Hersenweeefsel van een (overleden) Alzheimerpatiënt, waarbij de beta-amyloïde=plaques rood zijn ingekleurd. De blauwe stippen zijn de kernen van hersencellen (afb: Matthew Campbell)
De axonregeneratiescores van ruim 16 000 muizengenen. In het roze gebied genen die coderen voor eiwitten die herstel afremmen, in het blauwe genen die het tegenovergestelde doen (afb: Cell)
Al vele jaren zijn wetenschappers op zoek naar methoden om het herstel van beschadigde zenuwcellen te bevorderen. Er zijn allerlei manieren bedacht, maar het ei van Columbus zit er vooralsnog niet bij. Nu hebben onderzoekers van, onder meer, de universiteit van Yale (VS) bij muisjes zo’n tweederde van hun genoom doorzocht op genen die een rol spelen bij het herstellen van beschadigd zenuwweefsel. Ze vonden 580 mogelijke kandidaten. Uitschakelen van een daarvan, het Rab27-gen, leidde bij muisjes tot het herstel van beschadigde zenuwcellen in het ruggenmerg. De speurtocht wordt voortgezet. Lees verder
Hpv is verantwoordelijk voor het ontstaan van baarmoederhaldskanker
Dat virussen kanker kunnen veroorzaken is geen nieuws. Zo is het menselijke papilloomvirus verantwoordelijk voor het ontstaan van baarmoederhalskanker. Virussen zijn er op gericht zich zo veel mogelijk te vermenigvuldigen en daar hebben ze het transcriptie- en translatieapparaat van hun gastheer voor nodig. Overmatige celdeling leidt tot kanker. Daarnaast manipuleren virussen ons afweersysteem. Dat schijnt nieuwe kennis te zijn die kan helpen bij het effectiever maken van kankerbestrijdende immuuntherapieën. Lees verder
Je ziet het al voor je, die verlekkerde gezichten van boeren en andere dierenfokkers bij de wetenschap dat je maar aan een paar genknoppen hoeft te draaien om de grootte van vee mee te regelen. Die optimisten zullen zich nog even moeten inhouden. Uit internationaal onderzoek blijkt dat bij runderen maar liefst 163 genoomsectoren betrokken zijn bij de uiteindelijke grootte van koeien en die blijken bij elkaar maar voor 14% de variabiliteit te bepalen. Lees verder
DNA wordt stevig ingepakt, maar genen die actief (moeten) zijn, moeten wel afgelezen kunnen worden
Zo werden celkweken blootgesteld aan geluid (afb: PLOS)
Onderzoekers van de universiteit van Kyoto (Jap) hebben ontdekt dat (hoorbaar) geluid effect heeft op de activiteit van bepaalde genen. Het schijnt zelfs zo te zijn dat die effecten afhankelijk zijn van het type cel. Lees verder
Roland Rad (afb: TUM)
Alvleesklierkanker is een erg dodelijk vorm van kanker, waar tot op heden nog weinig kruid tegen is gewassen. Onderzoekers in Duitsland denken nu te weten waarom alvleesklierkanker zo agressief en dodelijk is: genvermenigvuldiging. Lees verder
Een verbeteraar (enhancer) is een van die vele genschakelaars op het DNA (afb: Lutz Grein)
Het lichaam is, ik gooi er maar weer eens een vette platitude , behoorlijk ingewikkeld. Mensen hebben zo’n 20 000 genen die coderen voor 20 000 verschillende eiwitten, elk met een specifieke taak. Elke cel heeft duizenden eiwitten nodig om goed te kunnen functioneren. Die 20 000 genen bezetten maar 2% van de lengte van het meterslange DNA-molecuul. De rest bevat, volgens Ralf Gilsbach en Lutz Hein van de universiteit van Freiburg (D), onder meer schakelaars die de genactiviteit sturen, zo’n 100 000, denken ze. Lees verder
Onnatuurlijke eiwitten blijken in een E. colibacterie werkzaam te kunnen zijn. Daarvoor wordt wel eerst het natuurlijke eiwit (gltA) ‘onklaar’ gemaakt (afb: Synthetic Biology)
Er wordt volop gesleuteld aan het natuurlijke genetische systeem. Onlangs bouwden onderzoekers, bijvoorbeeld, twee nieuwe DNA-letters in in een bacteriecel, en die nieuwe letters codeerden voor niet-natuurlijke eiwitten. De cel maakte die, nutteloze eiwitten, nog braaf aan ook. Nu hebben onderzoekers rond Michael Hecht van de Princeton-universiteit een cel niet-natuurlijk eiwitten laten aanmaken, die ook nog fungeren als enzym. Het onnatuurlijk leven komt steeds dichterbij.
Lees verder
Transposons kunnen overspringen of zichzelf kopiëren en elders in het DNA-molecuul inbouwen
Springende genen, ook wel transposons genoemd, zijn jaren lang als ’troep’ beschouwd en door onderzoekers veronachtzaamd. Toch maken die van plaats wisselende ‘genen’ een belangrijk deel van DNA uit: bij mensen zo’n 50%, bij sommige planten zelfs 85%. Transposons hebben invloed op de activiteit van nabije genen. Promovendus Raúl Castaneras van de universiteit van Navarra (Sp) was daarbij vooral geïnteresseerd in het effect daarvan op de productie van eiwitten in commercieel interessante schimmels en paddestoelen.
Lees verder