Charles Gersbach van de Duke-universiteit
Onderzoekers van de Amerikaanse Duke-universiteit rond Charles Gersbach hebben een methode ontwikkeld voor het aan- en uitzetten van genen. Dat ingrediënt, een eiwit, verandert de histonen. Histonen zijn dan weer eiwitten die dienen als ‘verpakking’ van DNA, die een rol spelen in het (de)activeren van genen. Lees verder
Histonen maken deel uit van de chromatineverpakking rond het DNA
Iemands eigenschappen en kenmerken zouden niet alleen bepaald worden door ons DNA, maar ook door de zogeheten histonen, de ‘verpakking’ van het levensmolecuul, zo denken onderzoekers van de universiteit van Edinburgh. Histonen spelen een rol bij het aan- en afschakelen van genen. Overigens hebben Groningers al eerder bij het plantje zandraket aangetoond dat epigentica overerfelijk is. Lees verder
MP-MUS (geel) valt de mitochondriën van de kankercellen aan na de binnenste en buitenste membranen (groen) te zijn gepasseerd nadat het middel zich heeft ontpopt van een onschuldig middel tot een agressief gif (afb: Methodistenziekenhuis in Houston, VS)
Met behulp van een experimenteel medicijn, MP-MUS gedoopt, hebben onderzoekers van het Methodistenziekenhuis in Houston de mitochondriën van kankercellen in de hersens onklaar gemaakt bij proefdieren en in celkweken. Het medicijn wordt omschreven als een ‘slimme bom’. De mitochondriën worden de energiecentrales van de cel genoemd. Zonder actieve mitochondriën sterft de cel, ook een kankercel (in dit geval een glioomcel). Gezonde cellen liet de ‘slimme’ bom onaangetast (althans in celkweken). Lees verder
Een vrij gaaf exemplaar van een babymammoet (afb: RT)
Als het over het weer tot leven brengen van uitgestorven dieren gaat, dan komt bijna altijd de mammoet ter sprake, ondanks zijn afmetingen kennelijk een knuffelbeest voor mensen. Nu heeft een experiment van de bekende Amerikaanse synthetisch bioloog George Church die gedachte nieuw leven ingeblazen, al beweert Church zelf dat we daar nog verre van zijn. Church en medeonderzoekers kopieerden stukken mammoet-DNA in het erfgoed van een Aziatische olifant. Lees verder
De vroege aarde
We doen vaak wel alsof, maar eigenlijk weten wij mensen nog niet zo veel. Al vele eeuwen proberen we een definitie van leven te verzinnen, maar die hebben we nog steeds niet. Hoe dat ‘ondefinieerbare’ leven is ontstaan weten we ook niet. Theorieën zijn er genoeg. Een daarvan is de theorie van de RNA-wereld. Onderzoekers van de Engelse universiteit van Cambridge rond John Sutherland ontdekten in 2009 dat met simpele uitgangsstoffen als acetyleen (ethyn) en formaldehyde (methanal) twee van de vier bouwstenen van RNA (de nucleotiden) zijn te vormen in de ‘oersoep’ zonder dat daar enzymen voor nodig zijn. Nu laten ze ook zien hoe die stoffen op hun beurt zijn ontstaan. De theorie van de RNA-wereld wint daamee aan geloofwaardigheid. Lees verder
De STORM-techniek in vergelijking met een conventionele microscoop
Door gebruik te maken van een nieuwe hoogoplossende microscooptechniek, STORM, zijn onderzoekers van het CRG en ICFO in Barcelona er in geslaagd te zijn de precieze structuur van DNA zichtbaar te maken. De STORM-techniek werd samen toegepast de nodige wiskunde en simulaties. Daarmee kon het erfgoed op nanoschaal worden bekeken. De onderzoekers zagen dat de nucleosomen, een stukje DNA met de omringende histonen, zich groeperen tot onregelmatige groepen met daartussen stukken nucleosoomloos DNA die die groepen, scheiden. Lees verder
Het Cas9-complex (blauw) ‘omarmt’ het gids-RNA (geel) en doel-DNA (rood) (afb: Bang Wong)
Er zou niet gesleuteld mogen worden aan het menselijke DNA, zo betogen vijf prominente genwetenschappers in een brief in het wetenschapsblad Nature. De brief is een reactie op een artikel eerder deze maand, waarin de vraag wordt gesteld of er ook gesleuteld kan en vooral mag worden aan het menselijke erfgoed. De techniek om DNA te ‘redigeren’ is er inmiddels in de vorm van Crispr-Cas9. De briefschrijvers vinden dat je dat toch niet moet doen, omdat dat ethisch onaanvaardbaar is, maar ze vrezen ook voor een negatieve reactie van het publiek waardoor er op het gebied van synthetische biologie meer verboden zullen komen. De auteurs pleiten voor een brede maatschappelijke discussie voor het zover is.
Ik denk dat het publiek helemaal niet zo tegen ingrepen in het DNA zal zijn, zolang het om het voorkomen van erfelijke ziektes gaat. Het wordt een ander verhaal als het gaat om het creëren van supermensen met ‘onmenselijke’ vermogens, maar ik vermoed dat de weerstand daartegen gaandeweg, via de glijdende schaal, ook zal verdwijnen. De grote publieke opwinding uit de jaren 70 en 80 over genetische manipulatie lijkt geheel te zijn verdwenen.
Bron: c2w
Bij het drieouderschap krijgt de bevruchte eicel het mitochondriale DNA van een eiceldonor (afb: BBC)
Het Verenigd Koninkrijk is het eerste land in de wereld dat het drieouderschap toestaat. Het gaat dan om een vader en een moeder, die het kern-DNA ‘leveren’ en een tweede moeder die het mitochondriaal DNA ‘levert’. Verwacht wordt dat het eerste drieouderkind in de loop van volgend jaar zal worden geboren.
Lees verder
Een elektronenmicroscoopopname van blaasjeskruid Utricularia gibba
Het is niet noodzakelijk zo dat groot beter is. De vleesetende plant Utricularia gibba (blaasjeskruid is een wonder van genetisch ‘vernuft, terwijl dat plantje maar een klein genoom heeft. Het plantje leeft in waterige omgeving en heeft geen wortels. Het vangt zijn prooi met ‘valletjes’ die gebruik maken van onderdruk. Het vreemde is dat het plantje meer genen bevat dan planten als druif of koffieplant, maar dat die genen op een veel kleiner DNA-molecuul huizen.
Lees verder
Ben Lehner (EMBL)
Uit onderzoek aan 17 miljoen mutaties bij 650 kankerpatiënten blijkt dat niet alle genen even mutatiegevoelig zijn. Er zijn grote verschillen die zouden worden veroorzaakt door het systeem dat DNA repareert, de ‘DNA-speller’. Dat mechanisme is vooral gespitst op de belangrijkste delen van de chromosomen, waar de belangrijkste, actieve genen huizen. Het onderzoek werd uitgevoerd door twee wetenschappers van het Europese lab voor microbiologie (EMBL) in Barcelona.
Lees verder