Synthese cellen geven vorm aan stamcelconstructen

Synthische organisatorcellen

Synthetische organisatorcellen instrueren de stamcellen (ES) om bepaalde weefsels, organen of zelfs embryo’s te vormen (afb: Ophir Klein et al./Cell)

Onderzoekers in de VS hebben een nieuwe manier gevonden om instructies te geven die stamcellen vertellen om te groeien tot bepaalde weefsels. Dat zou iets kunnen betekenen voor het kweken van weefsels of zelfs van volledige organen, maar voorlopig is het zover nog (lang?) niet. Lees verder

Eiwitnetwerken in cellen kunnen cel(re)acties opwerken

Een Rosenblattpreceptron

Een vorm van een gelaagd neuraal netwerk (perceptron) (afb: WikiMedia Commons)

Onderzoekers in China en de VS hebben een neuraal netwerk van eiwitten in levende cellen ‘geconstrueerd’ dat verschillende signalen kan verwerken en op basis daarvan beslissingen kan nemen zoals ‘val dood’. Ze hebben dat percepteïne gedoopt, een knutselwoord bestaand uit delen van proteïne (eiwit) en perceptron (een gelaagd neuraal netwerk). Ik(=as) moet zeggen dat ik nog niet meteen goed weet wat ze daarmee willen doen, maar ik laat me graag verrassen… Lees verder

Laat de genen stralen

NIS-Seq-methode om genactiviteit te detecteren

Zo werkt NIS-Seq. T7 zou dan de faagpromotor zijn (afb: Jonathan Schmid-Burgk et al./Nature Biotechnology)

Nee, dat doen ze normaal niet, maar onderzoekers van de universiteit van Bonn hebben een proces ontwikkeld dat het makkelijker maakt te achterhalen welke genen bij bepaalde ziektes (of welk biologisch proces ook) zijn betrokken. Daar zijn. natuurlijk ook andere methoden voor, maar deze methode, NIS-Seq gedoopt, zou snel en gemakkelijk zijn om bij vrijwel elk biologisch proces te achterhalen welke genen actief zijn. Lees verder

Onderzoekers vragen om verbieden ‘spiegelbacteriën’

Chiraliteit

Elkaars spiegelbeelden (afb: WikiMedia Commons)

In de koolstofchemie zijn veel verbindingen optisch actief: ze vormen, ten minste, twee spiegelvormen die qua opbouw gelijk zijn maar een gespiegelde structuur hebben zoals je linker- en je rechterhand. De natuur is heel kieskeurig en gebruikt, bijvoorbeeld, (vrijwel) alleen aminozuren die linksdraaiend zijn. De kernzuren RNA en DNA zijn dan weer rechtsdraaiend. Gebruik je  de rechtsdraaiende vorm van aminozuren en de linksdraaiende van kernzuren dan zou je als je dat in bacteriën toepast ‘spiegelbacteriën’ kunnen krijgen. Hoe die zich gedragen in de natuur is onbekend en daarom dringen 38 vooraanstaande onderzoekers aan op een verbod op het ontwikkelen van zulke spiegelorganismen. Lees verder

Veranderde T-cellen zouden afweerreactie kunnen temperen

Afweercellen getemd

De aangepaste T-helpercellen (groen) in de buurt van eilandjes-van-Langerhanscellen (blauw) (afb: Wendell Lim et al./UCSF)

Veranderde T-cellen die de heftigheid van een afweerreactie moeten verminderen zouden wel eens een oplossing kunnen zijn voor afweerproblemen bij orgaantransplantaties en voor autoimmuunziektes zoals suikerziekte type 1, denken onderzoekers rond Wendell Lim van de universiteit van Californië in San Francisco. Alleen, hoe ‘houdbaar’ is die behandeling? Lees verder

Weer een veiliger CRISPR-techniek ontwikkeld? Niet echt

CRISPR/Cas9 aan het werk met DNA

Het CRISPR/Cas9-complex aan het werk aan DNA (rood) (afb: univ. van Californië)

De CRISPR-methode om genetische fouten te repareren (of nieuwe functies te introducen) is ook in dit blog vaak ter sprake gekomen. De aanvankelijke hoerastemming is inmiddels wat geluwd, omdat die methode niet altijd even netjes (en dus onveilig) werkt. Er wordt verdurend gesleuteld aan het opschroeven van de effectiviteit (dus veiligheid) en het minimaliseren van onbedoelde veranderingen. Nu hebben onderzoekers van het befaamde ETH in Zürich aangetoond dat zo’n nieuwe, verfijnde methode allesbehalve veilig is. Toch blijven ze in de CRISPR-methode geloven als veilige manier om genetische mankementen te rapareren Lees verder

Speelt verstoring van signaaloverdracht een rol bij Alzheimer?

APP-fungeert-met-talin-als-krachtkoppelaar

APP fungeert, gekoppeld aan talin als krachtenkoppelaar tussen twee neuronen (afb: Ben Goult et al./Open Biology van de Royal Academy)

Onderzoekers van, onder meer, de universiteit van Kent hebben de rol van twee eiwitten (APP en talin1) in de hersenen onderzocht en stellen nu dat de stabiliteit van hun relatie met elkaar cruciaal is voor de vorming en het behoud van geheugen. Verstoringen in dit mechanische signaalpad kunnen leiden tot de ziekte van Alzheimer. Dit is de eerste keer dat deze relatie is gelegd en wellicht kan die de weg vrijmaken voor een behandeling van deze in wezen onbehandelbare hersenziekte. Overigens is dat in de loop der jaren al vaker geopperd. Lees verder

Menselijke antistoffen houden malaria op afstand

Plasmodium falciparumparaciet besmet rood bloedlichaampje

Plasmodium falciparumparaciet besmet rood bloedlichaampje (afb: WikiMedia Commons)

Onderzoeksters hebben menselijke antistoffen (antilichamen) gevonden die bepaalde eiwitten van de malariaparasiet aanvatten. Die antilichamen voorkomen dat die parasiet bloedcellen binnendringt. Dat doen ze door het malaria-eiwit PfEMP1 onschadelijk te maken. Lees verder

Glioblastoom bij muisjes met succes verkleind

https://nl.wikipedia.org/wiki/Glioblastoom“>Glioblastooom, een agressieve vorm van hersenkanker, is ongeneeslijk. Volgens onderzoekers rond Luis Parada van het Sloan Kettering-kankercentrum in New York zou  een kleine verbinding, gliocidine, die glioblastoomcellen doden terwijl gezonde cellen worden gespaard. Een groot voordeel van de verbinding is dat die door de bloed/hersenbarrière heen kan, waardoor het via het bloed kan worden toegediend. In combinatie met temozolomide zou gliocidine een hersentumor effectief kunnen bestrijden. Voorlopig is een en ander alleen nog maar aangetoond in dierproeven en celkweken en zal de werkzaamheid en veiligheid nog wel eerst in klinische proeven met mensen moeten worden bewezen. Lees verder

Is ons afweersysteem te herinstellen?

CAR-T-cel

Het idee van een CAR-T-behandeling

Het lijkt er op dat ons afweersysteem opnieuw is in te stellen. Alhoewel, we hebben over een kleine klinische proef met een CAR-T-achtige aanpak bij een klein groepje mensen met autoimmuunziek-tes. Die zouden na de behande-ling vrij van problemen zijn geweest (met voorlopig elf maanden als maximum).
Lees verder