Eiwitten worden aangemaakt aan de hand van boodschapper-RNA, dat weer een ‘afdruk’ is van een gen. Als die b-RNA’s worden voorzien van de code voor een klein signaaleiwit dan worden die daaruit gevormde eiwitten naar bepaalde celonderdelen gestuurd of zelfs naar de bloedbaan. Die truc hebben onderzoekers gebruikt om cellen om te bouwen tot ‘medicijnproducenten’. Ze hebben hun ’truc’ al bij muisjes uitgeprobeerd met psoriase maar ook met kanker. Die leken daar baat bij te hebben. Lees verder
Categorie archieven: Eiwitten
Weer een betere CRISPR-versie gefabriekt (?)
Een overzicht van eePASSIGE. Priembewerking installeert nauwkeurig een hechtplaats (attB of attP) van een grote serinerecom-binase (LSR) op een doellocus in het genoom. De LSR herkent vervolgens het geïnstalleerde att-motief en voegt het donor-DNA daar in.Sedert een dikke tien jaar geleden de CRISPR-techniek van bacteriën geleend werd is er al heel wat gesleuteld aan die methode om het DNA of RNA te veranderen met als doel een nog betere genoom- of RNA-bewerker te krijgen. Nu hebben onderzoekers rond CRSIPRoloog David Liu van het Broadinstituut weer een stap in de richting van de volmaakte CRISPR-methode gezet. Die zou nu in een keer ook grote genen in het genoom kunnen vervangen. Eindelijk zou de methode klaar zijn voor de klinische toepassing, aldus een persbericht van het Broadinstituut. Lees verder
Kunnen astrocyten en plexin-B1 Alzheimer temmen?
Onderzoekers van het Mount Sinaiziekenhuis zouden een manier ontdekt hebben om zogeheten reactieve astrocyten aan te zetten om de beta-amyloïdeplaques te verwijderen die ontstaan bij Alzheimerpatiënten. Daarbij speelt het eiwit plexin-B1 (PLXNB1) een belangrijke rol. Of dat ook betekent of er een geneeswijze voor Alzheimer ontdekt is, is nog maar zeer de vraag, maar de het uitgegeven persbericht spreekt van ‘baanbrekend onderzoek’. Amerikanen praten graag in superlatieven. Lees verder
Zonder zes micro-RNA’s wordt foetus met Y-chromosoom een vrouwtje
Als bij muisembryo’s de aanmaak van zes kleine RNA-moleculen (microRNA’s) dan blijken vruchten met het mannelijke Y-chromosoom toch vrouwtjes te worden, zo konden onderzoekers rond Rafael Jiménez van de universiteit van Granada (Sp) constateren. Die microRNA’s blijken een belangrijke rol te spelen in de geslachtsbepaling van zoogdieren (in ieder geval van muisjes). Kennelijk maken niet alleen de geslachtschromosomen (de X– en Y-chromosoom) uit of een foetus mannelijk of vrouwelijk wordt. Lees verder
Ach ja synbio + ki, het kon niet uitblijven
Synthetische biologie zou je een aparte tak van de organische scheikunde kunnen noemen, maar de stoffen waarmee een synbioloog werkt zijn door de bank genomen aanzienlijk groter dan een organisch chemicus ‘aan kan’. In het huidige tijdsgewricht lijkt kunstmatige intelligentie onontkoombaar. Dus combineer die twee: ki + synbio geeft in een paar minuten beloftevolle bio-verbindingen waar de wetenschappers zonder ki jaren op zouden hebben moeten broeden, juicht het Finse technische onderzoekscentrum VTT in een persbericht. Een ‘revolutie’, volgens dat bericht. Lees verder
Helpt het beruchte Softenon tegen kanker?
Er is waarschijnlijk geen medicijn dat in de lage landen meer turbulentie en angst heeft veroorzaakt dan Softenon (‘zondagse’ naam thalidomide), Softenon is een merknaam), het slaapmiddel en de pijnstiller die het ongeboren leven drastisch verminkte. Overigens wordt het middel nog steeds tegen een groot aantal ziektes ingezet ook tegen kanker. Zo zou het middel de bloedvataanwas in tumoren remmen en daarmee de kankercellen doden. Thalodomide zou zeer effectief zijn tegen multipele myeloom (ook wel ziekte van Kahler genoemd) en andere beenmergkankers. Nu hebben onderzoekers in Duitsland drie thalidomideachtige verbindingen ontwikkeld die effectief zouden kunnen zijn tegen kanker.
Lees verder
Voegt het ‘splitsosoom’ introns weer in het DNA?
Introns zijn ‘rare’ stukjes in een gen waarvan vrij duister is wat hun functies zijn. Als een gen gekopieerd wordt moeten uit het ‘ruwe’ boodschapper-RNA die ‘rare’ stukjes er eerst nog uitgeknipt worden alvorens het RNA in ribosoom kan worden afgelezen en het bij het gen behorende eiwit kan worden gevormd. Het mechanisme/complex dat zorgt voor de verwijdering wordt (door mij=as) splitsosoom genoemd. Volgens onderzoekers zou dat splitsosoom de weggeknipt stukjes ook wel weer eens in het DNA kunnen invoegen. Met welk doel? Nuttig hergebruik? Voorlopig moeten de onderzoekers dat nog uitzoeken.
Lees verder
Mechanische stimuli bepalen mede ‘lot’ stamcellen
Het ziet er naar uit dat het ‘lot’ van stamcellen mede bepaald wordt door ook mechanische stimuli. Daarin zou het eiwit ETV4 een hoofdrol spelen, ontdekten onderzoekers rond Jiwon Jang van de universiteit van Pohang (Postech) in Zuid-Korea (waar hij niet te vinden is; as). Een aanverwant onderzoek onder leiding van Roberto Mayor van de universiteit van Santiago in Chili en het universiteitscollege in Londen laat zien dat ook druk het ‘lot’ van stamcellen kan veranderen.
Lees verder
Eiwitstructuurvoorspeller AlphaFold kan dat nu ook met niet-eiwitten
De vorm van een eiwit zegt veel over waar dat voor dient. Tot niet zo heel lang geleden moest die vorm vaak met veel moeite worden achterhaald, tot Google in 2019 met AlphaFold op de proppen kwam. Dat schijnt het eiwitonder-zoek, in combi-natie met kunst-matige intelligentie, een heel eind op weg gebracht te hebben. Nu kan AlphaFold ook de structuur (en daarmee wisselwerking met andere verbindingen) voorspellen van andere biomoleculen dan eiwitten. Lees verder
Staat de elektrospin aan de basis van leven? Nou uhh nee
Enantiomeren zijn stoffen die dezelfde scheikundige opbouw en eigenschappen hebben, maar met gespiegelde structuren die niet overlappen zoals de linker- en rechterhand. De verschillen zijn te zien door de draaiing die beide optische isomeren geven aan gepolariseerd licht: links- of rechtsom. Opmerkelijk is dat het leven van deze optisch actieve stoffen steeds de ene variant kiest. Zo zijn alle aminozuren die het leven gebruikt linksdraaiend. Waarom dat zo is heeft al heel wat wetenschappers onoplosbare hoofdbrekens bezorgt sinds de ontdekking van de enantiomerie door Louis Pasteur. Zouden elektrische of magnetische velden daar de oorzaak van kunnen zijn? Dat weten we nog niet zeker, maar het zou kunnen. Lees verder