Ons bewustzijn zit in de microtubuli (?)

Microtubulus

Microtubuli, onderdeel van het celskelet, spelen een belangrijke rol in een cel. Zijn ze ook ‘verantwoordelijk’ voor ons bewustzijn?

Stuart Hameroff en Roger Penrose hebben een theorie dat het bewustzijn zetelt in de diepere lagen van de hersen-cellen, in de fijnere activiteiten in de cel. De recente ontdekking door Anirban Bandyopadhyay  van het Japanse materiaalonder-zoekinstituut in Yukuba dat microtubuli in de cellen kwantumtrillingen vertonen zou steun geven aan die theorie. Hameroff en Penrose denken dat EEG-ritmes (hersengolven) afkomstig zijn van die trillingen in de microtubuli. Lees verder

Een glas zeewater verraadt wat er in die zee leeft

Het Monterey Bay-aquarium

Het Monterey Bay-aquarium

Het is eigenlijk heel eenvoudig: als je het DNA van de soorten kent, dan heb je maar een molecuul DNA nodig om te bepalen van welk levend organisme dat afkomstig is. Onderzoekers van, onder meer, de universiteit van Washington hebben laten zien dat je aan de hand van het DNA dat is gevonden in een glas uit een groot aquarium in Californië (Monterey Bay-aquarium met zo’n 4,5 miljoen liter) kunt bepalen welke vissen daar in rond zwemmen (13 000 soorten). Ze zouden de correcte ‘identiteit’ van een aantal vissoorten (mij was niet duidelijk of ze al die vissoorten hadden geïdentificeerd) die in dit gigantische aquarium zwemmen hebben vastgesteld. Ze schrijven daar dan een verhaal over in het open wetenschapsblad PlosOne, maar dat lijkt me eigenlijk wat overdreven. Alhoewel, met die techniek kun je ook achterhalen of er veel of weinig, bijvoorbeeld, haring zit in een stuk zee waar je je glas vulde. Lees verder

Plastic cel gemaakt

Kunstmatige cel

De kunststof cel met de ‘organellen’ (foto: Radboud-universiteit)

Onderzoekers van de Radboud-universiteit in Nijmegen melden dat ze er voor het eerst in geslaagd zijn een cel te maken met organellen. Deze cellichaampjes voeren in een cel diverse gespecialiseerde werkzaamheden uit. Ze deden dat onderzoek samen met de groep van Sébastien Lecommandoux aan de technische universiteit van Bordeaux. Lees verder

Gentherapie Parkinson lijkt veelbelovend maar geneest niet

Hersenoperatie voor gentherapie

Bij de gentherapie wordt de vector heel precies op een bepaalde plaats in de hersenen aangebracht (foto: Le Monde)

Frans-Brits onderzoek heeft aannemelijk gemaakt dat een gentherapie bij Parkinson-patiënten is staat is de productie van dopamine in de hersenen weer op gang te brengen. Dopamine is een zogeheten neurotransmitter die, onder meer, wezenlijk is voor de beweging. Parkinson-patiënten hebben te kampen met steeds grotere problemen met hun motorische systeem door het tekort aan dopamine aanmakende cellen. De ziekte van Parkinson is een vrij veel voorkomende hersenaandoening. In Nederland zijn zo’n 50 000 patiënten (2006). Voor het goede begrip: de gentherapie geneest de patiënt niet, maar geeft hem zo’n, naar verwacht, tien jaar een goed werkende motoriek. Uiteindelijk wint de ziekte… Lees verder

Nog net niet de finale klap voor HIV

Een rasterelektronenmikroskoopopname van virusdeeltjes op een witte bloedcel

Een ingekleurde rasterelektronenmikroskoopopname van virusdeeltjes op een witte bloedcel (lymfocyt)

Het humane immunode-ficiëntievirus (HIV) werd ooit beschouwd als onoverwinne-lijk, maar de laatste jaren vordert de strijd tegen dit virus met, ogenschijnlijk, rasse schreden. Het bleek echter nog steeds niet mogelijk ook daadwerkelijke alle schadelijke virusdeeltjes uit een patiënt te verdrijven. Onderzoekers van de universiteit van Noord-Carolina (VS) schijnen nu een oplossing te hebben bedacht, om ook de ‘slapende’ HI-virussen aan te pakken. Bij muizen met een menselijk immuunsysteem bleek dat aardig te werken. Lees verder

Genexpressie blijkt een wispelturig fenomeen

Uit een studie van het Ludwig-instituut voor kankeronderzoek, een internationaal samenwerkingsverband tussen kankeronderzoekers, is gebleken dat genexpressie (=genactiivteit) lijdt aan willekeur. Dat zou ook verklaren waarom genetische identieke organismen soms heel verschillend in uiterlijk en biologie zijn en waarom erfelijke ziektes lang niet altijd bij iedereen dezelfde uitwerking hebben. Lees verder

Blokkeren ‘overlevingseiwit’ kansrijke kankertherapie

Gemma Kelly

Onderzoekster Gemma Kelly in het lab.

Onderzoekers van het Australische Walter & Eliza Hall-instituut hebben ontdekt dat het blokkeren van het eiwit MCL-1 het mogelijk maakt kankercellen te doden. Dit ‘overlevingseiwit’ zorgt er voor dat kankercellen blijven groeien en een hoge leeftijd kunnen bereiken. Door het overlevingseiwit aan te pakken worden de kankercellen gedood. Dit onderzoek richtte zich vooral op leukemie (bloedkanker), maar volgens de onderzoekers zou 70% van de kankertypen die bij mensen voorkomen volgens dit mechanisme aan te pakken zijn. Lees verder

Uitschakelen genen vertraagt veroudering

Keren Yizhak

Keren Yizhak

De Israëlische onderzoekster Keren Yizhak van de universiteit van Tel Aviv heeft een computeralgoritme ontwikkeld, waarmee is te berekenen welke genen moeten worden afgeschakeld om het verouderingsproces te vertragen, hetzelfde effect dat valt constateren bij mensen die een caloriearm dieet volgen (althans volgens sommige studies). Lees verder

Wordt hersenschade herstelbaar?

Omzetting gliacellen in neuronen

De groene cellen zijn gliacellen, de rode stippen de kernen van neuronen. De muis die bij dit beeld hoort had Alzheimer.

Onderzoekers van de Amerikaanse staatsuni-versiteit van Pennsylvania schijnen een methode ontwikkeld te hebben waarmee van gliacellen functionele neuronen zijn te maken. Die methode zou de weg openen naar het herstel van schade aan de hersenen, ook die ontstaat als gevolg van hersenziektes zoals Alzheimer. Volgens onderzoeksleider Gong Chen zou het een ‘doorbraak’ zijn in de lange zoektocht naar methoden om hersenschade te herstellen. Lees verder

Ontwikkeling stamcel lijkt te sturen

Cilia

Cilia

Onderzoekers van de Queen Mary-universiteit in Londen denken dat ze weten hoe ze de ontwikkeling van stamcellen kunnen sturen. Die ontwikkeling wordt geregeld door zogeheten primaire cilia, heel fijne haarachtige structuren die uit de cel steken. Het lijkt een handzaam middel om stamcellen de gewenste richting op te sturen

Lees verder