Kraakbeen voor heupgewricht gekweekt uit stamcellen

Mal van afbreekbare kunststof voor kraakbeenweefsel in de heup

De mal van afbreekbare kunststof (afb: Guilak-lab)

Het is geen primeur voor de onderzoekers van de Washington-universiteit in St.Louis (VS), het kweken van kraakbeen uit stamcellen. Al eerder zijn eigen beenmerg-stamcellen van patiënten gebruikt voor het herstel van kraakbeen in het kniegewricht. Het huidige onderzoek richtte zich op het kweken van kraakbeen op een heupgewricht voor patiënten met artritis. Met behulp van gentherapie zorgden ze er voor dat de kraakbeencellen op ‘commando’ (via het innemen van een medicijn) ontstekingsremmers gaan produceren, om te voorkomen dat de patiënt (weer) botontstekingen zou krijgen. Lees verder

Zicht hersteld bij muizen met schade aan oogzenuw

Bij glaucoom, groene staar, onstaat schade aan de oogzenuw

Bij glaucoom, groene staar, onstaat schade aan de oogzenuw

Muizen, waarvan het gezichtsvermogen moedwillig was verstoord kregen een deel daarvan weer terug door visuele stimulering in combinatie met een gentherapie. Het bleek dat daardoor beschadigde netvliescellen weer verbinding met de hersens kregen. Mede door een verhoogde expressie van het eiwit mTOR groeiden de netvliesganglioncelaxonen (uitlopers) meer dan de onderzoekers voorzagen. Kennelijk wisten die uitlopers ook nog de juiste weg in de hersens te vinden. Lees verder

Drie patiënten overleden na immuuntherapie

Hans Bishop, baas van Juno Therapeutics

Juno-baas Hans Bishop

Het Amerikaanse bedrijf Juno Therapeutics heeft klinische proeven met een gentherapie bij leukemiepatiënten gestaakt nadat er drie proefpersonen zijn overleden. Dat stelt de medische en voedingsautoriteit FDA. De koers van Juno zakte met meer dan een kwart. Lees verder

Gerichte immuuntherapie ‘repareert’ autoimmuunziekte

T-cellen

T-cel

Bij muizen als proefdieren is aangetoond dat het mogelijk is slechtfunctione-rende afweercellen te verdelgen, terwijl de goed functionerende afweercellen gewoon hun werk kunnen blijven doen. Muizen die waren opgezadeld met de autoimmuunziekte Pemphigus vulgaris, waarbij ernstige blaarvorming optreedt. Door bepaalde afweercellen T-cellen de afweercellen te laten aanvallen die de autoimmuunziekte veroorzaakten, B-cellen, werd de blaarvorming minder en nam ook het aantal zich misdragende B-cellen af. Mogelijk werkt die strategie ook bij andere autoimmuunziektes.  Lees verder

Viruseiwit voorkomt dat gastheercel alarm slaat

Een adenovirus

Een adenovirus heeft wel iets weg van een kunstmaantje (afb: Wiki Commons)

Virussen hebben diverse technieken om te voorkomen dat de gastheercel die het is binnengedrongen alarm slaat en het afweersysteem aan de slag gaat. Onderzoekers van het kinderziekenhuis in Philadelphia en van de universiteit van Pennsylvania (beide in de VS) hebben een nog niet eerder ontdekt mechanisme waargenomen waarmee virussen voorkomen dat het afweersysteem in actie komt. Het viruseiwit VII voorkomt dat een signaalstof in de celkern zijn alarmerende werk kan doen. Lees verder

Volledig nieuw menselijk genoom in de maak?

DNA-wenteltrapVorige week troffen 130 deskundigen elkaar op de geneeskundefaculteit van de Harvard-universiteit om te praten over het ontwikkelen van grote DNA-moleculen vanaf het nulpunt. Het was een groep van wetenschappers, juristen, ethici, ingenieurs en overheidsvertegenwoordigers, waar journalisten en andere niet-genomisten niet welkom waren. Ook werden er geen officiële mededelingen gedaan, maar het Britse blad New Scientist wist toch het een en ander op te vangen. De bijeenkomst zou zijn gepland in verband met het opzetten van een groot internationaal onderzoeksproject dat als doel heeft een geheel nieuw menselijk genoom te bouwen (vanaf niks). Lees verder

Immuuntherapie zou leukemie effectief bestrijden

beenmergleukemie

Bloedcellen worden in het beenmerg aangemaakt. Links gezond merg, rechts is te zien dat bijna alle gezonde cellen zijn verdwenen en vervangen door kankercellen (paars).

Zevenentwintig van de negenentwintig patiënten met leukemie in gevorderde staat die al diverse behandelingen achter de rug hadden bleken baat te hebben bij een immuuntherapie. Daarbij werden twee type T-cellen genetisch veranderd om ze ‘weerbaarder’ te maken in de strijd tegen deze bloedkanker. Een aantal van de ‘genezen’ patiënten kreeg de ziekte echter weer. Er is nog veel werk te doen. Lees verder

Kweekcellen produceren volop insuline

Gekweekte betacellen produceren insuline

Betacellen. Geel is insuline, rood de celkernen (afb: Corbis)

Ik dacht dat het al eerder vertoond was, maar het wordt als nieuws gebracht: onderzoekers van de ETH in Zürich hebben, uitgaande van pluripotente stamcellen, betacellen gekweekt die volop insuline produceren. Betacellen zijn de insulineproducerende cellen in de alvleesklier, waaraan het ontbreekt bij mensen met suikerziekte type 1 (‘erfelijkheidssuiker’).
Lees verder

Stamceltherapie lijkt deels oplossing voor Duchenne

Dystrofine, spiereiwit

Duchenne-patiënten maken nauwelijks het speierversterkende eiwit dystrofine aan (hier de structuur van dat eiwit) (afb: Wiki Commons)

Stamceltherapie zou wel eens een geneeswijze kunnen zijn voor de spierziekte Duchenne. Volgens de onderzoekers van de universiteit van Californië in Los Angeles zou die methode werkzaam kunnen zijn voor 60% van de patiënten die lijden aan die ernstige spierziekte. Voorlopig zijn de proeven alleen nog bij muizen uitgevoerd (met cellen van menselijke Duchenne-patiënten). “Deze methode zou met een jaar of tien kunnen worden beproefd op mensen”, zegt onderzoekster Melissa Spencer. Lees verder

CRISPR/Cas9 gebruikt om leverziekte muisjes te genezen

ornithinecarbamoyltransferase

OTC (afb: Wiki Commons

Het zou voor het eerst zijn dat met behulp van een virus(vector) en CRISPR/Cas9  jonge dieren (muisjes) werden ‘ontdaan’ van een leverziekte, die het gevolg is mutatie aan het gen dat codeert voor het enzym OTC . Dezelfde behandeling bij volwassen muizen had een averechts effect. Dat zou iets te maken hebben met de plaats waar het DNA wordt doorgeknipt. Lees verder