Kraakbeen voor heupgewricht gekweekt uit stamcellen

Mal van afbreekbare kunststof voor kraakbeenweefsel in de heup

De mal van afbreekbare kunststof (afb: Guilak-lab)

Het is geen primeur voor de onderzoekers van de Washington-universiteit in St.Louis (VS), het kweken van kraakbeen uit stamcellen. Al eerder zijn eigen beenmerg-stamcellen van patiënten gebruikt voor het herstel van kraakbeen in het kniegewricht. Het huidige onderzoek richtte zich op het kweken van kraakbeen op een heupgewricht voor patiënten met artritis. Met behulp van gentherapie zorgden ze er voor dat de kraakbeencellen op ‘commando’ (via het innemen van een medicijn) ontstekingsremmers gaan produceren, om te voorkomen dat de patiënt (weer) botontstekingen zou krijgen. Lees verder

‘Productieproces’ van stamcellen versneld

De route van stamcel naar gespecialiseerde cel

De ‘route’ van stamcel naar gespecialiseerde cel (afb: Cell)

Onderzoekers van de Stanford-universiteit hebben een manier gevonden om menselijke embryonale stamcellen snel en efficiënt om te zetten in twaalf verschillende celtypes, zoals bot-, hart- en kraakbeencellen. Daarmee is de productietijd verkort van weken en soms zelfs maanden naar dagen. Ook verkregen ze, door signaalstoffen toe te voeren of te blokkeren, uiteindelijk slechts cellen van een type en niet een hutspot van gespecialiseerde cellen, zoals nu nog vaak het geval is.
Lees verder

Zicht hersteld bij muizen met schade aan oogzenuw

Bij glaucoom, groene staar, onstaat schade aan de oogzenuw

Bij glaucoom, groene staar, onstaat schade aan de oogzenuw

Muizen, waarvan het gezichtsvermogen moedwillig was verstoord kregen een deel daarvan weer terug door visuele stimulering in combinatie met een gentherapie. Het bleek dat daardoor beschadigde netvliescellen weer verbinding met de hersens kregen. Mede door een verhoogde expressie van het eiwit mTOR groeiden de netvliesganglioncelaxonen (uitlopers) meer dan de onderzoekers voorzagen. Kennelijk wisten die uitlopers ook nog de juiste weg in de hersens te vinden. Lees verder

Drie patiënten overleden na immuuntherapie

Hans Bishop, baas van Juno Therapeutics

Juno-baas Hans Bishop

Het Amerikaanse bedrijf Juno Therapeutics heeft klinische proeven met een gentherapie bij leukemiepatiënten gestaakt nadat er drie proefpersonen zijn overleden. Dat stelt de medische en voedingsautoriteit FDA. De koers van Juno zakte met meer dan een kwart. Lees verder

Immuuntherapie mogelijk werkzaam bij alvleesklierkanker

Vezelachtig weefsel schermt alvleeskliertumor af

Alvleeskliertumoren worden omringd door vezeligachtig weefsel (rood) dat de kankercellen effectief afschermt (afb: DeNardo-lab)

Immuuntherapie, waarbij afweercellen worden ‘opgeleid’ om kankercellen aan te vallen, heeft effect bij bepaalde kankersoorten zoals long- en huidkanker, maar bij alvleesklierkanker bleef die behandeling zonder effect. Nu lijkt er toch een ‘opening’ te zijn. Proeven met muizen maken aannemelijk dat immuuntherapie bij alvleesklierkanker kan werken als tegelijkertijd medicijnen worden toegediend die het vezelachtige weefsel in die tumoren afbreken, zo vonden onderzoekers van de Washingtonuniversiteit in Saint-Louis (VS). Er worden nu klinische proeven uitgevoerd bij patiënten met een vergevorderde fase van de ziekte om de veiligheid van de methode te testen in combinatie met de ‘normale’ chemotherapie. Lees verder

Genexpressie preciezer te bepalen

Genexpressie

Genexpressie valt op verschillende manieren te reguleren

Genexpressie gaat over het al of niet actief zijn van genen in een cel. Je mag het in dit verband ook hebben over epigenetica. Die genexpressie is, uiteraard, belangrijk, omdat die bepaalt wat de cel zoal aan acties onderneemt en wat niet en dus over wat voor een cel we het hebben, maar of cellen ziek zijn. Onderzoekers van, onder meer, het Karolinska-instituut hebben een methode ontwikkeld waarmee de genexpressie met grotere nauwkeurigheid dat tot nu toe zou zijn te bepalen en waarmee nauwkeuriger diagnoses zijn te stellen. Lees verder

Is er te veel onzin rond epigenetica?

Epigeneticus John Greally

Epigeneticus John Greally: Uithuilen en opnieuw beginnen

Zoals bekend zijn het niet de genen in het DNA die bepalen wat er in een cel gebeurt, maar de genen die ingeschakeld/actief zijn. Dan hebben we het over epigenetica. Zo zou epigenetica verantwoordelijk zijn waarom mensen die opgegroeid zijn in een achterbuurt later vaker een depressie krijgen dan gemiddeld. Ook zouden die epigenetische ‘verworvenheden’ kunnen worden overgeërfd. De laatste tijd ontmoeten deze onderzoeken steeds meer kritiek. Dergelijke verbanden zouden op basis van de gedane studies onmogelijk te leggen zijn. Epigenetica is in maar betekent dat ook dat er veel onzin rond dit thema wordt geroepen? Drie prominente onderzoekers gaven hun bedenkingen prijs: het veld moet op de schop. Lees verder

Gevaarlijk geschutter met stamcelbehandeling in VS

Stamcellen

Stamcellen

Het schijnt dat in Amerika ten minste 350 bedrijven een stamcelbehandeling aanprijzen, voor schoonheidsbehandelingen en tot therapieën tegen Parkinson of Alzheimer aan toe. Onbewezen behandelingen. Dat valt te lezen in een rapport dat is gepubliceerd door het wetenschappelijke tijdschrift Call/Stem Cell. “Die stamcelslangenolie brengt de patiënt in gevaar, aldus het rapport. Lees verder

Gerichte immuuntherapie ‘repareert’ autoimmuunziekte

T-cellen

T-cel

Bij muizen als proefdieren is aangetoond dat het mogelijk is slechtfunctione-rende afweercellen te verdelgen, terwijl de goed functionerende afweercellen gewoon hun werk kunnen blijven doen. Muizen die waren opgezadeld met de autoimmuunziekte Pemphigus vulgaris, waarbij ernstige blaarvorming optreedt. Door bepaalde afweercellen T-cellen de afweercellen te laten aanvallen die de autoimmuunziekte veroorzaakten, B-cellen, werd de blaarvorming minder en nam ook het aantal zich misdragende B-cellen af. Mogelijk werkt die strategie ook bij andere autoimmuunziektes.  Lees verder

Viruseiwit voorkomt dat gastheercel alarm slaat

Een adenovirus

Een adenovirus heeft wel iets weg van een kunstmaantje (afb: Wiki Commons)

Virussen hebben diverse technieken om te voorkomen dat de gastheercel die het is binnengedrongen alarm slaat en het afweersysteem aan de slag gaat. Onderzoekers van het kinderziekenhuis in Philadelphia en van de universiteit van Pennsylvania (beide in de VS) hebben een nog niet eerder ontdekt mechanisme waargenomen waarmee virussen voorkomen dat het afweersysteem in actie komt. Het viruseiwit VII voorkomt dat een signaalstof in de celkern zijn alarmerende werk kan doen. Lees verder