Cellen met antilichamen resistent te maken tegen hiv

Antilichamen blokkeren virussen cel binnen te komen

De cellen met een antilichaam op het celmembraan dat de receptor voor het rhinovirus blokkeert overleefden (afb: Lerner)

Je bindt antilichamen aan hiv bevechtende afweercellen en je krijgt cellen die onaantastbaar zijn voor dat virus. Die resistente cellen zouden snel de door het virus omgebrachte cellen kunnen vervangen en daarmee iemand van het virus kunnen bevrijden, denken onderzoekers van het Amerikaanse Scripps-instituut. “Dit zou mensen lang tegen het virus kunnen beschermen”, stelt onderzoeker Jia Xie. De onderzoekers zijn van plan de methode op veiligheid en doelmatigheid te testen, alvorens die kan worden toegepast bij mensen. Het is de bedoeling een behandeling te ontwikkelen die leidt tot genezing zonder verdere medicatie.
Lees verder

Pluripotente stamcellen krijgen embryonale ‘status’

Pluripotente stamcellen met embryonale 'status'

De EPS-cellen (groen) zijn zowel te vinden in het embryo (links) als in de moederkoek (placenta) en dooierzak (yolk sac) (afb: Salk-instituut)

Pluripotente stamcellen, die kunnen worden ontwikkeld uit rijpe cellen (huidcellen, bijvoorbeeld), kunnen zich tot alle celtypen in ons lichaam ontwikkelen. Totipotente (embryonale) stamcellen kunnen dat ook, maar zich daarnaast ook ontwikkelen tot buitenembryonaal weefsel zoals de moederkoek. Dat kunnen pluripotente stamcellen niet. Nu hebben onderzoekers een methode ontwikkeld om pluripotente stamcellen een embryonale ‘status’ te geven. Ze noemden die cellen uitgebreide pluripotente stamcellen (in Engelse afko EPS). Lees verder

Weefsels kweken ‘natuurlijker’ in kunststofspaghetti

Ruimtelijke weefsels kweken in 'spaghetti'

Enkele cellenbouwsels verwezenlijkt met de ‘spaghetti’. B en C geven aan wat het verschil is tussen kweken in een petrischaaltje en in de ‘spaghetti’ (afb: univ. van Lund)

De een doet het met spinazieblaadjes, maar met een soort poreuze spaghetti schijnt het ook aardig te lukken om min of meer natuurlijke weefsels te kweken. Het is nog steeds een droom om goed functionerende weefsels of organen in het lab te kweken, maar nu gebeurt dat vooral nog in platte petrischaaltjes. Dat is nauwelijks een natuurlijke omgeving, waar ruimtelijkheid wezenlijk is. Onderzoekers van de universiteit van Lund hebben het nu geprobeerd met kunststofspaghetti. Het lijkt een vooruitgang. Lees verder

Miljoenen cellen kweken in dagen in plaats van weken

Ontwikkeling van oligodendrocyten uit pluripotente stamcellen

De aanmaak van oligodendrocyten (witte stof) uit pluripotente stamcellen (afb: Cell)

Onderzoekers van het Britse Sanger-instituut en van de universiteit van Cambridge (Eng) hebben een nieuwe techniek ontwikkeld die de aanmaaksnelheid van menselijke cellen aanzienlijk opvoert. Dat helpt bij onderzoek, maar zou ook dienstig kunnen zijn bij het repareren van weefsels. Lees verder

‘Synthetische’ embryo’s, smeet’s, nieuw ethisch dilemma

Oppervlak van een menselijke embryonale stamcel

Oppervlak van een menselijke embryonale stamcel (afb: NYT)

Ik denk dat dat vooral op het gebied van genetische technologie speelt. Dat terrein ontwikkelt zich relatief snel, maar komt daarmee ook steeds meer ethische dilemma’s tegen. Moet alles wat kan ook gedaan worden? Nu doet zich weldra de mogelijkheid voor om uitgaande van stamcellen ‘synthetische’ embryo’s te kweken. Die kun je gebruiken om nieuwe weefsels of organen te kweken, maar uiteindelijk ook, is de verwachting, om die uit te laten groeien tot volgroeide zuigeling. Willen we dat? Lees verder

Een bloedvatenstelsel gedrukt

Shaochen Chen c.s. drukken bloedvatenstelsel

Chen in zijn lab (afb: Univ. van Californië)

Het kweken van organen is een belangrijke onderzoeksdoelstelling in de medische wetenschap, maar dat is makkelijker gezegd dan gedaan. Een belangrijk struikelblok is dat gekweekte organen ook voorzien moeten zijn van bloedvaten en dat is niet makkelijk te verwezenlijken. Nu zijn onderzoekers rond Shaochen Chen van de universiteit van Californië in San Diego er in geslaagd een bloedvatstelsel te drukken, waardoor het kweken van organen weer een stapje dichterbij realisering komt. Lees verder

Zijn proefdieren te vervangen door miniorganen-op-chip?

De minihersens van Hoffman-Kim

De minihersens van Hoffman-Kim

Twee jaar geleden kweekte Diana Hoffman-Kim haar eerste hersenbolletjes, piepkleine miniorgaantjes van hersencellen van muizen. Sedertdien heeft ze duizenden minihersentjes gekweekt die vol elektrisch leven zitten. Echt leven doen ze niet. Om zelfstandig zonder de hulp van labmedewerkers te kunnen bestaan hebben ze bloed nodig. Vorig jaar zagen studenten van Hoffman-Kim dat er in de minihersentjes spontaan bloedvaten onstonden. Dat was nog nooit waargenomen. Ze werkt nu aan de Amerikaanse Brown-universiteit met een collega aan miniorgaantjes op chip, voorziening van een kunstmatig ‘bloedvoorziening’, die bij, onder meer, medicijnonderzoek proefdieren zouden kunnen vervangen, denkt ze. Lees verder

Geherprogrammeerde huidcellen verkleinen hersentumor

Kunstmatige hersenstamcellen op jacht naar kankercellen

Geherprogrammeerde huidcellen op jacht naar tumorcellen (afb: Science)

Tot hersenstamcellen geherprogrammeerde huidcellen verkleinen hersentumoren bij muizen een ietsje: 2 tot 5%. De huidcellen werden omgeprogrammeerd tot ’tumordoelcellen’ die in de hersens op jacht gaan naar kankercellen. Heel erg effectief zijn ze dus niet, maar wie weet is het een beginnetje (zoals zoveel in het kankeronderzoek). De onderzoekers ontwikkelden een manier om de huidcellen in een stap om te zetten in hersenstamcellen, die de kans op ontsporing tot kankercellen zou verminderen. Lees verder

Gaan we menselijke organen kweken in varkens?

Het inspuiten van menselijke stamcellen in een varkensembryo

Het inspuiten van menselijke stamcellen in een varkensembryo (afb: Juan Carlos Izpisua Belmonte)

Misschien ligt het aan mijn hoge leeftijd, maar ik vind dat het geknutsel aan de biologie/het leven steeds meer Frankenstein-trekken krijgt. Er wordt al langer op gespeculeerd om menselijke organen in varkens te kweken, maar het lijkt er op dat onderzoekers van het Amerikaanse Salkinstituut een forse stap op weg naar dat doel hebben gezet. Ze voorzagen een varkensembryo van menselijke stamcellen in de hoop en verwachting dat die vruchten zullen uitgroeien tot een chimeer: varkens met een mensenorganen. Het verhaal dat de onderzoekers daar bij houden is dat het in eerste instantie niet gaat om donororganen, maar om een methode om de ontwikkeling van menselijke stamcellen te kunnen bestuderen. Dat is zeker niet het einddoel. Lees verder

Hartcellen gemaakt in lab van stamcellen

Nieuwe hartcellen slaan aan in rattenharten

Een nieuwe hartcel die is uitgerijpt in het hartje van pasgeboren ratjes (afb: Kwon-lab)

Het schijnt nogal lastig te zijn om uitgaande van menselijke of dierlijke stamcellen functionele hartcellen te maken. Dat schijnt onderzoekers van de John Hopkinsuniversiteit in de VS nu wel gelukt te zijn. De gekweekte cellen zouden met succes zijn geïmplanteerd in rattenharten en daar verder gerijpt tot volwassen hartcellen. Dat lukte zowel met muizen- als met mensencellen (van personen met en zonder hartaandoening). Lees verder