Anophelesmuggen (afb: Sebastian Mikolajczak)
Onderzoekers van het Imperial College in Londen hebben een genetische truc bedacht, waarmee ze in het lab een hele populatie malariamuggen (Anopheles gambiae) ;konden uitroeien. Ze veranderden het gen dat bepaalt of een mug een mannetje of een vrouwtje wordt. Daardoor werd de voortplanting in de muggenvrouwtjes geblokkeerd. Lees verder
Laten we er maar even van uit gaan dat wij mensen 20 000 genen hebben. Aan ruim een kwart daarvan (5400) is nog nooit een wetenschappelijk artikel gewijd. Dat heeft niet zo zeer met het onbelang van hun genetische taken te maken, maar meer met de loopbaanplanning en werkwijze van onderzoekers. Oftewel, hoe irrationeel is de het wetenschapsbedrijf? Lees verder
Hoeveel genen heeft een mens? Zo’n 20 000 is nu de schatting. Is dat zo? Volgens die berekening is het overgrote deel van ons DNA ’troep’ en dat is het allesbehalve. Wat noemen we genen? Daar begint het probleem al. Biostatisticus Steven Salzberg van de Amerikaanse John Hopkins-universiteit is eens gaan tellen en komt op 46 831, waarvan er 21 036 coderen voor eiwitten. Daarbij moet wel gezegd worden dat hij de stukken die coderen voor RNA dat niet dient als mal voor eiwitten ook hebben meegeteld. Lees verder
Jennifer Doudna, moleculair bioloog aan de UC Berkeley (afb: WikiMedia Commons)
CRISPR/Cas9 is niet alleen de hoop van mensen met tot nu toe ongeneeslijke ziektes, maar is ook de ‘natte droom’ van farmaceutische bedrijven én van onderzoeksinstellingen. Al sedert de ontdekking van deze van bacteriën geleende genoomtechniek ruziën Amerikaanse instellingen over het intellectuele eigendom van die techniek (in Amerika kun je de natuur patenteren). De strijd ging tussen oost en west: de universiteit van Californië in Berkeley en het Broad-instituut in het Amerikaanse Cambridge. De jongste juridische ontwikkelingen lijken er op te wijzen dat de ‘Oosterlingen’ gaan winnen. Of dat gevolgen heeft voor het toepassen van die techniek is nog maar zeer de vraag, want sedert de ontdekking heeft de CRISPR-methode zich sterk ontwikkeld…
Lees verder
Een embryo van de Japanse rijstvis waarbij een nieuw gen is ingebouwd, dat codeert voor een lichtgevend eiwit (gele vlek) (afb: univ. van Heidelberg)
Het begint zo langzamerhand een beetje te lijken op het verhaal van de talloze ‘doorbraken’ die er zouden zijn bereikt bij onderzoek naar kanker. De CRISPR-techniek is hoog geprezen, maar er mankeert nog wel wat aan, met name aan de nauwkeurigheid en de ongewenste mutaties, bijkomende schade, zogezegd. Nu schijnen ze in Heidelberg
een CRISPR-methode ontwikkeld te hebben die zijn werk heel precies en ook relatief goedkoop doet. Alweer?, denk ik dan. Hoe dan ook, volgens onderzoeker Joachim Wittbrodt is met deze techniek nauwkeurige genoombewerking mogelijk voor onderzoek, maar ook zou de toepassing in de kliniek met deze techniek een stuk dichterbij zijn gekomen… Lees verder
Een tijdens de evolutie ‘herrezen’ gen (LIF6) maakt olifanten (bijna) ongevoelig voor kanker. Dat is best bijzonder voor een dier dat zo groot is (veel cellen) en zo oud kan worden. LIF6 zorgt ervoor dat beschadigde cellen afsterven nog voor de ziekte een kans krijgt. Onderzoekers denken nu te weten hoe het zit. Eerder werd gemeld dat die ‘kankerimmuniteit’ te maken heeft met het aantal exemplaren van het p53-gen dat olifanten zouden hebben. Lees verder
Links een mannetje (XY) met vrouwelijke geslachtskenmerken, rechts een vrouwtje (XX) (afb: Francis Crickinstituut)
Mannetjesmuizen kregen vrouwelijke geslachtskenmerkenals ze een bepaald stukje van hun niet-coderende DNA misten. Dat is dus dat deel van het DNA (zo’n 98%) dat niet voor een eiwit codeert/genen bevat. We doen wel heel geleerd over onze kennis van de genetica, maar eigenlijk weten we er nog maar bar weinig van af (2%, zou ik bijna zeggen). Lees verder
Clostridium difficile is een moeilijke ziekenhuisgast (afb: Science)
Je kan het genetische oorlogsvoering noemen: je schakelt heel specifiek bepaalde genen van een bacterie uit waar je vanaf wil en je hebt geen ouderwetse antibiotica meer nodig. Onderzoekers deden dat bij de Clostridium difficile, een veel voorkomende ‘ziekenhuisgast’. De andere bacteriën bleven buiten schot. Lees verder
Hersenweeefsel van een (overleden) Alzheimerpatiënt, waarbij de beta-amyloïde=plaques rood zijn ingekleurd. De blauwe stippen zijn de kernen van hersencellen (afb: Matthew Campbell)
De axonregeneratiescores van ruim 16 000 muizengenen. In het roze gebied genen die coderen voor eiwitten die herstel afremmen, in het blauwe genen die het tegenovergestelde doen (afb: Cell)
Al vele jaren zijn wetenschappers op zoek naar methoden om het herstel van beschadigde zenuwcellen te bevorderen. Er zijn allerlei manieren bedacht, maar het ei van Columbus zit er vooralsnog niet bij. Nu hebben onderzoekers van, onder meer, de universiteit van Yale (VS) bij muisjes zo’n tweederde van hun genoom doorzocht op genen die een rol spelen bij het herstellen van beschadigd zenuwweefsel. Ze vonden 580 mogelijke kandidaten. Uitschakelen van een daarvan, het Rab27-gen, leidde bij muisjes tot het herstel van beschadigde zenuwcellen in het ruggenmerg. De speurtocht wordt voortgezet. Lees verder