Pluripotente stamcellen zouden weefsel kunnen vervangen

Heraclitus of Herakleitos

Heraclitus (Herakleitos), hier geschilderd door Johannes Moreelse, was een eenzelvige en dwarse Griekse wijsgeer (afb: WikiCommons)

Is dat nou de droom van de regeneratiegeneeskundige: het vervangen van ziek en of beschadigd weefsel door nieuw? Drie onderzoekers hebben methode ontwikkeld (of eigenlijk verfijnd) om die uitgerangeerde cellen te vervangen door enigszins gedifferentieerde pluripotente stamcellen. Dat noemen ze dan een geïnduceerde celvervanging. Ik zie het nog even niet voor me, maar ik ben dan ook maar een leek op elk gebied. Voo.rlopig is het nog maar een gedachte Lees verder

Wortelkanaalbehandeling hoeft niet dodelijk te zijn

Doorsnee kiesNa een wortelkanaal-behandeling is de tand dood. Er schijnt nu een methode ontwikkeld te zijn om in dat leeggeboorde wortelkanaal bloedvaten aan te leggen, zodat de tand blijft ‘leven’ en beter bestand is tegen de gevaren van alledag. Lees verder

Is het mogelijk doden tot leven te wekken met stamcellen?

Ariane Lewis over het tot leven wekken van hersendoden

Neurologe Ariane Lewis: … wrede, valse hoop …

Het Amerikaanse bedrijf Bioquark wil voor het eind van het jaar in Latijns-Amerika een klinische proef uitvoeren om hersendode mensen weer tot leven te wekken. Daarbij zouden, onder meer, stamcellen worden gebruikt en elektrische stimulering van het zenuwstelsel. Een dergelijke proef zou vorig jaar in India worden uitgevoerd, maar werd door de Indiase regering verboden. Het lijkt er op dat niet iedereen enthousiast is over de plannen van het bedrijf uit Philadelphia. Lees verder

Hoe komt dat het hart geen kapotte hartcellen?

Hartaanval

Bij een hartaanval worden bloedvaten door een bloedprop geblokkeerd waardoor miljoenen hartcellen afsterven. Die schade wordt niet meer hersteld

Ik weet het: je mag in de kop van een artikel geen vraag stellen, maar ik doe het toch. Bij veel zoogdieren, ook de mens, is het herstelvermogen van beschadigd weefsel gering of zelfs helemaal afwezig. Een dwarslaesie in het ruggenmerg en de onderbreking in de zenuwbanen wordt niet meer gerepareerd, een hartaanval en de aangedane cellen worden niet vervangen. Je kunt je afvragen hoe dat komt. Onderzoekers in de VS schijnen een beginnetje van een antwoord te hebben.

Lees verder

Macrofagen belangrijk voor weefselherstel zoogdieren

Macrofagen die zorgen voor weefselherstel in stekelmuizen

Bepaalde macrofagen in wonden van Afrikaanse stekelmuisjes zorgden voor weefselherstel in plaats van littekening zoals normaal bij zoogdieren (afb: univ. van Kentucky)

Het blijkt dat, in ieder geval bij Afrikaanse stekelmuisjes en gewone labmuisjes, macrofagen, de celslobberende afweercellen, een belangrijke rol spelen bij het weefselherstel of littekening van zoogdieren. Weefselherstel (en orgaansynthese) staan hoog op de ranglijst van onderzoeksthema’s, maar van weefselherstel van zoogdieren weten we maar bar weinig. Het opmerkelijke aan de stekelmuisjes is dat bij verwonding het weefsel zich hersteld, niet bij de labmuisjes (daar ontstaat net als bij de mens littekenweefsel). Lees verder

Kraakbeenweefsel geprint uitgaande van stamcellen

Stina Simonsson printte kraakbeenweefsel

Stina Simonsson

Een groep onderzoekers in Zweden aan de universiteit van Gothenburg hebben kraakbeenweefsel gemaakt uitgaande van geprinte pluripotente stamcellen. Het zou al een succes op zich zijn dat de stamcellen de gang door de 3d-bioprinter hebben overleefd. Na de vormgeving door de printer konden de onderzoekers de stamcellen ‘verleiden’ zich om te vormen tot kraakbeencellen (chondrocyten). Lees verder

Zoogdiercellen gebruikt voor ‘DNA-computer’

DNA-recombinase

DNA-recombinases herkennen ‘hun’ stukje DNA, knippen dat er uit en hechten de ‘wond’ weer

DNA intrigeert, ook de computerbouwers zijn geïnteresseerd. DNA zou het perfecte materiaal zijn om langdurig veel gegevens op te slaan, maar met DNA zou ook te rekenen zijn. Nu schijnen onderzoekers zoogdiercellen genetisch te hebben aangepast met als doel het DNA complexe taken te laten uitvoeren. Let wel: die uiterst competente ‘DNA-computer’ is er nog niet. Hun ‘DNA-computer’ kan wel Booleaanse operaties uitvoeren, maar ze denken hun nieuwe programmeringstechnieken toch vooral te gebruiken voor de verbetering van behandelmethoden: van kankertherapieën tot het aanmaken van nieuwe weefsel. Lees verder

Een bloedvatenstelsel gedrukt

Shaochen Chen c.s. drukken bloedvatenstelsel

Chen in zijn lab (afb: Univ. van Californië)

Het kweken van organen is een belangrijke onderzoeksdoelstelling in de medische wetenschap, maar dat is makkelijker gezegd dan gedaan. Een belangrijk struikelblok is dat gekweekte organen ook voorzien moeten zijn van bloedvaten en dat is niet makkelijk te verwezenlijken. Nu zijn onderzoekers rond Shaochen Chen van de universiteit van Californië in San Diego er in geslaagd een bloedvatstelsel te drukken, waardoor het kweken van organen weer een stapje dichterbij realisering komt. Lees verder

Een nieuwe manier om in vivo genen te repareren

Niet-homologe en homologe DNA-reparatie

Niet-homologe (links) en homologe DNA-reparatie

Het is opvallend maar in Saoedi-Arabië schijnen ze ook aan genoombewerking te doen, om precieze te zijn: aan de Koning Abdoela-universiteit. Daar zeggen ze nu dat onderzoekers een nieuwe methode hebben ontwikkeld om met behulp van de befaamde CRISPR/Cas9-‘knipper’ genen in levende organismen te repareren voor zowel delende als niet-delende cellen. Vooral dat laatste schijnt bijzonder te zijn. De nieuwe methode zou met succes bij ratten zijn uitgeprobeerd. Lees verder

Stamceltherapie kent vele beperkingen

Shinja Yamanaka, de 'vader' van de pluripotente stamcel

Shinja Yamanaka, de ‘vader’ van de pluripotente stamcel

Shinya Yamanaka kreeg in 2012 de Nobelprijs voor de geneeskunde voor de ontwikkeling van een techniek om uit rijpe cellen stamcellen te maken, de zogeheten geïnduceerde pluripotente stamcellen. Daarmee slechtte Yamanaka de ethische barrières enigszins die aan stamcelonderzoek tot aan zijn ontdekking kleefden, dacht hij. Voordat de techniek van de Japanner opgang maakte, gebruikten stamcelonderzoekers meestal embryonale stamcellen (de natuurlijke ‘alleskunners’) en dat stuitte alom op grote bezwaren. Yamanaka sprak met een verslaggever van  de New York Times over de grote belofte die stamceltherapie zou zijn. De onderzoeker stelt dat we onze verwachtingen wat moeten matigen. De behandeling is geen oplossing voor alle ziektes, bij lange na niet. Ook over de ethische kwestie moet nodig een discussie gehouden worden… Lees verder