Embryo-onderzoekers: rek 14-dagen-beperking niet op

Drie embryo-onderzoekers stellen in Nature zich zorgen te maken over ideeën van de internationale vereniging voor stamcelonderzoek (ISSCR) om de 14-dagen-grens voor het werken met menselijke embryo’s te versoepelen. Ze vinden dat de vereniging met sterkere argumenten moet komen om een versoepeling te rechtvaardigen.  Ook een aantal andere onderzoekers hebben hun zorgen uitgesproken over het loslaten van van de 14-dagen-grens zonder daar een nieuwe termijn voor in de plaats te stellen. Lees verder

Grenzen aan de gendruk

Anophelesmuggen met verzwakte malariaparasiet

Muggen zijn doelwitten van de gendruktechniek (afb: Sebastian Mikolajczak)

Gendruk is een manier om via de verspreiding van aangepast genetisch materiaal onder ziekteoverbrengers die ziektes te bestrijden. Dat betekent, bijvoorbeeld, dat je malariamuggen genetisch zo veranderd dat ze geen nageslacht kunnen krijgen en ook hun nageslacht niet. Dat lijkt een mooie manier om je van de last van die ziektes te ontdoen, maar brengt ook gevaren met zich mee. Wat als dat genetische materiaal elders bij organismen terechtkomt waarvoor ze niet bedoeld zijn (bijvoorbeeld)? Nu schijnt er een manier gevonden te zijn om dat gevaar het hoofd te bieden. Dat heeft iets van de pil die bedoeld is om de bijwerkingen van een andere pil te neutraliseren… Lees verder

Worden regels met menselijke embryo’s versoepelt?

Kunstbaarmoeder

Kunstbaarmoeder (afb: Weizmanninstituut)

Nu gelden er nog vrij sterke beperkingen op experimenten met menselijke embryo’s, maar het heeft er al schijn van dat die beperkingen zullen worden versoepelt. Die neiging tot versoepeling komt naar voren in de nieuwe richtlijnen van de internationale vereniging voor stamcelonderzoek. Overigens is het nog steeds aan de nationale wetgevers hoe ver onderzoekers kunnen gaan. Lees verder

DNA eicel en zaadcel combineert vaak slecht

Eicel met zaadcellen

Een menselijke eicel ‘belaagd’ door de, veel kleinere, zaadcellen.

Appeltje-eitje zou je zeggen, maar de eerste stap in het leven van een organisme gaat minstens zo vaak fout als goed. We hebben het dan over het combineren van het DNA van de zaad- en van de eicel tot een dubbele helix (enzovoort.). Dat zou zijn gebleken uit hogeoplossingsbeelden van die ‘vereniging’. Lees verder

Vier embryo’s van met uitsterven bedreigde neushoorn ‘gemaakt’

noordelijke witte neushoorn

Nieuwe noordelijke witte neushoorns fokken is nog niet zo makkelijk (afb: Biorescue)

Onderzoekers van het BioRescueplatform zijn druk bezig de noordelijke witte neushoorn voor uitsterven te behoeden. De afgelopen maanden zijn vier nieuwe embryo’s van de dikhuid ‘gemaakt’.  Dit zou de succesvolste serie zijn in de procedure. Dan praten we over het ‘oogsten’ van eicellen in Kenia, kunstmatige inseminatie en diepvriesopslag in Italië. Tevens, vervolgt het persbericht dan, kan gemeld worden dat de sterilisering van een neushoornstier van de zuidelijke witte neushoorn in december 2020 geslaagd is. Die kan dan zijn vrouwelijke soortgenoten niet meer bezwangeren die als draagmoeder worden gezien voor de ‘noordelijke’ embryo’s. Lees verder

Celdeling: mitose en meiose

Mitose is de gewone celdeling. Meiose is de rijpingsdeling van geslachtscellen.

Als cellen delen komt er een hele machinerie in werking om het DNA te splitsen en te repliceren, zodat elke cel weer een  volledig genoom krijgt. In cellen met een kern (eukaryoten) zijn daar, onder meer, enzymen helicasen en polymerasen voor nodig. De eencellige eukaryoot (en parasiet) Carpediemonas membranifera blijkt die noodzakelijk geachte ‘instrumenten’ echter te missen. Dat is vrij uniek voor eukaryoten. Onderzoeksters rond Dayana Salas-Leiva van de Dalhousie-universiteit in Canada vermoeden dat deze zogeheten metamonaden hun zaakjes op een andere manier regelen. Lees verder

Muisembryo’s gekweekt in kunstmatige baarmoeder

Kunstbaarmoeder

Kunstbaarmoeder (afb: Weizmanninstituut)

Onderzoekers van het Weizmanninstituut in Israël rond Jacob Hanna hebben muizenembryo’s gekweekt in een kunstmatige baarmoeder. De embryo’s leken zich normaal te ontwikkelen compleet met kloppende hartjes. Dat zou voor het eerst zijn. De embryo’s werden na vijf dagen weggehaald uit de muiselijke baarmoeder en overgebracht in de kunstmatige baarmoeder waar ze zich zes dagen konden ontwikkelen (de draagtijd van muisjes is ongeveer 21 dagen). Lees verder

Voor het eerst vroege vormen menselijke embryo’s uit lab

Balstoïde uit lab

Een cellenklomp (blastoïde) gevormd uit menselijke stamcellen (afb: univ van Texas)

Voor het eerst hebben onderzoekers de eerste stadia van de embryofase van de mens in het lab gekweekt (dus buiten de baarmoeder). Het lijkt er op dat die weg is gekozen om beperkingen van onderzoek op menselijke embryo’s te omzeilen die zijn opgelegd op basis van ethische overwegingen. Het gaat om twee onderzoeksgroepen. De onderzoekers legden er de nadruk op dat het niet gaat om voortplanting maar om onderzoek aan de ontwikkeling van de (menselijke) vrucht.
Lees verder

Hoe brengen vaders hun leefwijze over op hun kroost?

Ongezond leven

Ongezond leven van de vader heeft effect op het nageslacht

Hoe  brengen vaders hun ervaring over op hun kroost? Daartoe is hun DNA niet geschikt. Volgens onderzoeksters van de Canadese McGill-universiteit zou dat gebeuren door bepaalde eiwitten (niet het DNA) in het sperma. Lees verder

Placenta heeft veel weg van ‘kankerweefsel’

Kunstmatige moederkoek of placenta

Moederkoek: een barrière tussen moeder en vrucht (afb: WikiMedia Commons)

De moederkoek (placenta) ontstaat net zoals de vrucht uit dezelfde bevruchte eicel. Het blijkt echter dat cellen van die moederkoek veel meer genmutaties bevatten dan die van de foetus. Met dergelijke genmutaties zou die vrucht zelfs niet levensvatbaar kunnen zijn. Die structuur ervan lijkt meer op die van kankerweefsel. Of die mutaties in de placenta invloed op de vrucht hebben is (nog) niet bekend. Lees verder