Categorie archieven: DNA-bewerking

CRISPR-basebewerkers veranderen ook RNA

Geplaatst op door
Beantwoorden
Basebewerking DNA

Het principe van de basevervanging in DNA (afb: bechling.com)

De ontwikkeling van de CRISPR-methode, geleend van bacteriën, staat niet stil. Zo’n drie jaar geleden werd een CRISPR-techniek ontwikkeld om afzonderlijke basen in DNA te vervangen in plaats van hele genen. Daarmee nam de verfijndheid van die techniek om het genoom te bewerken aanzienlijk toe, maar nu blijkt dat die basevervangers ook RNA-moleculen veranderen. Dat zou wel eens fnuikend voor de veiligheid van deze genoombewerkingstechniek kunnen zijn, maar de onderzoekers denken al oplossingen gevonden te hebben. Lees verder →

DNA-versnipperaar gaat verder dan CRISPR/Cas9-schaar

Geplaatst op door
Beantwoorden
Cas3 versnippert lange delen DNA

Het ‘recept’ voor de CRISPR/Cas3-aanpak (afb: Zhang Lab)

Als we het over de CRISPR-methode hebben dan het hebben we het over de ‘genschaar’ Cas9, die stukken uit DNA knipt, maar de CRISPR-methode kent meer genscharen. Nu schijnen onderzoekers van, onder meer, de universiteit van Michigan een andere bacteriële genschaar ontdekt te hebben die lange stukken DNA opzoekt, wegknipt en versnippert: type I CRISPR/Cas3. Dat biedt nieuwe mogelijkheden voor genoombewerking, denken ze, maar ook voor de bestudering van het niet-coderende deel van DNA (98%). Lees verder →

“Even geen CRISPR-baby’s meer”

Geplaatst op door
Beantwoorden

CRISPR-baby'sNa de aankondiging van de Chinese onderzoeker Jiankui He dat hij twee meisjes via een ingreep in hun genoom immuun voor hiv had gemaakt, brak er in de onderzoekswereld een storm van protest los. Dat had niet zo veel te maken met de ethische kant van de ingreep, maar meer met de nog ontoereikende kennis over de ‘reikwijdte’ van dergelijke ingrepen. Nu pleiten genetici er in het blad Nature voor om zeker de eerste vijf jaar niet aan CRISPR-baby’s te beginnen. Een moratorium, dus. Lees verder →

“Synthetische biologie een onderschatte dreiging milieu”

Geplaatst op door
Beantwoorden
CRISPR en de lussen van DNA

Is de CRISPR/Cas9-schaar een zegen of een vloek?

Genetische gemanipuleerde dieren, de ontdooiing van de ‘eeuwig’ bevroren gronden en de averechtse effecten van klimaatmaatregelen zijn volgens de Unep, de milieuorganisatie van de VN, onderschatte bedreigingen van het milieu, die ons op den duur zullen opbreken. Lees verder →

Onderzoekers maken ‘expressieknop’ voor genen

Geplaatst op door
Beantwoorden
Een op CRISPR gebaseerde 'expressieknop'

Cellen in dat deel van de rattenhersens dat wordt gezien als het beloningscentrum (nucleus accumbens). Groen zijn de cellen die een bepaald eiwitten aanmaken, rood de cellen die het gids-RNA produceren en blauw die met het met het virus meegestuurde DNA hebben aangemaakt, ten teken dat de ‘machine’ heeft gewerkt (afb: UAB)

Het is hier al vaker gesteld dat de epigenetische toestand in een cel een cel maakt tot wat ie is: een levercel, botcel, vetcel of nog een van de honderden verschillende celtypen in ons lichaam. De regeling van de genexpressie (welk gen is hoe actief) is dan ook een aardig middel om erachter te komen hoe cellen werken en het lijkt er op dat onderzoekers van de universiteit van Alabama in het Amerikaanse Birmingham zo’n ‘expressieknop’ hebben gevonden, waarmee ze de expressie in hersencelkweken maar ook in de hersencellen van levende ratten kunnen veranderen. Met de expressieknop kan de activiteit van een enkel gen worden veranderd, maar ook van meer genen tegelijk. Opmerkelijk. Lees verder →

Hersens gengemanipuleerde baby’s kunnen ook zijn veranderd

Geplaatst op door
Beantwoorden
Jankui He, manipulator van embryogenoom (?)

Jiankui He op genoomcongres in Hongkong vlak voor hij van het toneel verdween (bijna letterlijk)

De hersens van twee zuigelingen waarvan het genoom is veranderd om ze hiv-bestendig te maken zouden ook veranderd kunnen zijn, denken onderzoekers. Of dat schadelijk of voordelig zou kunnen zijn konden ze niet zeggen. Jiankui He, die de genoomverandering realiseerde, schijnt in China inmiddels vervolgd te worden. Lees verder →

CRISPR-methode effectief bij spierziekte in muisjes

Geplaatst op door
1
Dystrofine

Dystrofine (afb: WikiMedia Commons)

Onderzoekers van de Amerikaanse Duke-universiteit hebben muisjes die een aandoening hadden die leek op de Duchenne-spierdystrofie van die ziekte genezen (?; as) door een enkele CRISPR-behandeling. Daarbij werd defect DNA uit het dystrofine-gen verwijderd. Een jaar na de behandeling (een groot deel van een muizenleventje) bleken de behandelde muisjes nog steeds Duchennevrij ook al waren er afweerreacties en bijkomende, onbedoelde veranderingen aan het DNA ontstaan. Lees verder →

Alvleeskliercellen verleiden buren tot aanmaken insuline

Geplaatst op door
Beantwoorden
psuedo-eilandjes van Langerhans

Alfa-cellen die normaal glucagon aanmaken (rood) worden door buren ‘verleid’ om insuline aan te maken (rood). (afb: univ van Genève)

Onderzoekers in Zwitserland hebben alvleeskliercellen die geen insuline produceren geherpro-grammeerd tot insulinepro-ducerende cellen en daarmee een mogelijke geneesmethode gecreëerd voor suikerpatiënten. Het bijzondere is dat cellen die waren omgeprogra-mmeerd om insuline aan te maken naburige glucagoncellen verleidden ook insuline aan te maken. Voorlopig gaat het nog om dierproeven. Lees verder →

Virus verbergt zich in bananengenoom

Geplaatst op door
Beantwoorden

BananenWaar CRISPR al niet goed voor is. Virussen maken misbruik van de replicatiemachine van de gastheercellen omdat ze die zelf niet hebben, maar dat ze zo ‘listig’ zijn dat ze hun erfgoed verstoppen in het genoom van bananen had ik nog niet eerder gehoord. Dat schijnt zelfs bij veel bananen het geval te zijn die in Afrika worden gekweekt voor de consumptie. Onderzoekers gebruikten CRISPR om dat plantenvirus uit het bananengenoom te snijden en om de plant resistent voor dat streepvirus te maken. Een andere groep gebruikte die methode al eerder om Cavendishbananen, die over de hele wereld in supermarkten worden verkocht, resistent te maken tegen een schimmelziekte die een bedreiging vormt voor de commerciële productie van die populaire variant. Lees verder →

Chinezen klonen genetisch veranderde aapjes

Geplaatst op door
Beantwoorden
Gekloonde aapjes met genetische afwijking opgezadeld

Drie van de vijf gekloonde makaakjes (afb: persbureau Xinhua)

Chinese onderzoekers zouden makaken hebben opgezadeld met een genetisch defect en die genetisch veranderde aapjes hebben gekloond. Wat bij mensen tot grote ophef leidt schijnt bij onze naaste verwanten in het dierenrijk geen probleem te zijn, althans niet in China. De genetisch veranderde klonen zouden moeten dienen als proefdieren in onderzoek naar bioritmeverstoringen. Lees verder →