‘Verjongde’ afweercellen werken beter tegen kanker

ND-cellen

In het lab uit pluripotente stamcellen gemaakt ND-cellen (pijltjes) (afb: Sturgeon et. al)

Het is hier al wel vaker gezegd dat ons afweersysteem wel degelijk optreedt tegen kanker, maar de diverse kankers hebben vaak methoden ontwikkeld om dat afweersysteem voor de gek te houden. Bij een immuuntherapie worden die afweercellen van een patiënt weer weerbaar gemaakt (je hebt ook immuuntherapie waarbij donorafweercellen worden gebruikt). Nu blijkt dat ‘verjongde’ afweercellen, verkregen uit pluripotente stamcellen, beter werken dat de weerbaar gemaakte eigen afweercellen van de patiënt (in dit geval een muisje). Ook in kweken van menselijke cellen werkte de truc om potentere  afweercellen te maken. Lees verder

Goedkoop antilichamen maken (?)

Synthetische 'antilichamen'

De synthetische ‘antilichamen (rood/blauw) netjes vastgezet op een nanovel binden zich heel specifiek aan een ziekteverwekkend eiwit (afb: Zuckermann et.al.)

Antilichamen herkennen specifieke ziekteverwekkers en vormen een wezenlijk onderdeel van het afweersysteem. Steeds vaker worden er therapieën bedacht waarbij synthetische antilichamen ‘de weg wijzen’, maar het maken van die antilichamen ia lastig en dus duur. Onderzoekers in de VS schijnen daar iets op gevonden te hebben. Lees verder

Gasdermine E zet kankercellen ‘in de fik’

Kankercellen in de fik gestoken

Kankercellen zonder en met (r.) gasdermine-E (afb: Liebermanlab)

Kankers zijn vaak in staat het eigen afweersysteem voor de mal te houden. Er zijn al behandelwijzen om dat weer te activeren en daar lijkt er weer een bij te komen. In dit geval gaat het (re)activeren van het gasdermine E-gen. Die aanpak zou het voordeel hebben dat die bij verschillende kankersoorten werkt. Die methode zou in dierproeven zijn nut hebben bewezen. Lees verder

Genoombewerking met CRISPR lijkt veilig te zijn maar geen succes

CRISPR-complex

De structuur van Integrate-CRISPR, waarbij het donkerblauwe deel het cascade-enzym is (Cas), het roze het gids RNA en het lichtblauwe het enzym transposase waarmee stukjes DNA in het genoom kunnen worden ‘gelast'(afb: Sternberg & Fernández Labs, Columbiauniversiteit)

Immuuntherapieën waarbij afweercellen met behulp van de CRISPR/Cas9-methode zo worden veranderd dat ze extra geactiveerd zijn gezondheidsbedreigingen tegen te gaan lijken veilig te zijn. Dat is een conclusie van een klinische proef met drie kankerpatiënten. Het gaat om voorlopige resultaten. Die aangepaste afweercellen waren overigens niet erg effectief tegen de kanker van de patiënten. Een van hen overleed. De andere twee krijgen een andere behandeling
Lees verder

Komt er een immuuntherapie die alle kanker de baas is?

CAR-T-cel

Een CAR-T-cel, maar dat is van de buitenkant moeilijk te zien (afb: Nature)

Of dat waar is, is natuurlijk nog maar zeer de vraag. Om aandacht te trekken willen onderzoekers of communicatiemensen van onderzoeksinstituten nogal eens hun vindingen opsieren met indrukwekkende beloftes en/of veelbelovende vergezichten. Wees dus gewaarschuwd als ik je hier meld dat onderzoekers van de universiteit van Cardiff (VK) een nog  niet bekend type  T-cel-receptor hebben ontdekt, die  er voor zorgt dat die afweercel allerlei verschillende typen kankercellen aanvalt en doodt. Het ei of de flop van Colombus? Lees verder

Een ‘noodstop’ voor CRISPR moet methode veiliger maken

Anti-CRISPR-eiwitten

De werking van anti-CRISPR-eiwitten. Links in een CRISPR-bewerking type I (Cas3) en rechts in CRISPR-bewerking type 2 (Cas9) (afb: Nature)


De CRISPR-methode is in een paar jaar tijd razend populair geworden onder genetici en over de hele wereld zijn onderzoekers aan de slag gegaan met die bacteriële afweer om ‘foute’ stukjes in DNA te repareren en om het genoom te bewerken voor onderzoeksdoeleinden. Vervelend is alleen dat de methode niet zo nauw kijkt en nog wel eens een ander stukje DNA ‘meeneemt’ (ook al wordt dat door sommigen weer tegengesproken of tenminste gerelativeerd). Er zijn methoden om die onbedoelde genoombewerking een halt toe te roepen, maar voorlopig zou de enig echte en veilige ‘noodstop’ voor CRISPR er nog niet te zijn. Nature geeft een overzicht. Binnenkort in dit theater? Lees verder

Weghalen biologischeklokgen helpt muisjes longontsteking weren

Macrofaag

Een macrofaag (afb: WikiMedia Commons)

Door bij afweercellen van muisjes het BMAL1-gen te verwijderen, een van de genen die coderen voor eiwitten die de biologische klok sturen, zouden die effectiever kunnen optreden tegen bacteriën die longontsteking veroorzaken, ontdekten onderzoekers van, onder meer, de universiteit van Oxford. Lees verder

CAR-T-cellen verkleinen tumor met behulp van RNA

Immuuntherapie vrij succesvol bij agressieve leukemiesoort

De CAR T-behandeling in beeld  (afb: hematon.nl)

T-cellen (afweercellen) die genetisch zijn aangepast om ze inzetbaar te maken tegen kankercellen schijnen bij muisjes met kanker met hulp van RNA tumoren een kopje kleiner te hebben gemaakt. Deze met CAR-T aan geduide therapie (CAR staat voor chimere antigeenreceptor) zou vrij effectief zijn bij bloedkankers zoals leukemie, maar veel minder effectief zijn bij vaste tumoren. Door toevoeging van RNA, als mal voor de aanmaak van het eiwit claudine, verschrompelden de kankergezwellen bij de muisjes. Lees verder

Bestrijden plaques én tau-knopen de oplossing voor Alzheimer?

Alzheimeronderzoeker Nikolai Petrovski

Nikolai Petrovski (afb: Flindersuniversiteit)

Bij het zoeken naar geneesmiddelen voor Alzheimerdementie worden de beta-amyloïdeplaques vaak als doelwit genomen, maar de resultaten van die aanpak zijn niet om over naar huis te schrijven. Nu hebben onderzoekers van, onder meer, de universiteit van de Australische Flindersuniversiteit een methode ontwikkeld om ook de voor Alzheimer typische tau-knopen aan te vatten. Bij proeven met muisjes zou die opzet beloftevol zijn geweest. Onderzoekers denken aan klinische proeven met deze aanpak in de komende jaren om veiligheid en doelmatigheid te testen. Lees verder

Eerste klinische proef in VS met CRISPR bewerkte afweercellen

Aangepaste CAR-T-techniek tegen kanker

Aangepaste CAR-T-techniek lijkt veilig (afb: Penn)

In de VS wordt de eerste, kleinschalige, klinische proef gehouden waarbij afweercellen van de patiënt met behulp van de de CRISPR-techniek genetisch zo te veranderd worden dat ze de kankercellen van die patiënt aanpakken. Het gaat maar om drie (kanker)patiënten), waarvan twee met een multipel myeloom en een met een sarcoom. Vooralsnog zien de resultaten er goed uit. Bij het onderzoek werken wetenschappers van de universiteit van Pennsylvania samen met het Parkerinstituut voor immuuntherapie en het bedrijf Tmunity Therapeuetics. Lees verder