Synthetische eiwitten mobiliseren afweersysteem tegen hiv

Een rasterelektronenmikroskoopopname van virusdeeltjes op een witte bloedcel

Op basis van rekenmodellen ontwierpen onderzoekers van de universiteit van Pennsylvania eiwitten die een aantal eigenschappen gemeen hadden met het membraanoppervlak van het hi-virus. De synthetische eiwitten zorgden ervoor dat het afweersysteem van konijnen antilichamen tegen hiv gingen aanmaken. De onderzoekers denken dat mettertijd een effectief vaccin tegen hiv te kunnen maken. Er is wel nog wat onderzoek nodig. Lees verder

Gliacellen simpel omgezet in neuronen (?)

Omzetting gliacellen in neuronen

De groene cellen zijn gliacellen, de rode stippen de kernen van neuronen. De muis die bij dit beeld hoort had Alzheimer.

Het is (ook hier) al vaker gemeld: hersens maken (zo goed als) geen nieuwe hersencellen aan. We moeten het doen met de cellen die we bij onze geboorte gekregen hebben. Onderzoekers van de universiteit van Pennsylvania hebben door gebruik te maken van een eenvoudige chemische cocktail gliacellen in de buurt van beschadigde neuronen omgezet in neuronen (zenuwcellen). Als dat inderdaad werkt, dan kan de schade die aangericht wordt door een beroerte of hersenziektes als Parkinson en Alzheimer op zijn minst deels gerepareerd worden. Lees verder

Virus verbergt zich in bananengenoom

BananenWaar CRISPR al niet goed voor is. Virussen maken misbruik van de replicatiemachine van de gastheercellen omdat ze die zelf niet hebben, maar dat ze zo ‘listig’ zijn dat ze hun erfgoed verstoppen in het genoom van bananen had ik nog niet eerder gehoord. Dat schijnt zelfs bij veel bananen het geval te zijn die in Afrika worden gekweekt voor de consumptie. Onderzoekers gebruikten CRISPR om dat plantenvirus uit het bananengenoom te snijden en om de plant resistent voor dat streepvirus te maken. Een andere groep gebruikte die methode al eerder om Cavendishbananen, die over de hele wereld in supermarkten worden verkocht, resistent te maken tegen een schimmelziekte die een bedreiging vormt voor de commerciële productie van die populaire variant. Lees verder

Aangepast virus als wapen tegen kanker

Veranderd adenovirus doodt kankercellen en geen gezonde

Verticaal links staan de verschillende cellijnen. De eerste vier betreffen kankercellen, de onderste twee gezonde cellen. De virusdoses staan bovenaan. Donkerblauw is een teken van leven, lichtblauw van dood (afb: univ. van Hokkaido)

Er worden allerlei listen bedacht om de trucs te omzeilen van kankercellen om aan hun dood te ontkomen. Onderzoekers van de universiteit van Hokkaido (Jap) hebben een virus genetisch zo veranderd dat dat heel specifiek kankercellen aanpakt en om zeep helpt. Dat adenovirus werd ontdaan van een gen (E4orf6) dat een rol speelt in diens vermeerdering. Dat zou aanzienlijk beter scoren dan tot een nu in klinische proeven getest ‘antikankervirus’, maar alvorens daarmee klinische proeven kunnen worden gedaan zullen er nog wel wat jaren onderzoek aan moeten worden gespendeerd. Lees verder

CRISPR ook te gebruiken als virusbestrijder (?)

Cas9 wordt actief in nabijheid protease

Het op slot gezette Cas9-eiwit (afb: Savagelab)

De CRISPR-methode mag zich verheugen in een grote populariteit, maar dan hebben we het vooral over toepassingen aan het genoom die zijn bedoeld om ziektes te vermijden of te bestrijden die het gevolg zijn van erfelijke aandoeningen en ziekmakende mutaties. Onderzoekers van de universiteit van Californië in Berkeley rond David Savage hebben een truc bedacht om de methode ook in te zetten bij virusinfecties. Lees verder

Virus in de strijd geworpen tegen kanker

Kankercellen (darmen) plus 'misleide' steuncellen

Kankercellen in de darmen (blauw) omringd door ‘misleide’ bindweefselcellen die de kankercellen beschermen tegen het afweersysteem (afb: Human Protein Atlas)

Onderzoekers van de universiteit van Oxford hebben een virus ‘uitgerust’ met een eiwit dat niet alleen kankercellen doodt, maar ook de naburige cellen die door de kankercellen zijn ‘misleid’ om de tumor te beschermen tegen het afweersysteem. Dat laatste zou niet eerder vertoond zijn. Lees verder

Kunstmatig eiwit prikt membraan zikavirus lek

Zikabesmetting bestreden met lekpikkend eiwit

Het zikavirus wordt overgebracht door besmette muggen. Het peptide prikt de virusdeeltjes lek (afb: NTU Singapore)

Onderzoekers van de technische hogeschool Nanyang in Singapore hebben een eiwit ontwikkeld dat het membraan van het zikavirus lek prikt en daarmee de virusbesmetting onschadelijk maakt. Deze benadering is, in afwijking van andere bestrijdingsmethoden, direct gericht op het virus zelf en niet op het replicatiemechanisme van de ziekteverwekker. Het eiwit zou dan ook goede diensten kunnen bewijzen bij de bestrijding van andere virussen, denken de onderzoekers. Bij muisjes verminderde het eiwit de verschijnselen van de ziekte terwijl er minder muisjes overleden aan een virusbesmetting. Lees verder

Genetisch veranderde virussen als bestrijdingsmiddel of als wapen?

Darpa-logo op digitale achtergrond

Darpa houdt zich bezig met onderzoek op militair terrein (afb: Darpa)

Waarom doet aan Amerikaanse militaire onderzoeksorganisatie (Darpa) onderzoek naar alternatieve bestrijdingsmethoden voor de landbouw waar genetisch veranderde virussen en insecten (als virusdragers) aan te pas komen? Dat vragen sommige onderzoekers zich in het wetenschapsblad Science af. Voor hetzelfde geld kunnen die virussen ook als biologisch wapen worden, stellen de critici. Voor het onderzoek is 45 miljoen dollar (bijna 40 miljoen euro) uitgetrokken. Geen kattendrek. Lees verder

Zikavaccin wellicht werkzaam tegen hersenkanker

Zikavirus

Het zikavirus in beeld

Het lijkt er op dat een vaccin dat ontwikkeld is voor de bestrijding van het zikavirus ook bruikbaar is voor het doden van glioblastoom-stamcellen (een dodelijke en onbehandelbare hersenkanker). Het ging daarbij om proeven met muisjes die met menselijke hersenkankercellen waren opgezadeld en een verzwakte vorm van het dodelijke zikavirus. Lees verder

DNA-bewerking maakt biggen resistent tegen PRRS-virus

Arme biggetjesDoor bij varkens een klein stukje van een gen weg te halen blijken varkens ongevoelig  te worden voor het PRRS-virus dat veel misgeboorten en dode biggen kan veroorzaken. PRRS (een Engelse afko) wordt ook wel abortus blauw genoemd. Het virus schijnt voor varkensfokkers een grote schadepost te zijn. De genetische ‘amputatie’ zou geen bijwerkingen hebben, maar onzeker is of dat ook voor de lange duur opgaat. Lees verder