Het Cas13a-eiwit (afb: Science)
CRISPR/Cas9 is bekend vanwege de grote furore die die techniek heeft gemaakt bij nauwkeurige genoombewerking, maar met die techniek valt meer te doen. Onderzoekers van de Harvard-universiteit en het MIT hebben nu een variant ontwikkeld waarmee snel en goedkoop virus- of bacterieinfecties kunnen worden vastgesteld, waarbij niet DNA maar RNA het ‘doelwit’ is. Lees verder
Cas9-knipschaar in vergelijking met de Cpf1-knipschaar
Als het om het bewerken van het genoom gaat heeft de CRISPR/Caas9-methode zich inmiddels wel bewezen als betrouwbare genschaar. Het lijkt er op dat er inmiddels een opvolger in de coulissen staat: CRISPR/Cpf1. Cpf1 is veel kleiner dan Cas9 en makkelijker de cel in te loodsen en kan op plaatsen komen waar Cas9 niet kan komen. Eric Olson en medewerkers van de universiteit van Texas heeft aannemelijk gemaakt dat die techniek effectief is bij het bestrijden van de ziekte van Duchenne, een erfelijke spieraandoening. Lees verder
Hersencellen bij Parkinsonpatiënten produceren veel minder van de signaalstof dopamine (lichtblauw) (afb: Sciencephoto.com)
Het moet niet gekker worden, denk je soms als je over onderzoek leest, maar waarom zou je niet alle bondgenoten gebruiken die je kunt inzetten tegen ziektes? Neem nou virussen. Die micro-organismen, waarvan de geleerden nog niet weten of we die wel tot het ‘leven’ mogen rekenen, hebben we al in dienst genomen om allerlei klusjes te doen, zoals het afleveren van DNA aan cellen, waarom zouden we die niet inzetten tegen ziektes? Die van Parkinson, bijvoorbeeld, om hersencellen om te programmeren tot gezond. Zoiets. Bij muisjes leverde de aanpak resultaat op. Lees verder
Het bouwen van een chromosoom gaat gepaard met veel knip- en plakwerk zoals deze plaatjes duidelijk moeten maken (afb: Science)
Het bouwen van een chromosoom gaat gepaard met veel knip- en plakwerk zoals dit plaatje duidelijk moet maken (afb: Science)
Een internationale onderzoeksgroep heeft vijf chromosomen van bakkersgist helemaal vanaf nul opgebouwd. De dag komt steeds dichter bij dat onderzoekers onderzoekers op de tekentafel ontworpen leven zullen ‘bouwen’. “We doen het vooral omdat we weinig weten hoe cellen in elkaar zitten” zegt geneticus Jef Boeke van de universiteit van New York. Lees verder
Op het eiland Nantucket voor de kust van Boston (VS) komen opvallend veel muizen voor die besmet zijn met de Lyme-bacterie (afb: NYT)
Gendruk (in het Amerikaans ‘gene drive’) is een techniek om via een genetische truc heel snel dierpopulaties te veranderen. Zo worden ziektevoortbrengende muggen genetisch zo veranderd dat ze, bijvoorbeeld, geen nageslacht meer kunnen krijgen in de hoop en verwachting dat de dreigmug daarmee uitsterft. Dat lijkt een listige manier om allerlei ziektes te voorkomen zoals ebola en malaria, maar er zijn nogal wat vragen over de veiligheid van de gendruktechniek. Onderzoekers zijn bang voor een verbod. Lees verder
Antoine Danchin
De Franse raad voor bioveiligheid (CNCB) denkt dat genoombewerking een wapen zou kunnen zijn voor mensen met minder fraaie doeleinden/middelen, zoals terroristen. Het rapport van de CNCB is niet openbaar gemaakt: slechts de conclusies en aanbevelingen. Een raar verhaal. Lees verder
Een schematische voorstelling van vier genetische ‘bouwsels’ die zijn beproefd op het vermogen om de stof 3OC6 HSL te produceren en te detecteren. De kunstcellen zijn grijs, de bacteriën groen (afb: uit ACS-artikel)
In het creëren van kunstmatige leven kijken onderzoekers nauwgezet naar hoe het echte leven dingen voor elkaar krijgt. Een van die dingen is dat echte, natuurlijke cellen met elkaar kunnen communiceren via de verbinding 3OC6 HSL (N-3-(oxohexanoyl)homoserinelacton). Nu hebben onderzoekers van, onder meer, de universiteit van Trente (It) kunstmatige cellen gemaakt die reageren op signalen van bacteriën.
Lees verder
Onnatuurlijke DNA-basen die (ook) al eerder bedacht zijn. Linksonder de vruchten van Romesbergs onderzoek (afb: chemistryworld.com)
Normaal is DNA opgebouwd uit slechts vier bouwstenen (nucleotiden, ook wel DNA-letters genoemd: A, C, G en T). Nu hebben onderzoekers van het Amerikaanse Scripps-instituut aan een bacteriëel DNA-molecuul twee synthetische nucleotiden toegevoegd. Dat schijnt al eerder gebeurd te zijn, maar nu lijkt dit deels kunstmatige DNA ‘levensvatbaar’ te zijn: E. coli-bacteriën met dit vreemde DNA bleken, na enige aanpassingen, normaal te groeien en te delen. Ook de ‘nakomelingen’ van de bacterie met twee foute nucleotiden zouden die vreemdgangers mee krijgen. Moeten we ons zorgen maken? Daar praten de onderzoekers niet over. Lees verder
De bacteriën (paars) tussen kankercellen (blauw) (afb: Duke-universiteit)
Anophelesmuggen dienen het vaccin toe (afb: Sebastian Mikolajczak)
Pokken, kinderverlamming, tetanus zijn ziektes die (in ernstige vorm) te voorkomen zijn door inenting. Dat werd uitstekend. Bij malaria is dat nooit gelukt. Nu schijnen onderzoekers er in geslaagd te zijn Plasmodium-parasieten genetisch zo te veranderen dat ze een werkzaam en veilig vaccin opleveren. Uit proefnemingen bleek dat door de muggen (met de verzwakte parasiet) gestoken proefpersonen antilichamen vormden, die muisjes voor de ziekte behoedden. Lees verder