De wand van de slokdarm blijkt epitheelstamcellen (blauw) te bevatten (afb: Cell)
Onderzoekers van de universiteit van Pittsburgh (VS) hebben stamcellen ontdekt in de slokdarm. Tot nu toe werd aangenomen dat die daar niet te vinden zouden zijn. De ontdekking (is een pdf-document) zou gevolgen kunnen hebben voor het bestrijden van slokdarmkanker of de Barrett-slokdarm, waarbij de slokdarmwandcellen veranderen in cellen die lijken op maag- en darmwandcellen. Lees verder
Zo zou een reparatie van DNA er in de praktijk er ongeveer uit zien. Rood zijn de BRCA2-eiwitmoleculen, geel het RAD51-eiwit en blauw het te repareren. DNA (afb: ICL)
Het eiwit BRCA2 speelt een rol bij de reparatie van schade aan het DNA-molecuul. Zover waren we al. Nu hebben onderzoekers van het Imperial College in Londen en het Britse kankerinstituut een ‘foto’ gemaakt van het eiwit onder de elektronenmikroskoop. Met het daardoor bekend worden van de structuur is ook meer inzicht verkregen in hoe het eiwit het ‘m lapt. Lees verder
Het enzym PDI zichtbaar gemaakt in borstkankercellen (foto: Ludwig-Maximlian-uni)
Bijna dagelijks kun je wel ergens een artikel of persbericht vinden, waarin staat beschreven hoe we kanker de definitieve klap kunnen geven of dat we een heel eind op die weg zijn. Het feit dat kanker nog steeds niet is uitgeroeid – en naar ik vrees ook nooit zal worden – geeft aan dat aan al die onderzoeken veel meer haken en ogen zaten dan in de publiciteit werden gebracht of, en dat is lang niet denkbeeldig, door mij over het hoofd zijn gezien. Duitse onderzoekers hebben een stofje gevonden dat in combinatie met een kankerdoder kankercellen gevoeliger maakt voor geprogrammeerde celdood. Amerikaanse onderzoekers zien in een mutatie die leidt tot een zeldzame bloedziekte (aangeboren verhoorningsstoornis of dyskeratose) mogelijkheden kankercellen hun ongebreidelde deelzucht te ontnemen. Lees verder
Dit plaatje zou duidelijk moeten maken hoe die telomeren langer worden (afb: Cell)
Terwijl bij gewone cellen de uiteinden van de chromosomen, de telomeren, steeds korter worden, hebben kankercellen een manier gevonden om die telomeren op lengte te houden en zo hun eigen leven te rekken. Het is ironisch: cellen die dood en verderf zaaien hebben zelf de weg naar het ‘eeuwige’ leven gevonden. Amerikaanse onderzoekers denken nu te weten hoe kankercellen dat kunstje flikken. Lees verder
Jennifer Cochran en Amato Giaccia
Onderzoekers van de Amerikaanse Standford-universiteit hebben een eiwit ontwikkelt dat uitzaaiing van kankercellen (grotendeels) tegenhoudt. Bij muizen lukte dat, tenminste bij eierstok– (90% succes) en bij borstkanker (78% succes). Uitzaaiing maakt het bestrijden van kanker zo lastig. Dit kunstmatige eiwit zou een alternatief kunnen worden voor chemokuren, denken de onderzoekers, maar dat zal nog zeker een paar jaar duren (als het ooit zo ver komt).
Lees verder
Vicki Lundblad en Tim Tucey
Cellen verouderen. Onderzoekers van het Amerikaanse Salk-instituut denken een ‘knop’ ontdekt te hebben voor het gezond verouderen van cellen. Ze verouderen dan kennelijk nog wel, maar die veroudering zou dan niet ontaarden in allerlei nare ziektes die het gevolg zijn van niet langer delende cellen. De cellen blijven zich dan ook op hogere leeftijd netjes delen. Dat is tenminste het idee. Een tamelijk wild idee,
Lees verder
Het pericentrische heterochromatine op het DNA-molecuul. (afb.: Molecular Systems Biology)
Duitse onderzoeksgroepen hebben op basis van computerberekeningen een wiskundig gemaakt van een epigenetisch netwerk. Epigenetica zou je kunnen zien als een ‘laag’ op het genoom dat er voor zorgt dat bepaalde genen gedeactiveerd worden. Inzicht in epigenetica zou aangrijpingspunten opleveren voor het bestrijden van ziektes en/of helpen om gerichter te zoeken naar geneesmiddelen.
Lees verder
Rechts een deel van het chloridetransporterende molecuul (afb: Nature Chemistry)
In een breed gezamenlijk onderzoek hebben, onder meer, Koreaanse en Amerikaanse onderzoekers een molecuul gesynthetiseerd dat in staat is gebleken kanker- en andere defecte cellen te vergiftigen door die vol te pompen met ‘keukenzout’ (natrium- en chloride-ionen). Dat onderzoek zou een bevestiging zijn van een al twintig jaar oude hypothese om kanker te bestrijden met behulp van een iondragend molecuul. Ook patiënten die lijden aan de taalslijmziekte (cystische fibrose) zouden baat bij het nieuwe medicijn kunnen hebben.
Lees verder
De cytotoxische cellen moeten eerst rijpen voor ze hun dodelijk werk kunnen doen.
Ons afweersysteem beschikt over de ‘vervaarlijke’ CD8+-T-cellen. Die beschermen ons tegen gevaarlijke indringers als virussen, maar ook tegen kanker. Toch hebben sommige virussen en ook kanker soms weinig te duchten van dat dodelijke afweersysteem. Onderzoekers van, onder meer, het Zweedse Karolinska-instituut ontdekten waarom deze T-cellen hun werk niet goed doen. Het immuunsysteem wordt wel gealarmeerd, maar op de een of andere manier worden de twee transcriptiefactoren die de boel in gang moeten zetten, T-bet en Eomes, niet in de juiste hoeveelheden aangemaakt. De onderzoekers hopen een manier te vinden zodat T-bet, de ‘aanstichter’ van de afweerreactie, wél in de juiste hoeveelheden wordt aangemaakt. Lees verder
Het knap ingewikkelde Wnt-signaalsysteem. Linksboven het onderzochte eiwit Dishevelled (DSH) (afb: genecopoeia.com)
Onderzoekers van de universiteit van Illinois rond Wonhwa Cho denken dat cholesterol een rol speelt in de activering van een signaleringssysteem dat verbonden is met het ontstaan van kanker (laten we het even vaag houden). Lees verder