Categorie archieven: Eiwitten

De ’troep’ van DNA is niet gewoon maar rotzooi

Geplaatst op door
Beantwoorden

DNAHet DNA-molecuul is, uitgerekt, zo’n 2 m lang, voor een molecuul gigantisch. Slechts rond 2% van dat immense molecuul codeert voor eiwitten. De rest werd ooit beschouwd als ’troep’ (in het Engels ‘junk’). Van dat idee zijn de wetenschappers onderhand wel af, want zeker een deel van die 98% is wezenlijk voor het leven. Langzamerhand krijgen genomici steeds meer zicht op wat de troep voorstelt. Dat geeft een hoop discussie… Lees verder →

Moeten bacteriën ‘spieren’ kweken voor textielvezels?

Geplaatst op door
Beantwoorden
Titinestructuur

Zo ziet titine er niet bijzonder indrukwekkend uit (afb: WikiMedia Commons)

Textielvezels als wol en katoen verslijten op den duur. Daar valt niks aan te doen of toch wel? Je kunt polymere vezels gebruiken, maar die hebben zo hun (milieu)problemen. Onderzoekers bedachten dat je bacteriën genetisch zo zou kunnen manipuleren dat ze spierweefsel aanmaken. Of eigenlijk is het het eiwitpolymeer titine. Dat weefsel zou textiele stoffen zo kunnen verbeteren dat het trager slijt. Ook zou je daarmee kogelwerende vesten kunnen maken. Een bezopen idee? Lees verder →

Nieuwe organellen kunnen ‘spannende’ eiwitten aanmaken

Geplaatst op door
Beantwoorden

Eiwitproductie

Via boodschapper-RNA worden stukjes DNA in het ribosoom omgezet in eiwitten (afb.: vib.be)

Onderzoekers van, onder meer, de Johannes Gutenberg-universiteit in Mainz hebben heel platte ‘cellichaampjes’ gemaakt die nieuwe functies aan een cel kunnen toevoegen, door, onder meer, speciale eiwitten aan te maken. In wetenschappelijke termen heet dat het scheiden van de translatie (aanmaak van eiwitten) in eukaryote cellen. Lees verder →

PEG10 zorgt voor veilige en gerichte afgifte RNA een cellen

Geplaatst op door
Beantwoorden

Eiwitproductie

Via boodschapper-RNA worden stukjes DNA in het ribosoom omgezet in eiwitten (afb.: vib.be)

De boodschapper-RNA-therapie heeft de volle aandacht gekregen in de race om coronavaccins te ontwikkelen, maar dat betekent niet dat b-RNA-techniek een gelopen race is. Om dat grote RNA-molecuul in alle cellen te krijgen is nog niet eenvoudig aangezien het lichaam gewend is rondzwervend afval op te ruimen. In het geval van RNA zorgen daar de nucleases voor. Dus moet RNA verpakt worden om ‘onzichtbaar’ te worden. Onderzoekers hebben nu een (mensen)eiwit gebruikt om er voor te zorgen dat het b-RNA onbeschadigd in cellen terechtkomt en alleen in vooraf bepaalde cellen. Lees verder →

Taaislijmziekte genezen met CRISPR-methode (in petrischaaltje)

Geplaatst op door
Beantwoorden
Priembewerking DNA

De priembewerking van DNA in ‘vogelvlucht’. Er zou, onder meer, een extra gids-RNA zijn gebruikt om ervoor te zorgen dat alleen het beoogde stukje DNA wordt vervangen  (afb: Hubrechtsinstituut)

Onderzoekers rond Hans Clevers van het Hubrechtinstituut in Utrecht hebben met behulp van de CRISPR-methode de taalslijmziekte (een, recessief, erfelijke ziekte) genezen door de foute mutaties in het DNA te vervangen door een gezonde code. Het ging hier overigens om een proef in petrischaaltjes en niet met echte patiënten, maar het lijkt een veelbelovende ontwikkelingen voor lijders aan die aandoening. Lees verder →

DeepMind maakt structuren 20 000 eiwitten openbaar

Geplaatst op door
Beantwoorden
Eiwitstructuur

De eiwitstructuur zegt veel over zijn functie

Het Britse bedrijf DeepMind heeft het zelflerend ki-systeem AlphaFold ontwikkeld waarmee vrij nauwkeurig en vooral snel  de structuur van eiwitten kan worden berekend. Hoewel de broncode van het systeem openbaar is gemaakt deed het bedrijf nogal schimmig over AlphaFold. Nu heeft DeepMind de structuur van 20 000 eiwitten openbaar gemaakt voor wetenschappers. Lees verder →

Zelflerende systemen kunnen de structuur van eiwitten bepalen

Geplaatst op door
Beantwoorden

DeepMind

Schermafdruk van DeepMind-stek

Het is al weer zo’n dertien jaar geleden dat ik een week heb meegelopen met wetenschappers in EMBO in Heidelberg. Van microbiologie, een vak dat daar bedreven wordt, had ik niet veel kaas gegeten (net zoals van veel andere dingen) en ik was dan ook reuze verbaasd dat de structuur van eiwitten niet is te berekenen aan de hand van de, maximaal twintig, verschillende aminozuren waaruit een eiwit is opgebouwd. Te moeilijk voor computers, was het verhaal. Dat lijkt nu veranderd te zijn met de ontwikkeling van een door onderzoekers ontwikkeld zelflerend algoritme dat is geïnspireerd op zo’n systeem van een Londens bedrijf. Lees verder →

Synbiologie gebruikt om cellen snel te laten reageren

Geplaatst op door
Beantwoorden
Deepak Mishra

Deepak Mishra (afb: MIT)

Onderzoekers van het MIT hebben een systeem ontworpen om cellen binnen seconden op bepaalde veranderingen of stoffen te laten reageren, dat is gebaseerd op de wisselwerking tussen eiwitten. Dat zou onder meer te gebruiken zijn voor diagnostiek of voor het meten van bepaalde stoffen in het milieu. Lees verder →

Enzym HAS-7 bepaalt dat er maar een kop en staart komt

Geplaatst op door
Beantwoorden

ZoetwaterpoliepDe groei van een embryo is nog maar voor een (klein) deel begrepen. Er zijn bepaalde eiwitten, groeifactoren genoemd, die de ontwikkeling van de lichaamsas sturen. Aanvankelijk zijn alle embryocellen gelijk, maar gaandeweg veranderen die in gespecialiseerde cellen en het is natuurlijk belangrijk dat de juiste cellen op de juiste plaatsen terechtkomen. Die groeifactoren worden door cellen aan het eind van een embryo aangemaakt. Zo wordt kop een kop en kont een kont (om het even plat te zeggen). Onderzoekers hebben nu bij een hydra (een zoetwaterpoliep) een enzym ontdekt (HAS-7) dat de ‘dirigent’ van dat ingewikkelde proces is, door de activiteit van de diverse groeifactoren te sturen. Lees verder →

Nepafweercellen leveren medicijn af bij longcellen

Geplaatst op door
Beantwoorden
Nepafweercellen

Zo maak je nepafweercellen met medicijn (afb: Zhang et. al))

Nanodeeltjes die wel wat weg hebben van afweercellen blijken heilzame middelen om medicijnen af te leveren bij ontstoken longcellen. Bij muisjes leverden onderzoekers op die manier dexamethason (een ontstekingsremmer) af bij ontstoken longweefsel. Dat bleek afdoende, waarbij ter plaatse in de longen medicijnconcentraties werden waargenomen die met geen andere afgiftetechniek ooit is bereikt, stellen ze. Lees verder →