Geïmplanteerde cellen laten blinde muizen zien

Netvlies

Het netvlies

Leeftijdsgebonden maculadegeneratie (LMD) is een oogziekte waarbij de lichtgevoelige in de gele vlek (macula) afsterven. Die degeneratie leidt uiteindelijk tot blindheid. Onderzoekers in de VS hebben huidcellen van mensen en muizen direct omgeprogrammeerd tot lichtgevoelige netvliescellen en die in het netvlies van blinde muizen geplant. Zes van de veertien blinde muizen kon daarna weer licht van donker onderscheiden. Lees verder

Zuigmondje zet cellen op hun plaats in geprint weefsel

Weefsels printen

De zuigprinter in werking (afb: Penn State)

Het ‘bouwen’ van organen is een vurige wens van medische onderzoekers, maar dat is niet zo eenvoudig, Simpelweg wat cellen naar elkaar ‘gooien’ levert wel iets van een meercellig systeem op, maar dat heeft vaak weinig te maken met het ‘origineel’.  Er worden gels gebruikt om het te vormen weefsel/orgaan vorm te geven, maar organen bestaan niet uit een of een paar verschillende soorten cellen en hoe zorg je er voor dat de cellen op de goed plaats komen te zitten. Met zuigmondjes (pipetjes) om die de cellen op hun plaats zetten, denken onderzoekers van de staatsuniversiteit van Pennsylvania rond Ibrahim Ozbolat. Lees verder

‘Primitieve’ stamcellen repareren bloedvaatjes netvlies

'Primitieve' voorlopercellen repareren bloedvaatjes netvlies

De ‘primitieve’ voorloperbloedcellen (groen) (afb: Elias Zambidis, Johns Hopkinsuniversiteit)

Volgroeide cellen teruggeprogrammeerd tot ‘primitieve’ stamcellen bleken bloedvaatjes in het netvlies beter te repareren dan via ‘conventionele’ pluripotente stamcellen. Volgens onderzoekers van de Johns Hopkinsuniversiteit zou die techniek schade aan het netvlies kunnen repareren die, onder meer, ontstaat door suikerziekte en daarmee blindheid voorkomen. Het onderzoek zou toepassing van stamcellen om weefsels te herstellen een stap dichter naar de klinische praktijk hebben gebracht. Lees verder

Muisjes krijgen donorlongen ‘aangemeten’

longen van donorstamcellen

Longen van donorstamcellen (afb: Columbia-universiteit)

Onderzoekers van de Columbia-universiteit in New York hebben bij muisembryo’s longen laten groeien na een transplantatie van pluripotente stamcellen van andere muisjes. De longen waren volledig functioneel. De onderzoekers denken dat het kweken van menselijk longen in dieren longpatiënten zou kunnen helpen. Lees verder

Levend huidweefsel uit de printer

De huid

De huid is een knap ingewikkeld orgaan. Op dit plaatje ontbreken de lymfevaten

Onderzoekers van het Amerikaanse Rensselaer-instituut zeggen een nieuwe techniek ontwikkeld te hebben om levend huidweefsel compleet met bloedvaten te printen. De techniek zou een belangrijke stap zijn op weg naar transplanteerbaar weefselmateriaal uit een printer.  Het zou meer op het echte werk lijken dan wat er toe nu toe werd geproduceerd. Lees verder

Tandstamcellen muisjes om te vormen tot ‘melkcellen’

Melkklierweefsel uit tandstamcellen

Melkklierweefsel dat ontstaan is uit tandepitheelstamcellen van muisjes. Die cellen zijn groen. De kernen zijn blauw en rood geeft de aanwezigheid van het melkeiwit caseïne aan (afb: univ. van Zürich)

Het blijkt dat epitheelstam-cellen in tandjes van muisjes zijn om te vormen tot melkkliercellen in (vrouwelijk) borstweefsel. De onderzoekers denken daarmee borstweefsel te kunnen genereren voor weefselherstel na een borstoperatie/amputatie. Dat is mooi, maar hebben mensen zulke gespecialiseerde stamcellen ook? Lees verder

Mens kan kraakbeen herstellen (bijna) net als salamanders

Synthetisch kraakbeen

Kraakbeen op bot. De rode stippen zijn de celkernen. De blauwe vlekken zijn proteoglycaan; wateraantrekkende eiwitten die als ‘schokdempers’ fungeren (foto: Sarindr Bhumiratana//Columbia-universiteit)

Kraakbeen zit in ons gewrichten bij wijze van ‘smeermiddel’ verdwijnt dat of raakt dat in het ongerede dan heeft dat zeer pijnlijke gevolgen. Aangenomen werd dat de mens geen nieuw kraakbeen meer aanmaakt en er werden ingenieuze manieren verzonnen (compleet met stamcellen) om nieuw kraakbeen te kweken en dat dan te implanteren, maar onderzoeksters van de Amerikaanse Duke-universiteit rond Virginia Byers Kraus ontdekten dat ook de mens beschadigd kraakbeen kan herstellen, zij het dat dat herstelvermogen aanzienlijk minder is van van salamanders die er geen punt van maken om zich nieuwe poten aan te meten. Lees verder

Onderzoekers voorkomen ontijdige celdood

David Huang en Guillaume Lessene

David Huang met rechts Guillaume Lessene. Links Mark van Delft (afb: Walter en Eliza Hall-instituut)

Cellen die het gehad hebben sterven en worden opgeruimd. Dat proces heet apoptose, geprogrammeerde celdood. Het komt echter ook voor, door wat voor een oorzaak ook, dat gezonde cellen sterven. Onderzoekers hebben nu een manier ontwikkeld om die apoptose van gezonde cellen te voorkomen. Daarmee zou wellicht schade door, bijvoorbeeld, een hartaanval kunnen worden verminderd of zou het, misschien, mogelijk worden donororganen langer te bewaren. Lees verder

Effect (stam)celtherapieën voor schouder en elleboog onbewezen

Tropo-elastine versnelt kweek stamcellen

Mesenchymatische stamcellen (groen) gekweekt op tropo-elastine (afb: univ. van Sydney)

Stamceltherapieën hebben de naam gekregen dat ze wonderen kunnen verrichten, maar dat is vaak alles behalve het geval. Zo hebben twee onderzoeken naar de effecten van stamceltherapieën en andere celtherapieën van mankementen aan schouders en ellebogen aannemelijk gemaakt dat wat voorgespiegeld wordt aan de patiënten nauwelijks strookt met de werkelijkheid. Het lijkt er overigens op dat de onderzoekers het vooral over de Amerikaanse situatie hebben. Ik weet, eerlijk gezegd, niet of die ook geldt voor Europa. Wat wel geldt is dat ook in Europa veel verwacht wordt van deze behandelingstechnieken. Lees verder

Kunnen we de biologische klok terugdraaien?

De zwezerik

Daar zit jouw zwezerik

Ach, wat zouden we graag het eeuwige leven hebben. Tot op heden heeft al dat verouderingsonderzoek nog niet veel bruikbaars opgeleverd die dat doel dichterbij zou kunnen brengen. Nu (b)lijkt uit een minionderzoek onder een paar ouderen dat met bepaalde stoffen de ‘biologische klok’ zou kunnen worden teruggezet.
Lees verder