Kunnen RNA-vaccins iets betekenen in de strijd tegen alvleesklierkanker?

Alvleeskliertumor

Tumor in de alvleesklier (afb: WikiMedia Commons)

Het lijkt er op dat op de patiënt afgestemde bRNA-vaccins een kans maken tegen alvleesklierkanker, een kankersoort die in de meeste gevallen een dodelijke afloop heeft. De fase I-proeven bij een kleine groepje (17) patiënten zou bij een deel van hen het terugkeren van de kankersoort na verwijdering van de tumor hebben voorkomen in de achttien maanden die de proef duurde. Bij patiënten waarbij het vaccin niet werkte kwam de kanker na gemiddeld dertien maanden terug. Lees verder

Ki-systeem verbetert bRNA-vaccins aanzienlijk

DNA & RNA

Normaal zijn RNA-moleculen enkelstrengig (afb: WikiMedia Commons)

Met behulp van kunstmatige intelligentie hebben onderzoekers van Baidu Research bRNA-vaccins, die onder meer gebruikt zijn bij de bestrijding van het coronavirus, aanzienlijk verbeterd. Lees verder

RNA-bewerker ADAR2 wijst afweercellen de onheilsplek

ADAR2

ADAR-2 zet adenosine (A) om in inosine (I) maar stuurt ook afweercellen naar de plek met zuurstoftekort

Een eiwit dat RNA bewerkt, ADAR2, in de endotheelcellen (wandcellen) van bloedvaten wijst afweercellen waar ze moeten zijn om heilzame werking ten toon te spreiden, ontdekten onderzoekers. Dat opent nieuwe wegen naar behandelingen, maar die route zou ook veiliger alternatief kunnen vormen voor genoombewerking met de CRISPR-methode, denken de onderzoekers. Lees verder

Genen worden bij ouderen sneller en slordiger gekopieerd…

Afleessnelheid 4sUDRB-gen

Afleessnelheidsverdeling van het 4sUDRB-gen in menselijke cellen. Links bij gezonde, delende cellen, rechts van verouderde menselijke cellen (afb: Andreas Beyer et. al)

Het lijkt voor de hand te liggen: dingen verslijten en dus hebben ze niet het eeuwige ‘leven’. Zoiets zou je ook van levende organismen kunnen zeggen: aan alles zit een ‘houdbaarheidsdatum’. Onderzoekers willen daar niet aan en zoeken naar de oorzaken van de veroudering en naar manieren om dat proces te vertragen. Nu hebben onderzoekers ontdekt dat als organismen ouder worden de genen sneller en (dus?) slordiger worden afgelezen. Wat meer is, ze hebben ook ontdekt hoe je dat proces zou kunnen ‘repareren’ (stellen ze). Ze hebben dat onderzocht bij vijf zogeheten ‘modelorganismen’, waaronder mensen(cellen), bestudeerd en in verschillende weefsels van die organismen. Lees verder

Eiwitten in cellen gespoten met bacteriële ‘spuit’

Bacteriële spuit

De bacteriële spuit, door de onderzoekers PVc gedoopt. Aan de rechter kant met de naald(‘spike’) zitten ook de staartvezels (’tail fibres’) De lading (eiwitten e.d.) komen links terecht (afb: F. Zhang et. al)

Vaak worden er lam gemaakte virussen gebruikt om allerlei ‘spullen’ in cellen af te leveren, zoals CRISPR-gereedschap, maar ditmaal leenden de onderzoekers een methode van bacteriën om eiwitten in (menselijke) cellen te spuiten. Daartoe hebben sommige bacteriën en groot molecuul dat fungeert als een soort injectienaald en onmiddellijk hebben onderzoekers het dan weer over een ‘doorbraak’ (van het celmembraan misschien). De ‘spuit’ zou, met enige veranderingen, ook kunnen fungeren om het werk van die lamme virussen over te nemen, denken de onderzoekers.
Lees verder

DART VADAR maakt RNA-techniek gerichter

DART VADAR

Het proces in beeld. Als A in I wordt omgezet wordt de ADAR-sequentie (oranje) afgelezen dat weer zorgt enz. Inmiddels is de ADAR-sequentie in het circuit-RNA vervangen door de veel kleinere MCP-ADAR-sequentie (afb: Wyssinstituut)

Darth Vader is een figuur uit de Star Wars-films. Onderzoekers van het Wyssinstituut in de VS moeten  daar bij de naamgeving van hun methode (DART VADAR) ongetwijfeld aan gedacht hebben. Met die RNA-techniek zouden RNA-therapieën gerichter hun werk kunnen doen zonder over de schreef te gaan. De techniek zorgt er voor dat het aan cellen toegevoegde materiaal pas ‘in actie’ komt in afhankelijkheid van de omstandigheden in de cellen.
Lees verder

RNA-vaccin bij proefdieren effectief tegen pestbacterie

Pestbacterie

Pestbacterie (paars) (afb: WikiMedia Commons)

Onderzoekers van de universiteit van Tel Aviv zouden voor het eerst een werkend RNA-vaccin hebben ontwikkeld tegen een bacterie. De bacterie in kwestie veroorzaakt de pest (Yersinia pestis). Die schijnt in toenemende mate ongevoelig te zijn voor antibiotica.
Lees verder

Ook RNA-methylering bepaalt expressie van genen, maar hoe?

Eiwitproductie

Via boodschapper-RNA worden stukjes DNA in het ribosoom omgezet in eiwitten (afb.: vib.be)

Ooit ten tijde van het ontrafelen van de opbouw van het menselijk genoom zo’n twintig jaar geleden leefde de gedachte, ook onder wetenschappers, dat we daarmee de ‘handleiding’ van het (menselijk) leven hadden ontcijferd. Niets is minder waar. Genexpressie, welke gen is actief en in welke mate, speelt een wezenlijke rol in het proces dat we leven noemen. Nu hebben onderzoekers rond Chuan He van de universiteit van Chicago wat meer zich gekregen op een van de processen die de genexpressie sturen: de RNA-methylering. Lees verder

Grote brein mens ontstond uit ‘rotzooi’

lncRNA

DNA codeert ook voor ‘nutteloze’ lange, nietcoderende RNA-moleculen (afb: Chang-lab)

Gaandeweg de evolutie veranderen genen, maar genen kunnen ook ‘uit het niets’ ontstaan. Dat ‘niets’ is dan dat grote deel van het zoogdiergenoom dat nog niet zo lang geleden als ‘rotzooi’ werd gezien: het niet-coderende deel (zeggen wetenschappers nu voorzichtig). Volgens recent onderzoek zouden 74 uit die ‘rotzooi’ ontstane genen de mens zijn grote hersens hebben bezorgd. Als muisjes met de genen werden opgezadeld, dan kregen ze ook grotere hersens. De vraag is natuurlijk of ‘groter ‘ook synoniem is voor ‘superieur’ gezien alle problemen die de mens de wereld bezorgt. Lees verder

‘Nieuwe’ genschaar zou iets kunnen betekenen voor virusdiagnoses

Cas12a2

Zo stellen Dmytrenko c.s. zich voor dat Cas12a2 (de ‘hamburgers’) functioneert (afb: Dmytrenko et. al.)

Cas9 is voor bezoekers van dit blog inmiddels een bekende. Dit van bacteriën geleende eiwit fungeert als genschaar. Daarmee kan, met nog wat andere ingrediënten, het genoom worden bewerkt. Deze genschaar is inmiddels vrij populair, maar andere bacteriestammen gebruiken andere Cas-eiwitten. Onderzoekers hebben ontdekt dat de genschaar Cas12a2 door virussen besmette cellen uit de roulatie haalt. Die eigenschap zou iets kunnen betekenen voor het stellen van diagnoses en wellicht meer dan dat. Lees verder