Men neme een volwassen cel, legge die in een zuur badje, late die daar een half uurtje liggen en zie daar, de cel heeft zich omgetoverd in een stamcel, de alleskunner onder de cellen. Een muisembryo bleek de op die manier gemaakte stamcellen ‘liefdevol’ op te nemen. “Het gevolg is dat je heel eenvoudig van een druppel bloed met simpele technieken een volmaakt identieke tweeling kunt maken”, zegt Charles Vacanti van de Harvard-universiteit. Vacanti en zijn Japanse collega Haruko Obokata van het Riken-centrum voor ontwikkelingsbiologie in Kobe hebben dat voor elkaar gekregen zonder het DNA te veranderen, zoals in de door, onder meer, Shinya Yamanaka ontwikkelde methode om volwassen cellen om te zetten in pluripotente stamcellen. Die cellen willen zich nog wel eens ontwikkelen tot kankercellen.
Categorie archieven: DNA
Oudere herinneringen te wissen via DNA-truc

Links de neuronen van een getraumatiseerde muis. Die hebben duidelijk minder uitlopers (dendrieten) dan die van een muis die door gedragstherapie zijn angst kwijt is (foto: Science)
Via gedragstherapie zijn traumatische herinneringen te veranderen zodat ze de drager niet of minder kwellen. Dat werkt echter alleen met recente herinneringen. Oudere herinneringen laten zich niet met therapieën verjagen. Onderzoekers van het MIT in het Amerikaanse Cambridge rond neurobioloog Li-Huei Tsai hebben nu een genetische manier gevonden om het voor elkaar te krijgen dat ook oudere herinneringen therapeutisch zijn aan te passen of te wissen. Tenminste, bij muizen lukte het. Lees verder
65-jarige ziet weer met behulp van gentherapie
“Voor de operatie zag ik een vlek als ik naar iemand keek. Nu zie ik gezichten”, zegt Jonathan Wyatt (65), een van de zes patiënten die leed aan de vrij zeldzame oogziekte choroideremie die met behulp van gentherapie weer kan zien. Het zou dus betekenen dat ‘rommelen’ met genen de ziekte kan stoppen, maar ook dat het zicht herstelt in reeds aangetaste delen. Normaal leidt die ziekte onvermijdelijk tot totale blindheid. Mogelijk dat gentherapie ook een oplossing is voor andere, vaker voorkomende, genetisch bepaalde oogkwalen zoals leeftijdsgebonden maculadegeneratie (de macula is de gele vlek in het oog). Het lijkt er op dat, na een treurige start, gentherapie zo langzamerhand vruchten begint af te werpen. Overigens is dit niet het eerste voorbeeld van een gentherapie toegepast bij oogkwalen. Lees verder
Een glas zeewater verraadt wat er in die zee leeft
Het is eigenlijk heel eenvoudig: als je het DNA van de soorten kent, dan heb je maar een molecuul DNA nodig om te bepalen van welk levend organisme dat afkomstig is. Onderzoekers van, onder meer, de universiteit van Washington hebben laten zien dat je aan de hand van het DNA dat is gevonden in een glas uit een groot aquarium in Californië (Monterey Bay-aquarium met zo’n 4,5 miljoen liter) kunt bepalen welke vissen daar in rond zwemmen (13 000 soorten). Ze zouden de correcte ‘identiteit’ van een aantal vissoorten (mij was niet duidelijk of ze al die vissoorten hadden geïdentificeerd) die in dit gigantische aquarium zwemmen hebben vastgesteld. Ze schrijven daar dan een verhaal over in het open wetenschapsblad PlosOne, maar dat lijkt me eigenlijk wat overdreven. Alhoewel, met die techniek kun je ook achterhalen of er veel of weinig, bijvoorbeeld, haring zit in een stuk zee waar je je glas vulde. Lees verder
Chinees onderzoeksinstituut kloont varkens op grote schaal

BGI heeft de ambitie op grote schaal DNA uit te lezen. We praten dan over 1 miljoen mensen, 1 miljoen dieren en 1 miljoen planten (foto: BBC)
In het zuiden van China, in Shenzhen, staat een gebouw van het enorme Chinese onderzoeksinstituut BGI, waar varkens op grote schaal worden gekloond. De ‘fabriek’ brengt per jaar zo’n 500 gekloonde biggen voort. Het slagingspercentage in de fabriek ligt op een hoge 70 tot 80%. Aan de varkens wordt ook genetisch geknutseld, om ze, bijvoorbeeld, vatbaarder te maken voor Alzheimer of ze na een jaar te laten stoppen met groeien. Rijen met DNA-uitlezers (156) staan dag en nacht te kauwen op de nucleotidenvolgorde van het erfgoed van de varkens. Heel die kloonfabriek, al die uitlezers staan ten dienste van de mens, van zijn gezondheid en van zijn voedsel. Wang Jun, de jonge coryfee van BGI, zou tegen BBC-verslaggevers gezegd hebben dat als iets goed smaakt, je te weten moet komen wat er in de genen zit. Dus wordet er op grote schaal DNA uitgelezen. BGI heeft plannen om ook van mensen op grote schaal het erfgoed te sequencen, we hebben het dan over honderdduizenden mensen.
Bron: BBC
Genen in mitochondriën doen er wel degelijk toe
Het idee is dat de mitochondriën, de ‘energie-centrales’ van een cel, ooit micro-organismen zijn geweest die opgeslokt zijn door prokaryotische cellen. Mitochondriën bezitten nog steeds een eigen DNA. Dat zou er nauwelijks toen doen, was de heersende opvatting, maar dat blijkt toch weer anders te zitten, zo vonden onderzoekers van de Zweedse universiteit van Uppsala. Lees verder
Gentherapie Parkinson lijkt veelbelovend maar geneest niet

Bij de gentherapie wordt de vector heel precies op een bepaalde plaats in de hersenen aangebracht (foto: Le Monde)
Frans-Brits onderzoek heeft aannemelijk gemaakt dat een gentherapie bij Parkinson-patiënten is staat is de productie van dopamine in de hersenen weer op gang te brengen. Dopamine is een zogeheten neurotransmitter die, onder meer, wezenlijk is voor de beweging. Parkinson-patiënten hebben te kampen met steeds grotere problemen met hun motorische systeem door het tekort aan dopamine aanmakende cellen. De ziekte van Parkinson is een vrij veel voorkomende hersenaandoening. In Nederland zijn zo’n 50 000 patiënten (2006). Voor het goede begrip: de gentherapie geneest de patiënt niet, maar geeft hem zo’n, naar verwacht, tien jaar een goed werkende motoriek. Uiteindelijk wint de ziekte… Lees verder
Genexpressie blijkt een wispelturig fenomeen
Uit een studie van het Ludwig-instituut voor kankeronderzoek, een internationaal samenwerkingsverband tussen kankeronderzoekers, is gebleken dat genexpressie (=genactiivteit) lijdt aan willekeur. Dat zou ook verklaren waarom genetische identieke organismen soms heel verschillend in uiterlijk en biologie zijn en waarom erfelijke ziektes lang niet altijd bij iedereen dezelfde uitwerking hebben. Lees verder
Uitschakelen genen vertraagt veroudering
De Israëlische onderzoekster Keren Yizhak van de universiteit van Tel Aviv heeft een computeralgoritme ontwikkeld, waarmee is te berekenen welke genen moeten worden afgeschakeld om het verouderingsproces te vertragen, hetzelfde effect dat valt constateren bij mensen die een caloriearm dieet volgen (althans volgens sommige studies). Lees verder
Stukje mysterie epigenetica opgelost
Epigenetica is, zoals zo veel in het leven, nog een duister gebied. Epigenetica zou je het systeem kunnen noemen van het af- en aanschakelen van genen. Hoe dat precies in zijn werk gaat is nog een hele kluif om uit te zoeken, maar een klein tipje van de immense sluier lijkt er net weer opgelicht. Onderzoekers aan de Amerikaanse Emory-universiteit rond Xiaodong Cheng hebben de structuur opgehelderd van een groep eiwitten, TET-eiwitten, die een belangrijke rol spelen in het epigentische schakelproces. Lees verder