Charles Gersbach van de Duke-universiteit
Onderzoekers van de Amerikaanse Duke-universiteit rond Charles Gersbach hebben een methode ontwikkeld voor het aan- en uitzetten van genen. Dat ingrediënt, een eiwit, verandert de histonen. Histonen zijn dan weer eiwitten die dienen als ‘verpakking’ van DNA, die een rol spelen in het (de)activeren van genen. Lees verder
Sommige kankersoorten zijn slecht te behandelen. Verander dan de kankercellen opdat ze wel gevoelig zullen worden voor behandeling, is een idee. Een onderzoeksgroep van het Garvan-instituut in Sydney (Aus) lijkt die uitweg gevonden te hebben in een genetische schakelaar ID4. Zet die om en de moeilijkst te behandelen borst- of eierstokkanker zou dan goed te behandelen zijn.
Lees verder
Een vrij gaaf exemplaar van een babymammoet (afb: RT)
Als het over het weer tot leven brengen van uitgestorven dieren gaat, dan komt bijna altijd de mammoet ter sprake, ondanks zijn afmetingen kennelijk een knuffelbeest voor mensen. Nu heeft een experiment van de bekende Amerikaanse synthetisch bioloog George Church die gedachte nieuw leven ingeblazen, al beweert Church zelf dat we daar nog verre van zijn. Church en medeonderzoekers kopieerden stukken mammoet-DNA in het erfgoed van een Aziatische olifant. Lees verder
De ontwikkeling van de menselijke hersens is de laatste 2 miljoen jaar fenomenaal geweest
Een elektronenmicroscoopopname van blaasjeskruid Utricularia gibba
Het is niet noodzakelijk zo dat groot beter is. De vleesetende plant Utricularia gibba (blaasjeskruid is een wonder van genetisch ‘vernuft, terwijl dat plantje maar een klein genoom heeft. Het plantje leeft in waterige omgeving en heeft geen wortels. Het vangt zijn prooi met ‘valletjes’ die gebruik maken van onderdruk. Het vreemde is dat het plantje meer genen bevat dan planten als druif of koffieplant, maar dat die genen op een veel kleiner DNA-molecuul huizen.
Lees verder
Een mutatie in het DNA (rode XXX) zou er toe kunnen leiden dat een bepaald deel van het DNA niet wordt afgeschreven naar het RNA, waardoor er een verkeerd eiwit wordt aangemaakt (afb: Olena Shmahalo/Quanta Magazine)
Als we het over DNA en genen hebben, dan hebben we het over maar 1 à 2% van dat waanzinnig lange molecuul (uitgerekt zo’n 2 m lang). In het hele ingewikkelde huishouden spreekt die 98, 99% ’terra incognita’ een belangrijke en nog lang niet doorgronde rol. Het bepaalt, bijvoorbeeld, hoe het DNA wordt afgeschreven dat het pre-RNA oplevert, dat vervolgens door ‘splitsing’ (splicing, in het Engels) van een deel van dat pre-RNA wordt omgezet in boodschapper-RNA (ook aangeduid met m-RNA). Onderzoekers in Canada hebben met behulp van de computer en kunstmatige intelligentie uitgezocht hoe dat splitsen kan leiden tot fouten (=ziektes). Autisme en darmkanker, bijvoorbeeld, zouden daar hun oorsprong (kunnen) vinden.
Een niet erg duidelijk plaatje van ferritine (blauw) dat via een eiwit (groen) is gekoppeld aan het ionkanaal (rood). (afb: Rockefeller-universiteit)
Genen op afstand besturen zonder draden, implantaten of chemicaliën, voor onderzoekers lijkt dat ideaal. Onderzoekers van, onder meer, de Amerikaanse Rockefeller-universiteit hebben met behulp van elektromagnetische golven en magneetvelden bij muizen de productie van insulineproducerende cellen ‘aangezet’. Daartoe koppelden ze een natuurlijk ijzerhoudend eiwit, ferritine, aan een ionkanaal dat door warmte wordt geactiveerd.
Lees verder
Het Cas9-complex (blauw) ‘omarmt’ het gids-RNA (geel) en doel-DNA (rood) (afb: Bang Wong)
CRISPR-Cas is een bacterieel moleculair complex dat gebruikt wordt om heel nauwkeurig genen uit DNA te knippen, maar onderzoekers van MIT in Cambridge (VS) en uit Japan hebben ontdekt dat daarmee ook de expressie (=activiteit) van genen is te sturen. Lees verder
De FISH-techniek werd al in de jaren ’80 ontwikkeld om genen op chromosomen te detecteren (afb: Wiki Commons)
Onderzoekers van de universiteit van Montréal (Can) hebben een methode ontwikkeld om het transcriptieproces in cellen (het afschrijven van DNA op boodschapper-RNA) ‘zichtbaar’ te maken. De technologie, cytometrie, is al oud (van 1934) en wordt gebruikt voor het tellen van cellen in, bijvoorbeeld, bloed. Die techniek heeft zich inmiddels ontwikkeld tot een middel om eigenschappen van cellen te analyseren en nu kennelijk dus ook de transcriptie. Lees verder
Onderzoekster Yongmei Liu
Of genen actief zijn (tot expressie komen) wordt (mede)bepaald door de methylering van het DNA, in feite een tweede ‘laag’ in de genetische codering die in het DNA ligt opgeslagen. Het schijnt te zijn dat die methyleringspatronen met het ouder worden veranderen. Wat dat precies betekent is de onderzoekers niet meteen duidelijk, maar het zou kunnen zijn dat die veranderingen in relatie staan met ouderdomziektes.
Lees verder