
Kankercellen zonder en met (r.) gasdermine-E (afb: Liebermanlab)
Kankercellen zonder en met (r.) gasdermine-E (afb: Liebermanlab)
David Ann:… niet al te veel vetten… (afb: City of Hope)
Het klinkt als hocus-pocus maar kennelijk hebben de biologische klok en het voortschrijden van het kankerproces iets met elkaar te maken. Die biologische klok maakt dat ons lichaam zich aan periodiciteit aanpast, zoals het dag/nachtritme. Onderzoekers van de Stad van Hoop in Californië ontdekten bij muisjes dat als een gen dat (mede) verantwoordelijk is voor de biologische klok defect (gemuteerd) is het borstkankerproces bij dikke muisjes versnelde. Wellicht dat daar een ‘knop’ te vinden is om dat proces te vertragen of zelfs helemaal stop te zetten, speculeren de onderzoekers. Lees verder
Immunologe Muzlifah Haniffa (afb: Wellcome Trust)
Afweercellen komen in actie als ziekteverwekkers de gezondheid van het organisme bedreigen, maar ze doen meer dan dat. Ze helpen bij het herstel van weefsel, zorgen mede voor een gezond zwangerschap en regelen mede de vernieuwing van van huid- en bloedvatcellen, om maar wat te noemen. Tijd voor een nieuwe naam?
Lees verder
De structuur van Integrate-CRISPR, waarbij het donkerblauwe deel het cascade-enzym is (Cas), het roze het gids RNA en het lichtblauwe het enzym transposase waarmee stukjes DNA in het genoom kunnen worden ‘gelast'(afb: Sternberg & Fernández Labs, Columbiauniversiteit)
Immuuntherapieën waarbij afweercellen met behulp van de CRISPR/Cas9-methode zo worden veranderd dat ze extra geactiveerd zijn gezondheidsbedreigingen tegen te gaan lijken veilig te zijn. Dat is een conclusie van een klinische proef met drie kankerpatiënten. Het gaat om voorlopige resultaten. Die aangepaste afweercellen waren overigens niet erg effectief tegen de kanker van de patiënten. Een van hen overleed. De andere twee krijgen een andere behandeling
Lees verder
Telomerase bouwt telomeren aan het eind van een chromosoom . DNA-polymerase zorgt voor de tweede streng (afb: WikiMedia Commons)
Kankercellen zorgen vaak voor dood en verderf, maar hebben zelf een soort ‘onsterfelijkheid’ verworven. Ze kunnen zich tot haast in het oneindige delen en dat leidt tot dodelijke woekeringen (als daar niks aan gedaan wordt). Onderzoekers hebben nu weer een tipje van die ‘onsterfelijkheidssluier’ opgelicht. Zo schijnen kankercellen een manier gevonden hebben om het inkorten van de uiteinden van de chromosomen (de telomeren) een halt toe te roepen. Die telomeerlengte heeft iets met deelactiviteit te maken. Lees verder
Een CAR-T-cel, maar dat is van de buitenkant moeilijk te zien (afb: Nature)
rzoekster Denise Sabatino (afb: kinderziekenhuis Philadelpia)
Elk voordeel hep zijn nadeel, zou onze nationale topfilosoof gezegd hebben. Van gentherapie wordt veel verwacht, maar om dat genoom te veranderen moet al dat ‘gereedschap’ een cel worden binnengeloodst om daar zijn heilzame werk te kunnen doen. Daarbij wordt de hulp van kreupel gemaakte (leeggehaalde) virussen gebruikt (onder meer adenogeassocieerde virussen). Die leken ongevaarlijk maar in een onderzoek bij honden met de bloederziekte (hemofilie) die tien jaar eerder met een gentherapie waren behandeld waarbij die kreupele virussen waren gebruikt bleek die aanname toch niet helemaal te kloppen. Lees verder
De CAR T-behandeling in beeld (afb: hematon.nl)
T-cellen (afweercellen) die genetisch zijn aangepast om ze inzetbaar te maken tegen kankercellen schijnen bij muisjes met kanker met hulp van RNA tumoren een kopje kleiner te hebben gemaakt. Deze met CAR-T aan geduide therapie (CAR staat voor chimere antigeenreceptor) zou vrij effectief zijn bij bloedkankers zoals leukemie, maar veel minder effectief zijn bij vaste tumoren. Door toevoeging van RNA, als mal voor de aanmaak van het eiwit claudine, verschrompelden de kankergezwellen bij de muisjes. Lees verder
Bedrijven als 23andme verdienen geld aan het voorspellen van je gezondheidsrisico’s aan de hand van je DNA (afb: 23andme.com)
Onderzoek van de universiteit van Alberta (Can) zou hebben uitgewezen dat DNA niet je (nood)lot bepaalt. De bijdrage van de genen aan ziektes als kanker, Alzheimer en suikerziekte zou maar op zijn hoogst 5 tot 10% zijn. Je DNA is dus nauwelijks een goede voorspeller van het verloop van je gezondheid, is de boodschap. Er zijn uitzonderingen, overigens. Lees verder
Clare Pacini van het Sangerinstituut (afb: Sangerinstituut)
Het ontstaan van kanker is een ingewikkeld verhaal. Voor een deel heeft dat te maken met het grote aantal factoren dat mis kan gaan, maar ook met het feit dat er verschillende typen kanker zijn die allemaal zo hun eigen eigenaardigheden hebben. Onderzoekers in de VS en het VK hebben nu een ‘kaart’ gemaakt van genen die noodzakelijk zijn voor de overleving van kankercellen. We praten dan over 725 kankermodellen en 25 verschillende soorten kanker. Lees verder