Kapotte hersencellen bij demente muisjes gereactiveerd

Zeepaardje (hippocampus)

De hippocampus. GD is de getande winding oftwel gyrus dentatus (afb: WikiMedia Commons)

Het lijkt er op dat slecht functionerende in de hersens van dementerende muisjes kunnen worden gereactiveerd met behulp van celactiverende stoffen en externe stimuli. Lees verder

Wordt de mens een product zoals een auto?

Tot hersencellen omgeprogrammeerde huidcellen

Uit huidcellen ontwikkelde hersencellen (afb: UCL)

Ik ben ooit dit blog begonnen om de wereld, althans de lage landen, kond te doen van wat er zich afspeelt op het gebied van synthetische biologie, de door de mens bedachte en verwezenlijkte uitbreiding van het fenomeen dat leven is genoemd. Dan hebben we het over de aanpassing van het genoom van micro-organismen om dingen te doen of te produceren die ze in de natuur nooit doen of produceren, maar ook (en steeds vaker) op zaken gericht op de mens.
We praten dan over de pogingen erfelijke ziektes te voorkomen, over orgaansynthese en ook ontwerpbaby’s. Als we eenmaal weten hoe we dingen kunnen veranderen dan begint de natuur (het leven) steeds meer op gewone techniek te lijken. Als in een auto een onderdeel kapot of versleten is, kun je dat vervangen. Wordt de natuur, met inbegrip van de mens, een product en maakbaar? Philip Ball schreef er een boek over: How to Grow a Human (William Collins). Lees verder

Apen krijgen menselijk gen in de hersens

Bioethica Jacqueline Glover

Bioethica Jacqueline Glover: geen voorstander (afb: univ. van Colorado)

Mensen denken dat ze slimmer/intelligenter zijn dan andere dieren. Hoe komt dat (bij die vraag ga je er van uit dat dat zo is)? Dan plakken we toch wat menselijk (relevante) genen in hersencellen van dieren en bekijken we of de beestjes slimmer worden. Gelukkig voor de apen waren de resultaten nogal verschillend. Zo’n proef, natuurlijk weer in China, komt  gevaarlijk dicht in de buurt van eng onderzoek (vind ik= as). Lees verder

Hersens maken wel/geen nieuwe hersencellen aan

Hersens maken wel/niet nieuwe hersencellen aan

Onrijpe hersencellen (rood) in het hersenweefsel van een 68-jarige (afb: Llorenslab)

Het wordt een beetje langdradig. De laatste jaren verschijnen er regelmatig artikelen die beweren dat volwassen hersens geen of juist wel nieuwe hersencellen aanmaken. Nu beweren onderzoekers weer dat de hersens ook na de middelbare leeftijd nog verse hersencellen aanmaken. De verwarring zou zijn geschapen door ongeschikte onderzoeksmethoden. De aangevallene is niet overtuigd. Lees verder

Hoe weten cellen wat ze moeten worden?

Fruitvliegjes

Fruitvliegjes

In 1891 sneed de Duitse bioloog Hans Driesch een tweecellige embryo van een zee-egel in tweeën. Elke halve embryo ontwikkelde zich weer tot een volledig larve, zij het wat kleiner dan normaal. Kennelijk weten de cellen wat ze moeten doen om tot een volledig exemplaar uit te groeien, maar hoe flikken ze ‘m dat? In die fase was de blauwdruk kennelijk nog niet gemaakt. Driesch is er niet uit gekomen en heeft de wetenschap in zijn frustratie gelaten voor wat die was, maar onderzoekers proberen er nu toch een vinger achter te krijgen. Het is nog steeds veel gissen en nog meer missen. Lees verder

Mitochondriën meer dan alleen krachtcentrales cel

Mitochondriën

Mitochondriën

In de mitochondriën wordt de energie voor een cel opgewekt, maar die cellichaampjes blijken veel meer in hun mars te hebben. Door zich te splitsen of samen te voegen sturen de mitochondriën signaalstoffen uit die de celactiviteit regelen maar ook de vorming van zenuwcellen zou bevorderen. Lees verder

Serotonine verandert ook de genexpressie in neuronen

Histonen en DNA

De nauwe samenwerking tussen de ‘verpakking’ (histonen) en DNA (afb: WikiMedia Commons)

Serotonine is een bekende signaalstof in de hersens, maar die stof blijkt ook invloed te hebben op de genexpressie van hersencellen en dat op een nogal onverwachte manier, stellen onderzoekers in Mount Sinai. Lees verder

Stamcellen verjongd in hersens oudere muisjes

Er zijn wel hersenstamcellen, nee die zijn er niet na je vroege jeugd. Kennelijk is die strijdvraag bij muisjes al beslist: die zijn er. Dat moet wel, want onderzoekers zouden de hersenstamcellen van oudere muisjes hebben verjongd (niet vervangen). Daardoor zouden die schade aan de hersens net zo goed herstellen als jonge muisjes en beter dan oude muisjes met hun eigen, oude hersenstamcellen. Iets voor mensen? Misschien, maar dat duurt nog wel even. Lees verder

Onderzoekers maken ‘expressieknop’ voor genen

Een op CRISPR gebaseerde 'expressieknop'

Cellen in dat deel van de rattenhersens dat wordt gezien als het beloningscentrum (nucleus accumbens). Groen zijn de cellen die een bepaald eiwitten aanmaken, rood de cellen die het gids-RNA produceren en blauw die met het met het virus meegestuurde DNA hebben aangemaakt, ten teken dat de ‘machine’ heeft gewerkt (afb: UAB)

Het is hier al vaker gesteld dat de epigenetische toestand in een cel een cel maakt tot wat ie is: een levercel, botcel, vetcel of nog een van de honderden verschillende celtypen in ons lichaam. De regeling van de genexpressie (welk gen is hoe actief) is dan ook een aardig middel om erachter te komen hoe cellen werken en het lijkt er op dat onderzoekers van de universiteit van Alabama in het Amerikaanse Birmingham zo’n ‘expressieknop’ hebben gevonden, waarmee ze de expressie in hersencelkweken maar ook in de hersencellen van levende ratten kunnen veranderen. Met de expressieknop kan de activiteit van een enkel gen worden veranderd, maar ook van meer genen tegelijk. Opmerkelijk. Lees verder

Hersens gengemanipuleerde baby’s kunnen ook zijn veranderd

Jankui He, manipulator van embryogenoom (?)

Jiankui He op genoomcongres in Hongkong vlak voor hij van het toneel verdween (bijna letterlijk)

De hersens van twee zuigelingen waarvan het genoom is veranderd om ze hiv-bestendig te maken zouden ook veranderd kunnen zijn, denken onderzoekers. Of dat schadelijk of voordelig zou kunnen zijn konden ze niet zeggen. Jiankui He, die de genoomverandering realiseerde, schijnt in China inmiddels vervolgd te worden. Lees verder