MicroRNA repareert bij muizen deels isolatie zenuwcellen

Myelinevormende oligodendrocyten in zenuwweefsel

Na toediening van miR-129 bleken bepaalde gliacellen (groen) weer myeline te vormen (afb: Kinderziekenhuis Cincinatti)

Zogeheten microRNA blijkt bij muisjes de myelineschachten om zenuwcellen te repareren. Het afbreken van die beschermlaag leidt tot multiple sclerose. Vooralsnog zijn klinische proeven met mensen nog niet aan de orde.
Lees verder

‘Springende genen’ mogelijk verantwoordelijk voor Alzheimer e.a

retrotransposons

Alu-sequenties behoren tot de familie van retrotransposons die zichzelf kopiëren en elders in het DNA inbouwen (afb: Wiki Commons)

Het lijkt er op dat steeds meer Alzheimer-onderzoekers zich afwenden van de hypothese dat de beta-amyloïdeplaques de oorzaak van de ziekte zijn. De vraag is dan natuurlijk meteen weer: wat dan? Onderzoekers van de Amerikaanse Duke-universiteit stelden in 2004 al de hypothese op dat de problemen begonnen in de mitochondriën, de krachtcentrales van de cel, en komen nu met het idee dat die weer samenhangen met de ontsporing van ‘springende’ stukjes DNA, de zogeheten alu-sequenties, de alu-neurodegeneratiehypothese. Lees verder

Zijn proefdieren te vervangen door miniorganen-op-chip?

De minihersens van Hoffman-Kim

De minihersens van Hoffman-Kim

Twee jaar geleden kweekte Diana Hoffman-Kim haar eerste hersenbolletjes, piepkleine miniorgaantjes van hersencellen van muizen. Sedertdien heeft ze duizenden minihersentjes gekweekt die vol elektrisch leven zitten. Echt leven doen ze niet. Om zelfstandig zonder de hulp van labmedewerkers te kunnen bestaan hebben ze bloed nodig. Vorig jaar zagen studenten van Hoffman-Kim dat er in de minihersentjes spontaan bloedvaten onstonden. Dat was nog nooit waargenomen. Ze werkt nu aan de Amerikaanse Brown-universiteit met een collega aan miniorgaantjes op chip, voorziening van een kunstmatig ‘bloedvoorziening’, die bij, onder meer, medicijnonderzoek proefdieren zouden kunnen vervangen, denkt ze. Lees verder

Geherprogrammeerde huidcellen verkleinen hersentumor

Kunstmatige hersenstamcellen op jacht naar kankercellen

Geherprogrammeerde huidcellen op jacht naar tumorcellen (afb: Science)

Tot hersenstamcellen geherprogrammeerde huidcellen verkleinen hersentumoren bij muizen een ietsje: 2 tot 5%. De huidcellen werden omgeprogrammeerd tot ’tumordoelcellen’ die in de hersens op jacht gaan naar kankercellen. Heel erg effectief zijn ze dus niet, maar wie weet is het een beginnetje (zoals zoveel in het kankeronderzoek). De onderzoekers ontwikkelden een manier om de huidcellen in een stap om te zetten in hersenstamcellen, die de kans op ontsporing tot kankercellen zou verminderen. Lees verder

Virus maakt vernetting zichtbaar in ‘glazen’ muizenhersens

Hersencellen geïmplanteerd in muizenhersens

De geïmplanteerde hersencellen (rood) in de hippocampus van een muis hebben contact (groen) met hun nabuurcellen gemaakt (afb: univ. van Bonn)

Met behulp van een, neem ik aan, ‘mank’ gemaakt hondsdolheidsvirus en een daaraan gekoppeld lichtgevend eiwit en tranparant gemaakte hersens, hebben onderzoekers van de universiteit van Bonn (D)  via een speciale microscoop zichtbaar gemaakt hoe nieuwe hersencellen zich integreren in het muizenbrein. Op die manier is direct te volgen wat getransplanteerde hersencellen na de operatie in de hersens van de patiënt uitspoken.  Lees verder

Genetisch aangepaste Salmonella gaat hersentumor te lijf

Salmonella-bacteriën doden kankercellen in de hersens

De bacteriën (paars) tussen kankercellen (blauw) (afb: Duke-universiteit)

Hersenkanker is moeilijk te bestrijden. Dat heeft te maken met de hersen/bloedbarrière die het brein moet beschermen tegen externe vijanden, maar ook met de cruciale plaats van de hersens in het levende organisme. Je kunt niet ongestraft een stukje hersens weghalen. Nu hebben onderzoekers van de Amerikaanse Duke-universiteit daar misschien een oplossing voor gevonden. Neem de beruchte Salmonella-bacterie, sleutel wat aan de genen en vorm de bacterie zo om tot kankerdoder. Bij 20% van de proefratten werkte dat levensverlengend. De tumor verdween. Lees verder

Afremmen veroudering zou glioblastoom stimuleren

Albert Kim glioblastoomonderzoeker

Albert Kim

Veroudering en hersenkanker zouden wel eens twee zijden van dezelfde medaille kunnen zijn: probeer je een agressieve vorm van hersenkanker (glioblastoom) via een bepaalde ‘moleculaire route’ te bestrijden dan zou dat kunnen leiden tot een versnelling van de veroudering. De onderzoekers van de universiteit van Washington (VS) vonden dat bij die kanker de zogeheten NAD+-route overactief is. Die route zou ik invloed hebben op de veroudering. Lees verder

Stamcellen in hersenvliezen ontdekt

neurale stamcellen in de hersenvliezen

De glia-achtige stamcellen (linksboven) ontwikkelen zich ook op volwassen leeftijd tot functionele hersencellen (linksonder (afb: Cell Stem Cell)

Onderzoekers van de Katholieke universiteit in Leuven onder aanvoering van Peter Carmeliet zijn tot de ontdekking gekomen dat er in de hersenvliezen, die ons brein beschermen, neurale stamcellen zijn te vinden. Dat is in ieder geval zo bij muisjes. Deze cellen ontstaan in de embryonale ontwikkeling en ontwikkelen zich ook na de geboorte tot volwassen hersencellen. Ooit was de gedachte dat na de geboorte geen nieuwe hersencellen meer werden aangemaakt. Dat schijnt dus steeds minder waar te zijn. Lees verder

Onderzoekers verbinden biologie en elektronica

Hersencellen verbinden zich met polyaniline

PANI verbindt zich met levende hersencellen (pijlen) (afb: Caponi et. al.)

Ideaal is natuurlijk als we alle mankementen aan ons lijf zouden kunnen repareren, maar dat is niet zo. Verre van dat. Nogal wat onderzoekers gokken dan op de elektronica om hiaten in het biologische systeem op te vullen, zoals de recent bedachte elektronische ‘oplossing’ voor een dwarslaesie. Ook bij allerlei hersenaandoeningen wordt in die richting gewerkt, maar dan zal je toch een goede verbinding moeten hebben tussen de biologie en de elektronica, kortom bioelektronica. Onderzoekers in Italië denken die gevonden te hebben. De geleidende polymeer PANI (polyaniline) blijkt het goed te kunnen vinden met hersencellen.
Lees verder

Synthetisch DNA-vaccin beschermt tegen zika-besmetting

DNA-vaccins

DNA-vaccins vergeleken met conventionele (afb: GeneOne)

Een vaccin van synthetisch DNA zou muizen en apen tegen het zika-virus beschermen. Inenting daarmee resulteerde in een krachtige reactie van het afweersysteem van de proefdieren. Alle proefdieren doorstonden met goed gevolg een virusinfectie. Er is vooralsnog geen medicijn tegen het zika-virus.  Lees verder