De omslag van het jongste nummer
Gentherapie bedoeld voor zenuwcellen in de ruggengraat van apen en varkens om met behulp van en adenoachtig virus een menselijk gen aan motorneuronen af te leveren pakte heel verkeerd uit. De doelwitten, de motorneuronen, en de lever raakten vergiftigd. Dezelfde virusvector (aav9) was ook gebruikt bij kinderen met de spierziekte sma, met succes. Het blijft dus oppassen met gentherapieën. Lees verder
Zenuwbanen fungeren door het overbrengen van elektrische signalen
Het leven zit vol verrassingen. Ik bedoel het systeem dat we leven noemen. Aan de ene kant zit dat leven vol met voorbeelden van wat ik maar even noem technisch vernuft, zoals ons afweersysteem, maar dan zijn er weer onbegrijpelijke ‘missers’ zoals het feit dat ons hart nauwelijks schade kan herstellen net zoals ons ruggenmerg. Al tientallen jaren zoeken onderzoekers een oplossing voor beschadigingen van zenuwbanen die door onze wervelkolom lopen. Er zijn heel wat ideeën aangedragen, maar tot op heden heeft hét idee er niet tussen gezeten. Nu stellen Italiaanse en Spaanse onderzoekers weer koolstofnanobuisjes voor om beschadigde zenuwverbindingen te herstellen. Het zoveelste schot in het duister? Zenuwcellen en nanobuisjes lijken van elkaar te houden. Lees verder
De kweekhuid (afb: Kazuhiro Kajiwara)
Een open ruggetje (spina bifida) is een ernstige aangeboren afwijking, waarbij het ruggenmerg min of meer ‘bloot’ ligt. Onderzoekers rond Akihiro Umezawa hebben met behulp van een huid, gekweekt uit menselijke pluripotente stamcellen, het open ruggetje van ratjes nog in de baarmoeder gerepareerd. Dat schijnt redelijk succesvol te zijn geweest. Lees verder
Kikkervisje met staartoog (C en D). Linksboven een normaal ziend kikkervisje. Rechtsonder (H) is te zien dat er zich zenuwweefsel heeft gevormd (afb: Nature)
Blinde kwakbollen (kikkervisjes) bleken weer te kunnen zien via een op hun staart geïmplanteerd oog. Met hulp van een migrainemedicijn maakte het oog verbinding met het zenuwstelsel van de kwakbol. Mogelijk dat iets dergelijks ook bij mensen zou werken, denken de onderzoekers. “Als je een mens een oog op zijn rug implanteerde en dat verbond met het ruggenmerg. Zou die kunnen zien? Ik denk van wel”, zegt onderzoeker Michael Levin van de Amerikaanse Tuftsuniversiteit. Lees verder
De eigen gliacellen (hier astrocyten genoemd) werden bij de muisjes ingespoten in het ruggenmerg. (afb: Cell Reports)
Onderzoekers van het medisch centrum van de Southwestern-universiteit zouden met succes bij muisjes gebruikmakend van aanwezige gliacellen (stercellen of astrocyten) de aanmaak van zenuwcellen in het ruggenmerg hebben gestimuleerd. Al tientallen jaren wordt er gespeurd naar methoden om schade aan de zenuwbanen in het ruggenmerg te herstellen, vooralsnog zonder resultaat. Wellicht biedt deze methode aanknopingspunten.
Doorsnee van de kweekruggenmerg. Groen zijn de cellen van de neurale plaat, wit de motorneuronen en rood de interneuronen (afb: TU Dresden)
Onderzoekers rond Andrea Meinhardt van de technische universiteit Dresden schijnen er in geslaagd te zijn een ruggenmerg van muizen te kweken in het lab. Ze pasten daartoe een techniek aan, de zelfgerichte morfogenese, die was ontdekt door de, inmiddels overleden, Japanner Yoshiki Sasai. De kweekruggenmerg is echter nog verre van therapeutisch gebruik. Lees verder
Het bleek Italiaanse onderzoekers mogelijk om de zogeheten zenuwgroeifactor bij ratten via de neus toe te dienen, waarna die groeifactor de bloed/hersenbarrière passeert en enig heilzaam werk verricht in het ruggenmerg. Die groeifactor is van belang voor de gezondheid van zenuwcellen en ook van de aanmaak ervan. Het ging er Luigi Aloe van het instituut voor cel- en neurobiologie van de Italiaanse onderzoeksraad in de eerste plaats echter om, om aan te tonen dat de groeifactor de bloed/hersenbarrière kan passeren, zonder dat dat negatieve gevolgen heeft voor de behandeling van hersenziektes. Overigens ligt het wel in de bedoeling om schade aan zenuwcellen op deze manier te herstellen. Na drie weken toediening via de neus was de groeifactor inderdaad aantoonbaar in het ruggenmerg aanbeland. Het aantal receptoren voor de groeifactor op de zenuwcellen was toegenomen. Ratten met een beschadigde ruggenmerg scoorden beter op het punt van beweging (hoe snel legt de rat 1 m af) dan een rat met beschadigd ruggenmerg dat zich op wieltjes moest voortbewegen. En nee, ook hier hebben we het niet over dierenrechten, want die beschadigingen van het ruggenmerg werden met opzet aangebracht.
Bron: Eurekalert