Het CRISPR/Cas9-complex aan het werk aan DNA (rood) (afb: univ. van Californië)
Twee moleculen zouden de genoom-bewerkings-methode CRISPR kunnen verfijnen en daarmee veiliger kunnen maken, denken onderzoekers van, onder meer, de Havard-universiteit. Lees verder
Een tekening van een cassave met mozaïekziekte (afb: WikiMedia Commons)
Als planten met behulp van genoombewerking resistent voor bepaalde virussen worden gemaakt, dan zou dat wel eens kunnen leiden tot resistente virussen, zo blijkt uit recent onderzoek van plantendeskundigen van de universiteit van Alberta (Can), de universiteit van Luik en van de technische hogeschool in Zürich. Zij ontdekten dat pogingen om planten door genetische veranderingen ongevoelig voor het mozaïekvirus te maken resulteerden in het het ontstaan van gemuteerde virussen die geen last hadden van de genetische veranderingen van het plantgenoom. Lees verder
MDC1 (blauw) en T-helpercellen (geel) (afb: univ van Pittsburgh)
Hiv is allang niet meer de kleine onzichtbare moordenaar. Hiv-besmetting is niet langer synoniem voor een vreselijke dood, maar het blijkt nog steeds lastig het hi-virus radicaal uit een lichaam te verwijderen. Het virus lijkt een manier (gevonden?) te hebben om onder te duiken en weer boven water te komen als het de gastheer wat slechter vergaat zoals het koortslipvirus (herpes). Nu schijnen onderzoekers in de VS een immuuntherapie te hebben ontwikkeld die radicaal zou afrekenen met dat hardnekkige virus; met behulp van een (ander) virus… Vooralsnog moet deze behandelingswijze nog door de (strenge) ‘ballotage’ van de klinische proeven. Lees verder
Nanosponsje kan veel gifstoffen neutraliseren en/of absorberen (afb: Zhang Lab)
Het lichaam, dat conglomeraat van biljoenen cellen zit over het algemeen goed in elkaar. Het heeft een vernuftig afweersysteem, maar dat is niet onfeilbaar. Er wordt op grote schaal onderzoek gedaan naar de mogelijkheden van nanodeeltjes, al of niet vermomd als cellen, om als ‘hulp in de huishouding’ allerlei hand- en spandiensten te laten doen in het lichaam waar dat het even laat afweten. Dat kan zijn als bezorger van medicijnen te bestemder plek, maar ook om gif te verwijderen of om beschadigd weefsel te herstellen. Lees verder
Een rasterelektronenmikroskoopopname van virusdeeltjes op een witte bloedcel
Op basis van rekenmodellen ontwierpen onderzoekers van de universiteit van Pennsylvania eiwitten die een aantal eigenschappen gemeen hadden met het membraanoppervlak van het hi-virus. De synthetische eiwitten zorgden ervoor dat het afweersysteem van konijnen antilichamen tegen hiv gingen aanmaken. De onderzoekers denken dat mettertijd een effectief vaccin tegen hiv te kunnen maken. Er is wel nog wat onderzoek nodig. Lees verder
De groene cellen zijn gliacellen, de rode stippen de kernen van neuronen. De muis die bij dit beeld hoort had Alzheimer.
Het is (ook hier) al vaker gemeld: hersens maken (zo goed als) geen nieuwe hersencellen aan. We moeten het doen met de cellen die we bij onze geboorte gekregen hebben. Onderzoekers van de universiteit van Pennsylvania hebben door gebruik te maken van een eenvoudige chemische cocktail gliacellen in de buurt van beschadigde neuronen omgezet in neuronen (zenuwcellen). Als dat inderdaad werkt, dan kan de schade die aangericht wordt door een beroerte of hersenziektes als Parkinson en Alzheimer op zijn minst deels gerepareerd worden. Lees verder
Waar CRISPR al niet goed voor is. Virussen maken misbruik van de replicatiemachine van de gastheercellen omdat ze die zelf niet hebben, maar dat ze zo ‘listig’ zijn dat ze hun erfgoed verstoppen in het genoom van bananen had ik nog niet eerder gehoord. Dat schijnt zelfs bij veel bananen het geval te zijn die in Afrika worden gekweekt voor de consumptie. Onderzoekers gebruikten CRISPR om dat plantenvirus uit het bananengenoom te snijden en om de plant resistent voor dat streepvirus te maken. Een andere groep gebruikte die methode al eerder om Cavendishbananen, die over de hele wereld in supermarkten worden verkocht, resistent te maken tegen een schimmelziekte die een bedreiging vormt voor de commerciële productie van die populaire variant. Lees verder
Verticaal links staan de verschillende cellijnen. De eerste vier betreffen kankercellen, de onderste twee gezonde cellen. De virusdoses staan bovenaan. Donkerblauw is een teken van leven, lichtblauw van dood (afb: univ. van Hokkaido)
Er worden allerlei listen bedacht om de trucs te omzeilen van kankercellen om aan hun dood te ontkomen. Onderzoekers van de universiteit van Hokkaido (Jap) hebben een virus genetisch zo veranderd dat dat heel specifiek kankercellen aanpakt en om zeep helpt. Dat adenovirus werd ontdaan van een gen (E4orf6) dat een rol speelt in diens vermeerdering. Dat zou aanzienlijk beter scoren dan tot een nu in klinische proeven getest ‘antikankervirus’, maar alvorens daarmee klinische proeven kunnen worden gedaan zullen er nog wel wat jaren onderzoek aan moeten worden gespendeerd. Lees verder
Het op slot gezette Cas9-eiwit (afb: Savagelab)
De CRISPR-methode mag zich verheugen in een grote populariteit, maar dan hebben we het vooral over toepassingen aan het genoom die zijn bedoeld om ziektes te vermijden of te bestrijden die het gevolg zijn van erfelijke aandoeningen en ziekmakende mutaties. Onderzoekers van de universiteit van Californië in Berkeley rond David Savage hebben een truc bedacht om de methode ook in te zetten bij virusinfecties. Lees verder
Kankercellen in de darmen (blauw) omringd door ‘misleide’ bindweefselcellen die de kankercellen beschermen tegen het afweersysteem (afb: Human Protein Atlas)
Onderzoekers van de universiteit van Oxford hebben een virus ‘uitgerust’ met een eiwit dat niet alleen kankercellen doodt, maar ook de naburige cellen die door de kankercellen zijn ‘misleid’ om de tumor te beschermen tegen het afweersysteem. Dat laatste zou niet eerder vertoond zijn. Lees verder