Stamcellen ‘vullen’ gaatjes in kiezen

Doorsnee van een kiesGaan we in de toekomst gaatjes in tanden of kiezen herstellen met behulp van stamcellen? Bij muizen schijnt dat gelukt te zijn met een stamceltherapie. Ik geef het weinig kans. Bij mensen duurt het al gauw een jaar voordat dat gat is gevuld. Dat is misschien wel pijnloos, maar vrij onpraktisch. Het vullen van gaatjes zou nog maar de eerste stap zijn. Uiteindelijk zouden zelfs hele nieuwe kiezen en tanden moeten ontstaan met behulp van stamceltherapie. Lees verder

Stamceltherapie verjongt sommige cellen muisjes

Stamceltherapie verjongt sommige cellen bij muisjes

De stamceltherapie verjongt sommige cellen bij muisjes, maar werkt die ook op alle cellen? (afb: Cell)

Het leven zit vol verrassingen. Cellen verouderen gaandeweg. Daar schijnen, is me wijs gemaakt, stamcellen geen last van te hebben. Onderzoekers hebben muisjes een verjongingskuur gegeven (pdf-bestand) door ze een stamceltherapie te geven. Die maakt de weefsels weer als nieuw. Leuk gedaan, maar vervolgens zijn er nog wel wat vragen te beantwoorden. Mensen zullen nog wel een tijdje moeten wachten, als het ooit zover komt. Lees verder

Zijn ‘synthetische’ betacellen oplossing suikerziekte?

'Synthetische' betacellen

‘Synthetische’ betacel (afb: ETHZ)

Mensen met suikerziekte moeten hun leven lang insuline spuiten om hun suikerhuishouding op orde te houden. Er zijn allerlei trucs bedacht om de eigen alvleesklier van de suikerpatiënten weer insuline te laten aanmaken, maar die lijken tot nu toe toch niet de oplossing te zijn geweest. Of dat wel zo is met de ontwikkeling van ‘kunstmatige’ insuline-aanmakende betacellen door onderzoekers rond Martin Fussenegger van de ETH in Zürich moet nog worden afgewacht. De onderzoekers stellen dat de ‘synthetische’ betacellen (op zich zijn de cellen volstrekt natuurlijk) alles doen wat de normale betacellen ook doen: het meten van het bloedsuikerniveau en het regelen daarvan via de aanmaak van insuline. Lees verder

Met CRISPR processen in de celontwikkeling volgen

CRISPR en de lussen van DNA

De CRISPR/Cas9-schaar

Onderzoekers van het Engelse Sanger-instituut en van de universiteit van Cambridge hebben een naar eigen zeggen verbeterde en efficiëntere vorm van de CRISPR-techniek ontwikkeld. Ze hebben de nieuwe ‘versie’ sOPTIKO of sOPTIKD gedoopt. Met dat systeem zou je processen in de celontwikkeling kunnen volgen. Dat helpt om uit te pluizen hoe gezonde cellen functioneren, maar ook cellen kunnen ontaarden. Lees verder

Weefselschade leidt tot herprogrammering cellen

Interleukine-6 en herprogrammeren cellen

Interleukine-6, hier in model, is belangrijk voor herprogrammering (afb: Wiki commons)

Beschadigde cellen versturen noodsignalen naar hun buren. Dat zou er voor zorgen dat cellen stamcelachtige eigenschappen krijgen, ontdekten onderzoekers van het nationaal kankerinstituut in Spanje rond Manuel Serrano. Dat zou mede bijdrage aan het weefselherstel. Die ontdekking zou de herprogrammering van volwassen cellen tot stamcellen weleens aanzinelijk ‘bedrijfsveiliger’ en efficiënter kunnen maken. Lees verder

Stamcellen in hersenvliezen ontdekt

neurale stamcellen in de hersenvliezen

De glia-achtige stamcellen (linksboven) ontwikkelen zich ook op volwassen leeftijd tot functionele hersencellen (linksonder (afb: Cell Stem Cell)

Onderzoekers van de Katholieke universiteit in Leuven onder aanvoering van Peter Carmeliet zijn tot de ontdekking gekomen dat er in de hersenvliezen, die ons brein beschermen, neurale stamcellen zijn te vinden. Dat is in ieder geval zo bij muisjes. Deze cellen ontstaan in de embryonale ontwikkeling en ontwikkelen zich ook na de geboorte tot volwassen hersencellen. Ooit was de gedachte dat na de geboorte geen nieuwe hersencellen meer werden aangemaakt. Dat schijnt dus steeds minder waar te zijn. Lees verder

Darmweefsel gekweekt met functionerende zenuwcellen

Kweek van functioneel darmweefsel uit stamcellen

James Wells (filmbeeldje)

In een kinderziekenhuis in Cincinnati (VS) hebben onderzoekers uitgaande van pluripotente stamcellen darmweefsel gekweekt met daarin functionerende zenuwcellen. In proefdiertjes bleek dat gekweekte, menselijke weefsel aan te slaan. Voorlopig zal dat kweekweefsel alleen nog maar voor onderzoeksdoeleinden worden gebruikt, maar het is de bedoeling dat uiteindelijk gekweekt weefsel gebruikt zal worden voor transplantatie bij patiënten met darmaandoeningen zoals de ziekte van Hirschsprung, waarbij zenuwcellen in de darmwand ontbreken. Lees verder

Muis krijgt gekweekte minilong geïmplanteerd

Minilongen

De gekweekte minilongen (afb: univ. va Michigan)

Uitgaande van pluripotente menselijke stamcellen hebben onderzoekers van de universiteit van Michigan in een lab minilongen gekweekt, die vervolgens met succes bij muisjes zouden zijn geïmplanteerd. Het implantaat bleek levensvatbaar en groeide ook. “In veel opzichten waren de getransplanteerde minilongen niet te onderscheiden van volwassen menselijk weefsel”, zegt onderzoeker Jason Spence. De longblaasjes wilden echter niet groeien. Er is nog werk te doen. Lees verder

Uit schizofrene stamcellen ontstaan ‘gekke’ neuronen

Hersencellen van schizofreniepatiënten en van een controlegroep ontstaan uit pluripotente stamcellen

Vergelijkingen van differentiatie van pluripotente stamcellen in hersencellen van schizofreniepatiënten en van een controlegroep, met en zonder behandeling met een p38α-remmer SB203580 (afb: RIKEN-instiuut)

Onderzoekers van het Japanse RIKEN-instituut ontdekten dat uit pluripotente stamcellen van patiënten met schizofrenie, ontwikkeld uit huidcellen van die patiënten, ook ‘gekke’ hersencellen ontstaan. Ook zouden die zich veel vaker ontwikkelen tot stercellen, een vorm van gliacellen dan de geïnduceerde pluripotente stamcellen van gezonde proefpersonen. Lees verder

Nieuwe dopamineneuronen moeten Parkinson bestrijden

Ziekte van ParkinsonDe eerste transplantaties van dopamineneuronen die gekweekt zijn uit stamcellen om Parkinsonpatiënten te behandelen ligt binnen handbereik, schrijven voorlichters van de universiteit van Lund (Zwe) enthousiast. Tot nog toe, schrijven ze, was het voor onderzoekers lastig de richting van de ontwikkeling van de stamcellen te bepalen. Bij dierproeven waren de resultaten nogal wisselend. Nu lijken de onderzoekers dat pad beter onder de knie te hebbenLees verder