Oogaandoeningen hebben baat bij stamcellen

Doorsnee van een oogTwee artikelen die deze week verschenen gaan over manieren om oogaandoeningen te repareren met behulp van stamcellen. Japanse en Britse onderzoekers hebben, uitgaande van pluripotente stamcellen hoornvliescellen gemaakt die proefdieren genazen van hoornvliesblindheid. Ook het , voornamelijk, Chinese onderzoeksteam gebruikte stamcellen. In dat geval waren het lensepitheelvoorlopercellen, om voor konijnen en makaken heldere ooglenzen te verwezenlijken.  We kunnen nog wel wat verwachten op dit terrein, zo lijkt. Lees verder

Cellen zaaien op bloedvatenchip

Laagje in kunstmatig bloedvatstelsel

Een laagje in de Angiochip (beeld uit filmpje Toronto Star)

Bij de universiteit van Toronto hebben onderzoekers een bloedvatenstelsel-op-een-chip ontwikkeld waar je celtypes naar keuze op kunt inzaaien om bepaalde levende organen na te bootsen. Op die (levende) kunstorgaantjes kun je medicijnen uitproberen, maar je zou er ook stukjes orgaan mee kunnen kweken stelt onderzoeker Milica Radisic. Hij en zijn medeonderzoekers spreken van een mens-op-een-chip.
Lees verder

Kunstmatig eiwit redt stervende cellen

Kunstmatige eiwitten

Een aantal synthetische eiwitten in schema. De letters staan voor de aminozuren (afb: PlosOne)

Cellen die het natuurlijke SerB-gen niet hebben blijken te gaan groeien met behulp van een kunstmatig eiwit SynSerB. Dat kunstmatige eiwit neemt niet de taak van het ontbrekende eiwit over, maar stimuleert een ander eiwit dat te doen. Het leven op moleculair niveau lijkt steeds maakbaarder te worden. We hebben hierbij overigens over E. coli-bacteriën, die vaker optreden in genetische proefnemingen.
Lees verder

Met synthetisch gen en magneten gedrag veranderd

zebravisjes

Zebravisjes met dat synthetische gen dansten in een magnetisch veld

Je zou bijna zeggen: het spel is op de wagen, synthetische biologie gaat (veel) verder dan het wat genetisch bijschaven van micro-organismen. Onderzoekers van de universiteit van Virginia in de VS hebben muizen en vissen opgezadeld met een synthetisch gen, dat met behulp van (uitwendige) magneetvelden te manipuleren is. De onderzoekers hebben het dan over het behandelen van hersenziektes als Parkinson en schizofrenie, maar ik denk dan toch aan heel andere dingen: manipuleren van levende wezens met behulp van, in dit geval, magneetvelden. Het verhaal zou in Nature Neuroscience zijn verschenen, maar ik kan het daar niet vinden Lees verder

Eindelijk remedie tegen autoimmuunziektes (?)

Muisje op reageerbuisjesEen internationale groep onderzoekers onder leiding van Sergei Nedospasov van de Lomonosov-universiteit in Moskou zou een methode gevonden hebben om autoimmuunziektes te verslaan. We hebben het dan over ziektes als reuma, multiple sclerose enz. Het artikel over het onderzoek zou zijn gepubliceerd in het blad PNAS, maar ik kan het daar niet vinden. De bestrijdingsmiddelen zijn gerelateerd aan de eigen antilichamen, die uit de pas lopende lichaamsstoffen, zogeheten cytokines, weer in het gareel moeten brengen. Proeven met muizen zouden veelbelovende resultaten hebben opgeleverd. Lees verder

Antilichamen beschermen apen tegen ebola

Lab-foto ivm ebola-vaccin

Onderzoek naar ebola-virus bij de universiteit van Tübingen (D)

Wie ebola overleeft is beschermd dankzij de in de afweerreactie gevormde antilichamen. Die van overlevenden stammende antilichamen (mab114 gedoopt) bleken rhesusapen tegen het ebola-virus te beschermen. Ze overleefden de ziekte zelfs als ze die antilichamen pas vijf dagen na de besmetting kregen toegediend, zo vonden Zwitserse onderzoekers. Transfusies met bloedplasma van overleefden hebben nauwelijks baat gehad. Lees verder

Staartloze zaadcel muis in lab gekweekt

Het kweken van zaadcellen uit embryonale stamcellen

Het proces van embryonale stamcel tot zaadcel (afb: Cell Stem Cell)

Het zat er natuurlijk aan te komen: die zaadcel uit het lab. Mannen hebben we niet meer nodig voor de voorplanting (bij muizen tenminste) en hoe lang zal het duren dat ook de eicel uit een petrischaaltje komt? En uiteindelijk zullen we het zonder baarmoeder kunnen. Chinese onderzoekers zijn er in geslaagd mannenmuizen op zijspoor te zetten door embryonale stamcellen om te zetten in functionele zaadcellen (zonder staart, weliswaar). Die kweekcellen bleken in staat in combinatie met een eicellen gezonde muisjes voort te brengen, zo heet het. Lees verder

Hi-virus steeds verder in het nauw

Frank Buchholz op een foto uit 2011

Onderzoeker Frank Buchholz (TU Dresden)  op een foto uit 2011

Een besmetting met hiv leidt al lang niet meer onvermijdelijk tot de instorting van het afweersysteem (wat aids is). Het probleem is dat dat virus in het lichaam kan ‘onderduiken’ door zijn DNA in het celgenoom te planten.  Juist dat vermogen van het virus gebruiken onderzoekers nu om het ooit zo gevreesde virus de nekslag te geven. Ze ontwikkelden een schaar die het virus-DNA uit het cel-DNA knipt. Dat lukte de onderzoekers in 2014 al bij celkweken. Nu willen Duitse onderzoekers die methode gebruiken om het virus defintief de nek te breken. Ze zijn nog wel op zoek naar € 15 miljoen. Lees verder

DNA smokkelt medicijnen kankercellen binnen

Kankermedicijn DaunorubicineHet DNA valt te gebruiken als paard van Troje. Met behulp van dat levensmolecuul zijn onderzoekers van de universiteit van Ohio er in geslaagd gewone kankermedicijnen behandelingsresistente kankercellen binnen te smokkelen, waarna die vervolgens het loodje legden. Het ging om leukemiecellen. Het gaat hier om preklinisch onderzoek bij losse cellen en muizen en is de stap naar klinische proeven nog wel enkele jaren weg. Lees verder

Pluripotente stamcellen zouden veilig zijn

Pluripotente stamcellen zouden veilig zijn

Pluripotente stamcellen zouden veilig zijn

Onderzoek van het Scripps-instituut en het J.Craig Venter-instituut, beide gevestigd in de VS, zou hebben uitgewezen dat uit herprogrammering van gespeciliseerde cellen verkregen pluripotente stamcellen veilig zijn te gebruiken. Ze zouden zich niet, zoals hier en daar werd gevreesd, ontwikkelen tot kankercellen, of althans: dat is hoogst onwaarschijnlijk, volgens die onderzoekers. Wel bevelen de onderzoekers aan die geproduceerde stamcellen voor toepassing in de mens degelijk te controleren op gevaarlijke mutaties. Lees verder