Het enzym COMT heeft relatie met het placebo-effect (afb: Wiki Commons)
Het placebo-effect bestaat. Onderzoekers van de Harvard-universiteit (VS) hebben op basis van analyses van ander onderzoek vastgesteld dat er een soort placeboom is, zoals ze dat noemen, genen die wat te maken hebben met dat effect. Het placebo-effect zou een veel grotere rol bij de gezondheid spelen dat tot nu toe erkend wordt, denken ze.
Het placebo-effect bestaat. Onderzoekers van de Harvard-universiteit (VS) hebben op basis van analyses van ander onderzoek vastgesteld dat er een soort placeboom is, zoals ze dat noemen, genen die wat te maken hebben met dat effect. Het placebo-effect zou een veel grotere rol bij de gezondheid spelen dat tot nu toe erkend wordt, denken ze.
“De studie naar de genetische effecten op het placebo-effect, dat we placeboom noemen, staat in de kinderschoenen”, zegt onderzoekster Kathryn Hall van de medische opleiding van de Havard-universiteit. “Het is al duidelijk dat genetische variaties in de routes voor neurotransmitters invloed hebben op het placebo-effect. Door dit soort ontdekkingen worden placebo-reacties steeds meer gezien als echte biologische reacties.” Kortom, placebo kan genezen.
Het placebo-effect ontstaat als mensen worden behandeld met een onwerkzaam middel. Wetenschappers gebruikten eerst gedragsinstrumenten om te voorspellen hoe patiënten op een placebobehandeling zouden reageren, maar door de opkomst van de beeldtechnieken zoals mri kon bewezen worden dat er in de hersens daadwerkelijk iets gebeurde door de placebobehandeling. Hall: “Neurotransmitterroutes worden er door geactiveerd. Zo spelen ze een belangrijke rol in beloning en pijn. Wij veronderstelden dat de variatie in de genen die coderen voor de eiwitten op die neurotransmitterroutes ook effect hebben op de placeborespons.” De onderzoekster identificeerde in 2012 het eerste gen dat te maken heeft met hoe iemand op een placebo reageert, het catechol-O-methyltransferase-gen (COMT). Het enzym waarvoor dat gen codeert, de transferase dus, heeft invloed op de dopamine-spiegel. Dopamine is een neurotransmitter die gelieerd is aan beloning.
Na bestudering van de literatuur over de afgelopen 10 jaar bleek de onderzoekers dat er meer genen verband hebben met het placebo-effect. Dan gaat het om routes van neurotransmitters als opioïde, endocannabinoïde en serotonine.
Wat nu als het placebo-effect en de werking van medicijnen dezelfde routes in de hersens delen?, vroegen de onderzoekers zich. “Het placebo-effect ligt niet alleen aan de placebo”, zegt medeonderzoekers Ted Kaptchuk van Harvard. “Deze neurotransmitterroutes, die worden veranderd door de genen, zijn routes die zowel door medicijnen als placebo’s worden beïnvloed.Dat zou betekenen dat een medicijn het placebo-effect verandert, maar ook een placebo het effect van een medicijn.”
Linksom of rechtsom, er zal, vinden de onderzoekers, uitsluitsel moeten komen over de controles met placebo’s bij klinische proeven. Er zou een controle zonder behandeling moeten komen, vinden ze. Hall: “De beste controle voor een medicijn is een placebo, maar als je het placebo-effect wil bestuderen heb je een geen-behandelingcontrole nodig.” Het placeboom zou volgens haar moeten worden meegenomen in de hele strategie rond de ontwikkeling van medicijnen en patiëntenzorg.
Bron: Science Daily