Voor het eerst een levend orgaan ‘gebouwd’

LabmuisOnderzoekers van de universiteit van het Schotse Edinburgh schijnen er in geslaagd te zijn een muizenorgaantje te regenereren, de zwezerik of thymus. Dat orgaantje speelt bij kinderen en andere jonge zoogdieren een rol in de afweer, maar gaandeweg verschrompelt het.  De onderzoekers denken dat hun ontdekking iets kan betekenen voor mensen met een slecht functionerend afweersysteem. Na de gentherapeutische behandeling fungeerde het geregenereerde orgaantje weer als vanjongs. Lees verder

DNA als ‘medicijnleverancier’ of als rekenmachine

 

Kakkerlak

Een kakkerlak met een rekenkracht van een Commodore 64? Ehhh….

Gerichte afgifte van medicijnen is belangrijk hedendaags onderzoeksthema: medicijnen alleen daar ‘loslaten’ waar die hun genezende arbeid ook moeten verrichten. Dat is vele opzichten effectiever. Ook DNA speelt daarbij vaak een rol; niet als doelwit, maar als verpakkingsmateriaal. Amerikaanse onderzoekers hebben nu DNA-pakketjes, robotjes noemen ze die zelf, in het vatenstelsel van een kakkerlak uitgeprobeerd (je moet ergens beginnen) rondgestuurd. “Die DNA-nanorobots kunnen in principe een complex programma uitvoeren zowel voor de diangose als voor behandeling”, zegt  onderzoeker Daniel Levner van de Harvard-universiteit. Lees verder

Niet-coderend RNA blijkt toch ‘normaal’ te coderen

Antonio Giraldez van de Yale-universteit in zijn lab.

Antonio Giraldez van de Yale-universteit in zijn lab.

Tot niet zo lang geleden hadden we coderende RNA-moleculen en niet-coderende RNA-moleculen. Vervolgens werden er allerlei kleine RNA-moelculen otdekt, die een heel nieuwe ‘RNA-wereld’ leken te vormen. De cirkel (b)lijkt zich nu weer te sluiten, vermoeden Antonio Giraldez, werkzaam aan de Amerikaanse Yale-universiteit, en zijn collega’s. Sommige lange, ‘niet-coderende’ RNA’s (b)lijken te zorgen voor het ontstaan van de kleinere RNA-moleculen, die op hun beurt weer allerlei biologische functies hebben. De onderzoekers konden honderden lange ‘niet-coderende’ RNA-moleculen achterhalen, die verantwoordelijk zouden zijn voor de ‘geboorte’ van die kleine peptiden. Ook ‘niet-coderend’ RNA is dus ‘normaal’ RNA (namelijk coderend). Lees verder

Oogveilige lasers kunnen DNA beschadigen

Deepak Mathur

Deepak Mathur

Lasers die golflengtes uitzenden in het verre infrarood, worden als ‘oogveilig’ beschouwd, waardoor ze in allerlei buitentoepassingen worden gebruikt, maar onderzoek van het Indiase Tata-instituut voor fundamenteel onderzoek heeft aanwijzingen gevonden dat die infraroodstraling schadelijk kan zijn voor DNA.
Lees verder

Lamme muizen lijken op licht te ‘lopen’


Er wordt genetisch wat afgeknutseld en af en toe vraag je je af of de betreffende knutselaars het allemaal goed hebben begrepen (of ikzelf, natuurlijk). Waarom zou je cellen met licht willen sturen/regelen, bijvoorbeeld? In het lichaam zitten genoeg andere regelmechanismes waar je gebruik van kunt maken en licht is niet de meest voor de hand liggende ‘regelknop’. Toch is dat precies wat Linda Greensmith van het universiteitscollege in Londen heeft gedaan. Ze en haar medewerkers gebruikten licht om lamme muizen weer spierkracht (of althans een spiercontractie) te geven , in combinatie met een stamceltherapie.  Lees verder

Reactie DNA op hormoon is celafhankelijk

Twee verschillende celtypen reageren anders op het hormoon (geel) doordat andere gebieden van het DNA reageren op de hormoonreceptor.

Twee verschillende celtypen reageren anders op het hormoon (geel) doordat andere gebieden van het DNA reageren op de hormoonreceptor.

Onderzoekers van het Instituut voor moleculaire pathologie (IMP) in Wenen hebben licht gebracht in de manier waarop hormonen DNA beïnvloeden. Alexander Stark van het IMP en zijn medewerkers ontdekten dat een en hetzelfde hormoon verschillende effecten bij verschillende celtypen teweeg brengt. Belangrijk is de (ver)binding waarmee het hormoon zich aan de cel hecht.  Lees verder

Japans stamcelonderzoekster zou gefraudeerd hebben

Haruko Obokata zou met afbeeldingen van DNA hebben geknoeid (foto: the Guardian)

Haruko Obokata zou met afbeeldingen van DNA hebben geknoeid (foto: the Guardian)

Een paar maanden geleden was stamcelonderzoekster Haruko Obokata een gevierd wetenschapster, nu zou ze door de mand gevallen zijn als fraudeuse. Intern onderzoek van het befaamde Riken-instituut, waar Obokata werkt, zou hebben uitgewezen dat er geknoeid is met de gegevens die ze heeft gebruikt in de Nature-publicaties in januari. Lees verder

Uiterlijk zou vast liggen in 20 genen

Genenkop

Uiterlijk zou (mede) uit genetische code zijn af te leiden (afb: Der Spiegel)

’s Mensen uiterlijk (gezicht) zou zijn vastgelegd in 20 genen. De Amerikaan-se onderzoe-ker Mark Shriver van de staats-universiteit van Pennsyl-vania wil aan de hand van die genen een portret van de bezitter van die genen tekenen. Lees verder

Chromosoom gist in lab nagebouwd

synthetisch gistchromosoom

Een getekende impressie van het gesynthetiseerde chromosoom van bakkersgist. Met geel zijn de stukken aangeduid die van het natuurlijke chromosoom zijn weggelaten, de witte stippen en de spelden geven de toegevoegde genen aan.

Voor het eerst hebben onderzoekers onder aanvoering van Jef Boeke van de universiteit van New York een synthetisch chromosoom gebouwd, dat geïnspireerd is op dat van bakkersgist (Saccharomyces cerevisia). Het synthetische chromosoom III (synIII gedoopt), dat afwijkt van het natuurlijke, zou volledige functioneel zijn. In 2010 synthetiseerden onderzoekers van het J. Craig Venter-instituut al een volledige DNA-streng in het lab, maar daarbij ging het om een bacterie. Een gist is een zogeheten eukaryoot, net zoals de  mens. Eukaryote cellen hebben een celkern. Bakkersgist heeft 16 chromosomen, waarvan chromsoom III een van de kleinste is. De gebeurtenis wordt gezien als mijlpaal in de nog jonge wetenschap van de synthetische biologie. Lees verder

Fantom-groep werkt aan genenkaart

Yoshihide Hayashizaki (Fantom)

Yoshihide Hayashizaki op een Fantom-bijeenkomst

Je zou het de wie-is-wie van de genetica kunnen noemen, maar dat wie slaat dan niet op personen, maar op genen. Een groot aantal onderzoeks-groepen onder aanvoering van het Japanse Riken-instituut is begonnen met het tekenen van de genenkaart: wat doen al die 20 000 genen in ons DNA en hoe worden die activiteiten aangestuurd? Dit zogeheten Fantom-project heeft zijn eerste resultaten gepubliceerd in 18 wetenschappelijke tijdschriften, onder meer in twee Nature-artikelen: DOIs: 10.1038/nature13182 en 10.1038/nature12787Lees verder