Het genoom van de mens zou in 2003 helemaal zijn uitgespeld, waarmee de blauwdruk van ons leven zou zijn geopenbaard, maar twintig jaar later weten we nog altijd van eenvijfde van de rond 20 000 genen niet waar ze voor dienen. Bovendien is van een groot deel van ons genoom, zo’n 95%, troep-DNA, waarvan niet (goed0 bekend is wat dat doet. Nu blijkt dat die troep zo nutteloos niet is. Onderzoekers noemen troep-DNA nu het onnoom (eigenlijk unknome). Hoe meer het genoom bestudeerd wordt hoe minder je ervan lijkt te kunnen begrijpen. Lees verder
Tag archieven: troep-DNA
Eindelijk: na ruim 30 jaar genoom mens volledig ‘uitgelezen’

De chromosomen van de mens. De rode stukken waren de ‘witte plekken’ (afb: Science)
Het menselijk-genoomproject werd in 2003 ‘afgesloten’. In dik tien jaar waren onderzoekers er in geslaagd het DNA van mensen uit te lezen. Zo’n beetje, dan, want nu nog eens twintig jaar later is het menselijk genoom volledig uitgelezen (overigens vraag ik me dan altijd af wel genoom?; as). Het zou dan vooral gaan om stukken DNA die ‘verraden’ hoe dat enorme molecuul werkt. Lees verder
De ’troep’ van DNA is niet gewoon maar rotzooi
Het DNA-molecuul is, uitgerekt, zo’n 2 m lang, voor een molecuul gigantisch. Slechts rond 2% van dat immense molecuul codeert voor eiwitten. De rest werd ooit beschouwd als ’troep’ (in het Engels ‘junk’). Van dat idee zijn de wetenschappers onderhand wel af, want zeker een deel van die 98% is wezenlijk voor het leven. Langzamerhand krijgen genomici steeds meer zicht op wat de troep voorstelt. Dat geeft een hoop discussie… Lees verder
Genen kunnen ook ‘uit het niks’ komen

Kabeljauw heeft een de novo-‘antivriesgen’ (afb: WikiMedia Commons)
Lang is gedacht dat nieuwe genen varianten van oude genen zijn, maar het wordt steeds duidelijker dat de natuur veel vindingrijker is dan dat. Genen kunnen ook zo maar ‘uit het niks’ ontstaan, uit stukken en brokken niet-coderend DNA. Lees verder
Puntmutatie in duister-DNA zou kanker veroorzaken (?)

Lincoln Stein (afb: OICR)
Bacteriën maken nieuwe genen uit ’troep-DNA’

Nieuwe genen onstaan bij E. coli-bacteriën uit willekeurige sequenties in het ‘niet-coderende’ DNA. In het ringvormige DNA van de bacterie plaatsten onderzoeker een halfmiljard willekeurige stukjes DNA (afb: univ. van Uppsala)
‘Troep’ in DNA zou schimmels helpen overleven

Gistcellen (afb: Science)
‘Troep-DNA’ houdt ons genoom bij elkaar

Niet-coderend DNA is niet bepaald nutteloos
Niet-coderend RNA best belangrijk

Het lncRNA-molecuul Braveheart haalt de blokkade (CNBP) voor de ontwikkeling van de hartspiercel weg (afb: Molecular Cell)
Een aantal jaren geleden werden RNA-moleculen ontdekt die niet coderen voor eiwitten (en daar ook niks mee van doen hebben). Dat lange niet-coderende RNA (lncRNA) was een kopie van delen van het genloze deel DNA, eerder als troep beschouwd. LncRNA speelt een rol in allerlei processen in de cel, zoals het bepalen van het type waarin embryonale cellen zich ontwikkelen. Onderzoekers van het MIT in Cambridge (VS) hebben nu uitgezocht hoe een van die moleculen te werk gaat. De structuur van die lncRNA-moleculen is bepalend voor hun functie, zo bleek, dus net zoals bij de eiwitten. Lees verder
Nieuwe manier om ’troep-DNA’ interpreteren

Zo ongeveer koppelen versterkers (2) aan het te activeren gen (3). Het enzym RNA-polymerase (7) zorgt voor het kopiëren van het gen in boodschapper-RNA (afb: Wiki Commons)
Maar een klein deel van DNA codeert voor eiwitten, de rest is troep (junk) dacht men ooit. Dat blijkt inmiddels niet waar te zijn, maar hoe dat nu wel in elkaar steekt is nog verre van duidelijk. Onderzoekers van de Gladstone-instituten in San Fransisco (VS) hebben een techniek bedacht, TargetFinder gedoopt, om dat zogenaamde ’troep-DNA’ van het menselijke genoom te kunnen interpreteren in de hoop en verwachting dat dat iets oplevert om tot nu toe moeilijke geneesbare ziektes te kunnen behandelen.
Lees verder