Zijn proefdieren te vervangen door miniorganen-op-chip?

De minihersens van Hoffman-Kim

De minihersens van Hoffman-Kim

Twee jaar geleden kweekte Diana Hoffman-Kim haar eerste hersenbolletjes, piepkleine miniorgaantjes van hersencellen van muizen. Sedertdien heeft ze duizenden minihersentjes gekweekt die vol elektrisch leven zitten. Echt leven doen ze niet. Om zelfstandig zonder de hulp van labmedewerkers te kunnen bestaan hebben ze bloed nodig. Vorig jaar zagen studenten van Hoffman-Kim dat er in de minihersentjes spontaan bloedvaten onstonden. Dat was nog nooit waargenomen. Ze werkt nu aan de Amerikaanse Brown-universiteit met een collega aan miniorgaantjes op chip, voorziening van een kunstmatig ‘bloedvoorziening’, die bij, onder meer, medicijnonderzoek proefdieren zouden kunnen vervangen, denkt ze. Lees verder

Geherprogrammeerde huidcellen verkleinen hersentumor

Kunstmatige hersenstamcellen op jacht naar kankercellen

Geherprogrammeerde huidcellen op jacht naar tumorcellen (afb: Science)

Tot hersenstamcellen geherprogrammeerde huidcellen verkleinen hersentumoren bij muizen een ietsje: 2 tot 5%. De huidcellen werden omgeprogrammeerd tot ’tumordoelcellen’ die in de hersens op jacht gaan naar kankercellen. Heel erg effectief zijn ze dus niet, maar wie weet is het een beginnetje (zoals zoveel in het kankeronderzoek). De onderzoekers ontwikkelden een manier om de huidcellen in een stap om te zetten in hersenstamcellen, die de kans op ontsporing tot kankercellen zou verminderen. Lees verder

Virus maakt vernetting zichtbaar in ‘glazen’ muizenhersens

Hersencellen geïmplanteerd in muizenhersens

De geïmplanteerde hersencellen (rood) in de hippocampus van een muis hebben contact (groen) met hun nabuurcellen gemaakt (afb: univ. van Bonn)

Met behulp van een, neem ik aan, ‘mank’ gemaakt hondsdolheidsvirus en een daaraan gekoppeld lichtgevend eiwit en tranparant gemaakte hersens, hebben onderzoekers van de universiteit van Bonn (D)  via een speciale microscoop zichtbaar gemaakt hoe nieuwe hersencellen zich integreren in het muizenbrein. Op die manier is direct te volgen wat getransplanteerde hersencellen na de operatie in de hersens van de patiënt uitspoken.  Lees verder

Genetisch aangepaste Salmonella gaat hersentumor te lijf

Salmonella-bacteriën doden kankercellen in de hersens

De bacteriën (paars) tussen kankercellen (blauw) (afb: Duke-universiteit)

Hersenkanker is moeilijk te bestrijden. Dat heeft te maken met de hersen/bloedbarrière die het brein moet beschermen tegen externe vijanden, maar ook met de cruciale plaats van de hersens in het levende organisme. Je kunt niet ongestraft een stukje hersens weghalen. Nu hebben onderzoekers van de Amerikaanse Duke-universiteit daar misschien een oplossing voor gevonden. Neem de beruchte Salmonella-bacterie, sleutel wat aan de genen en vorm de bacterie zo om tot kankerdoder. Bij 20% van de proefratten werkte dat levensverlengend. De tumor verdween. Lees verder

Afremmen veroudering zou glioblastoom stimuleren

Albert Kim glioblastoomonderzoeker

Albert Kim

Veroudering en hersenkanker zouden wel eens twee zijden van dezelfde medaille kunnen zijn: probeer je een agressieve vorm van hersenkanker (glioblastoom) via een bepaalde ‘moleculaire route’ te bestrijden dan zou dat kunnen leiden tot een versnelling van de veroudering. De onderzoekers van de universiteit van Washington (VS) vonden dat bij die kanker de zogeheten NAD+-route overactief is. Die route zou ik invloed hebben op de veroudering. Lees verder

Stamcellen in hersenvliezen ontdekt

neurale stamcellen in de hersenvliezen

De glia-achtige stamcellen (linksboven) ontwikkelen zich ook op volwassen leeftijd tot functionele hersencellen (linksonder (afb: Cell Stem Cell)

Onderzoekers van de Katholieke universiteit in Leuven onder aanvoering van Peter Carmeliet zijn tot de ontdekking gekomen dat er in de hersenvliezen, die ons brein beschermen, neurale stamcellen zijn te vinden. Dat is in ieder geval zo bij muisjes. Deze cellen ontstaan in de embryonale ontwikkeling en ontwikkelen zich ook na de geboorte tot volwassen hersencellen. Ooit was de gedachte dat na de geboorte geen nieuwe hersencellen meer werden aangemaakt. Dat schijnt dus steeds minder waar te zijn. Lees verder

Onderzoekers verbinden biologie en elektronica

Hersencellen verbinden zich met polyaniline

PANI verbindt zich met levende hersencellen (pijlen) (afb: Caponi et. al.)

Ideaal is natuurlijk als we alle mankementen aan ons lijf zouden kunnen repareren, maar dat is niet zo. Verre van dat. Nogal wat onderzoekers gokken dan op de elektronica om hiaten in het biologische systeem op te vullen, zoals de recent bedachte elektronische ‘oplossing’ voor een dwarslaesie. Ook bij allerlei hersenaandoeningen wordt in die richting gewerkt, maar dan zal je toch een goede verbinding moeten hebben tussen de biologie en de elektronica, kortom bioelektronica. Onderzoekers in Italië denken die gevonden te hebben. De geleidende polymeer PANI (polyaniline) blijkt het goed te kunnen vinden met hersencellen.
Lees verder

Synthetisch DNA-vaccin beschermt tegen zika-besmetting

DNA-vaccins

DNA-vaccins vergeleken met conventionele (afb: GeneOne)

Een vaccin van synthetisch DNA zou muizen en apen tegen het zika-virus beschermen. Inenting daarmee resulteerde in een krachtige reactie van het afweersysteem van de proefdieren. Alle proefdieren doorstonden met goed gevolg een virusinfectie. Er is vooralsnog geen medicijn tegen het zika-virus.  Lees verder

Uit schizofrene stamcellen ontstaan ‘gekke’ neuronen

Hersencellen van schizofreniepatiënten en van een controlegroep ontstaan uit pluripotente stamcellen

Vergelijkingen van differentiatie van pluripotente stamcellen in hersencellen van schizofreniepatiënten en van een controlegroep, met en zonder behandeling met een p38α-remmer SB203580 (afb: RIKEN-instiuut)

Onderzoekers van het Japanse RIKEN-instituut ontdekten dat uit pluripotente stamcellen van patiënten met schizofrenie, ontwikkeld uit huidcellen van die patiënten, ook ‘gekke’ hersencellen ontstaan. Ook zouden die zich veel vaker ontwikkelen tot stercellen, een vorm van gliacellen dan de geïnduceerde pluripotente stamcellen van gezonde proefpersonen. Lees verder

Nieuwe dopamineneuronen moeten Parkinson bestrijden

Ziekte van ParkinsonDe eerste transplantaties van dopamineneuronen die gekweekt zijn uit stamcellen om Parkinsonpatiënten te behandelen ligt binnen handbereik, schrijven voorlichters van de universiteit van Lund (Zwe) enthousiast. Tot nog toe, schrijven ze, was het voor onderzoekers lastig de richting van de ontwikkeling van de stamcellen te bepalen. Bij dierproeven waren de resultaten nogal wisselend. Nu lijken de onderzoekers dat pad beter onder de knie te hebbenLees verder