders. PD-L1 is een eiwit dat een rol speelt bij de geprogrammeerde celdood. De combinatie van bacterietoevoeging en anti-PD-L1 bracht de groei van de tumor bijna geheel tot stilstand, zo stellen onderzoekers van, onder meer, de universiteit van Chicago (VS). De bacteriehulp zou ook positief kunnen uitwerken bij immuuntherapie.