Categorie archieven: Hersenen

Nieuwe hersencellen ‘dempen’ Alzheimer (bij muizen)

Geplaatst op door
Beantwoorden
ziekte van Alzheimer

Bij de ziekte van Alzheimer vallen er (letterlijk) gaten in de hersens

Tot niet zo heel lang geleden heerste de gedachte dat we geboren worden met een aantal hersencellen en dat we gaandeweg steeds meer cellen kwijtraken. Dat is niet waar gebleken. Er worden in delen van de hersens wel degelijk nieuwe cellen aangemaakt. Opmerkelijk is dat door een gen tot overexpressie te brengen ook nieuwe cellen in de hersens worden aangemaakt. Bij muizen met de ziekte van Alzheimer namen daardoor de symptomen van die neurologische aandoening duidelijk af, zo liet onderzoek van Daniel Offen en Adi Shruster van de universiteit van Tel Aviv (Israel) zien. Offen: “We weten nu dat stamcellen delen van de hersens kunnen herstellen.” Lees verder →

Nieuw ontdekte immuuncellen vertragen voortgang MS

Geplaatst op door
Beantwoorden
Bij multiple sclerose tasten eigen immuuncellen de beschermende laag om de zenuwbanen aan.

Bij multiple sclerose tasten eigen immuuncellen de beschermende laag om de zenuwbanen aan.

De neurodegene-ratieve ziekte multiple sclerose is tot nu toe niet te genezen, maar het lijkt er op dat de laatste tijd zich enkele belangrijke ontwikkelingen hebben voorgedaan die de hoop voeden dat de, meest, traag verlopende, zenuwver-woestende ziekte genezen kan worden. Nu schijnen onderzoekers van de universiteit van Kopenhagen een nieuw type immuuncellen te hebben ontdekt (type T-remmercellen) die de destructieve werking van het eigen afweersysteem tegen gaan in samenwerking met het eiwit FoxA1. Althans bij muizen gebeurde dat. Lees verder →

Stamcellen de juiste richting op sturen

Geplaatst op door
Beantwoorden
UPF1

UPF1

Stamcellen zijn voor onderzoeker en medicus mooie dingen. Nu het steeds makkelijker lijkt te worden om stamcellen te kweken, komen ook steeds mee onderzoekers op het idee om daar praktische problemen mee op te lossen. Zo hebben wetenschappers van de universiteit van Kyoto een manier gevonden om voorlopercellen van bloedplaatjes te maken, daarmee in principe een heersend tekort aan die voor stolling belangrijke cellen op te lossen. Onderzoekers van de universiteit van Californië San Diego hebben uitgevonden dat een bekend eiwit (UPF1) een belangrijke rol speelt in de ‘beslissing’ of een voorlopercel (onrijpe zenuwcel) een voorlopercel  blijft of een zenuwcel wordt. Andere Amerikaanse onderzoekers denken de ‘knop’ gevonden te hebben die bepaalt of de stamcel zich ontwikkelt in en levercel of een alvleeskliercel. Lees verder →

Mogelijk therapie voor MS in de maak

Geplaatst op door
Beantwoorden

Stercellen of astrocyten

Stercellen vervullen veel nuttige taken, maar lijken bij MS-patiënten in de fout te gaan.


Multiple sclerose, MS, is, waarschijnlijk, een autoimmuunziekte waarbij het isolatiemateriaal rond de uitlopers van zenuwcellen, de axonen, wordt aangetast. Normaal gesproken wordt die aantasting hersteld door bepaalde cellen (oligodendrocyten), maar dat gebeurt niet bij MS-patiënten met als gevolg, onder meer, voortschrijdende verzwakking van de spieren, evenwichtsstoornissen en geheugenverlies. Onderzoekers van de Amerikaanse George Washington-universiteit ontdekten dat het eiwit endotheline-1 (ET-1) herstel tegenhoudt. Het blokkeren van de productie van dat eiwit zou een methode kunnen zijn om MS een halt toe te roepen. Zo ver is het overigens nog (lang) niet. Lees verder →

Ons bewustzijn zit in de microtubuli (?)

Geplaatst op door
3
Microtubulus

Microtubuli, onderdeel van het celskelet, spelen een belangrijke rol in een cel. Zijn ze ook ‘verantwoordelijk’ voor ons bewustzijn?

Stuart Hameroff en Roger Penrose hebben een theorie dat het bewustzijn zetelt in de diepere lagen van de hersen-cellen, in de fijnere activiteiten in de cel. De recente ontdekking door Anirban Bandyopadhyay  van het Japanse materiaalonder-zoekinstituut in Yukuba dat microtubuli in de cellen kwantumtrillingen vertonen zou steun geven aan die theorie. Hameroff en Penrose denken dat EEG-ritmes (hersengolven) afkomstig zijn van die trillingen in de microtubuli. Lees verder →

Gentherapie Parkinson lijkt veelbelovend maar geneest niet

Geplaatst op door
2
Hersenoperatie voor gentherapie

Bij de gentherapie wordt de vector heel precies op een bepaalde plaats in de hersenen aangebracht (foto: Le Monde)

Frans-Brits onderzoek heeft aannemelijk gemaakt dat een gentherapie bij Parkinson-patiënten is staat is de productie van dopamine in de hersenen weer op gang te brengen. Dopamine is een zogeheten neurotransmitter die, onder meer, wezenlijk is voor de beweging. Parkinson-patiënten hebben te kampen met steeds grotere problemen met hun motorische systeem door het tekort aan dopamine aanmakende cellen. De ziekte van Parkinson is een vrij veel voorkomende hersenaandoening. In Nederland zijn zo’n 50 000 patiënten (2006). Voor het goede begrip: de gentherapie geneest de patiënt niet, maar geeft hem zo’n, naar verwacht, tien jaar een goed werkende motoriek. Uiteindelijk wint de ziekte… Lees verder →

Wordt hersenschade herstelbaar?

Geplaatst op door
Beantwoorden
Omzetting gliacellen in neuronen

De groene cellen zijn gliacellen, de rode stippen de kernen van neuronen. De muis die bij dit beeld hoort had Alzheimer.

Onderzoekers van de Amerikaanse staatsuni-versiteit van Pennsylvania schijnen een methode ontwikkeld te hebben waarmee van gliacellen functionele neuronen zijn te maken. Die methode zou de weg openen naar het herstel van schade aan de hersenen, ook die ontstaat als gevolg van hersenziektes zoals Alzheimer. Volgens onderzoeksleider Gong Chen zou het een ‘doorbraak’ zijn in de lange zoektocht naar methoden om hersenschade te herstellen. Lees verder →

Herinnering lijkt, bij muizen, erfelijk te kunnen zijn

Geplaatst op door
Beantwoorden

Het is bekend dat ervaringen en omgeving effect hebben op de activiteit van genen. Dat wordt epigenetica genoemd. Nu blijkt echter dat ook ervaringen aan het nageslacht kunnen worden doorgegeven. Bij muizen bleek althans dat angsten erfelijk kunnen zijn. Zelfs het nanageslacht, de kleinkinderen hadden angsten die ook de grootouders hadden. Angstige ervaringen bleken de genactiviteit in zaadcellen te veranderen, waardoor die werden doorgegeven aan het nageslacht. Lees verder →

Mikrogliacellen zijn belangrijk voor hersens

Geplaatst op door
Beantwoorden
Mikrogliacel

Mikrogliacel repareert een bloedvaatje in de hersens (foto: neoweb.nl)

Tot voor niet zo heel lang geleden bestonden de hersens uit neuronen. Gliacellen waren wel ontdekt, maar die cellen, die de helft van het hersenvolume innemen, werd slechts een bescheiden functie toegedacht als vuller en schoonmaker (glia is Grieks voor lijm). Vrij recent blijkt dat de gliacellen, vooral de mikrogliacellen,  wezenlijk zijn voor het functioneren van de hersens. Steffen Jung van het Israelische Weizman ontwierp een genetische ‘knop’ om te achterhalen wat die ‘lijmcellen’ nu precies doen. Recent ontdekte Jung en zijn medeonderzoekers dat de mikrogliacellen een rol spelen bij de muisvariant van multiple sclerose (MS).  Lees verder →

Geeft een slapend gen ons het eeuwige leven?

Geplaatst op door
Beantwoorden
Lin28a-muizen

Haar bij muizen met geactiveerd Lin28a-gen groeit sneller aan (foto: Science)

Geeft een slapend gen ons het eeuwige leven? Voor sommigen zou dat mooi zijn, maar ik heb zo mijn twijfels. Onderzoekers van de Harvard-universiteit in Cambridge (VS) denken tenminste dat ze een stap op de weg naar het eeuwige leven hebben gemaakt. Dat slapende gen, aangeduid met Lin28a zou daarbij de sleutel (kunnen) zijn. Dat gen is actief in embryo’s van vele zoogdieren (ook de mens),  maar ‘slaapt’ bij volwassenen. Muizen met een geactiveerd Lin28a-gen herstelden veel sneller de schade aan spieren en (bepaalde) weefsels dan muizen met een inactief Lin28a-gen. Ook hun haar groeit sneller. Ook nooit weg. De onderzoekers meldden niet dat de muizen langer leefden.
Lees verder →