‘Tweezijdige’ antilichamen zetten T-cellen op tegen kanker

'Tweezijdig' antilichaam moet T-cellen activeren tegen kanker

De ROR1-arm van het ’tweezijdige’ antilichaam (afb: Rader-lab, Scripps)

Ik heb hier al vaker de lofzang op ons vernuftige afweersysteem gezongen, maar heb misschien te weinig benadrukt dat dat ook werkt tegen kanker. Soms hebben kankercellen echter manieren gevonden om aan de dodelijke werking van dat systeem te ontkomen. Er worden allerlei manieren bedacht om dat systeem in die gevallen te reactiveren, maar de methode van het Amerikaanse Scripps-instituut heb ik, dacht ik, nog niet eerder gehoord (verbeter me als ik het fout heb). Scripps-onderzoekers hebben een ’tweezijdig’ antilichaam ontworpen dat ankert aan het ‘kankereiwit’ ROR1 en met de andere kant T-cellen er met de haren bij sleurt om hun verwoestende werk te doen (het ‘afschieten’ van kankercellen). Lees verder

Genetische verandering afweercellen verbeterd

Snelle en effectieve manier T-cellen genetisch aan te passen

Met behulp van elktroporering en plasmiden wordt het gereedschap aan de afweercellen afgeleverd, de cellen worden gesorteerd en genetisch veranderd. (afb: J. of immonology)

Papier is geduldig. Als daarop staat dat dierproeven aannemelijk hebben gemaakt dat netvliesveroudering is te repareren met behulp van een gentherapie dan denkt natuurlijke elke leek en zeker familieleden van mensen met netvliesveroudering of de patiënten zelf dat die ziekte zijn langste tijd heeft gehad. Dat is zelden zo. Er blijken altijd weer wat haken en ogen aan zo’n methode te zitten. Er wordt al tijden genetisch gesleuteld aan afweercellen om ze ‘weerbaarder’ te maken tegen allerlei ziektes. Nu is er dan weer methode ontwikkeld waarmee afweercellen ‘snel en efficiënt’ klaar te maken voor de strijd. We zullen zien… Lees verder

Methode ontdekt om ontspoorde afweercellen te helen

T-cellen vallen kankercel aan

Twee T-cellen vallen een kankercel aan.  (foto: Science)

Bij autoimmuunziektes en allergieën functioneert ons afweersysteem niet naar behoren. Nu schijnen onderzoekers een klein molecuul gevonden (2-aminooxy)azijnzuur) te hebben dat ontspoorde afweercellen, in dit geval T-cellen, weer in het gareel brengt Lees verder

Programma ontwikkeld voor antigeenherkenning T-cellen

T-cellen vallen kankercel aan

Twee T-cellen vallen een kankercel aan (foto: Science)

Onderzoekers van het St.Judas-kinderziekenhuis en van het Fred Hutchinsonkanker-centrum, beide in de VS, hebben een programma ontwikkeld waarmee kan worden voorspeld hoe T-cellen antigenen herkennen. Antigenen zijn stoffen die wijzen op ziekteverwekkers waartegen het afweersysteem in actie moet komen. Met behulp van dat programma zouden onderzoekers beter in staat zijn het afweersysteem in stelling te brengen bij ziekte(aanstichter)s waarbij dat systeem in slaap wordt gesust zoals kanker of niet goed werkt zoals bij autoimmuunziektes en dergelijke. Lees verder

Antilichamen zetten macrofagen aan het werk bij kanker

Macrofaag

Macrofaag van een muis met twee schijnvoetjes die ‘vijanden’ insluiten en verslinden (afb: Wiki Commons)

Antilichamen zetten ons afweersysteem aan het werk in een reactie op ziekteverwekkers. Antilichamen tegen de eiwitten PD-1 en PD-L1 leveren hun aandeel in de kankerbestrijding door T-cellen aan het werk te zetten, de eerstelinieverdediging van ons afweersysteem. Ze blijken echter ook andere afweercellen te activeren die kankercellen verslinden, de macrofagen. Een zoveelste ‘remedie’ tegen kanker? Lees verder

Stamcelvaccins zouden bij dieren tumorgroei afremmen

Interleukine-15 als kankerbestrijder

De structuur van interleukine-15 (afb: Wiki Commons)

Ik denk dat stamcelvaccins niet het goede woord is, maar ik neem het toch maar over van het persbericht van de universiteit van Cincinnati (VS). Onderzoekers van die universiteit hebben ‘kankerstamcellen’ ingespoten bij proefdieren die zo waren ingesteld dat ze interleukine-15 aanmaakten en de receptor voor dat eiwit IL-15Ralpha. Dat vergrootte de aanmaak van T-cellen die ten strijde trokken tegen de kankercellen in de proefdieren. Lees verder

‘Herbedrade’ T-cellen vallen kankercellen aan (is ’t idee)

Aangepaste T-cellen keren zich tegen kankercellen

De MESA-techniek (Modulaire Extracellulaire SensorArchitectuur) wordt gebruikt om de ‘vijand’ te herkennen (linksboven) en daar op te reageren via de activering van een bepaald gen met de productie van een signaalstof als resultaat (rechtsboven) (afb: Northwestern-universiteit)

Het idee  afweercellen kunnen worden ‘afgericht’ om kankercellen aan te vallen is niet nieuw. Op dat terrein wordt er heel wat afgeknutseld. Kennelijk is dé oplossing nog niet gevonden, want telkens weer komt een onderzoeksgroep met een andere aanpak. Nu hebben onderzoekers van de Northwestern-universiteit in de VS  menselijke afweercellen zo veranderd dat ze in actie komen als ze het ‘verdachte’ eiwit VEGF tegenkomen. Vooralsnog hebben we alleen maar de methode. Nu de praktijk nog. Lees verder

Dodercellen van afweer vinden ‘verstopt’ virus

Hi-virussen op een T-cel

Hi-virussen (paars) op een T-cel

Het afweersysteem is een mooi (en ingewikkeld) systeem, maar af en toe lijkt het wel of het de weg gewezen moet worden. Sommige virussen, zoals het humane immunodeficiëntievirus (hiv), kunnen niet ‘uitgeroeid’ worden, doordat ze zich schuil kunnen houden voor het afweersysteem. Ze kunnen op elk moment weer hun gevaarlijke kop opsteken. Onderzoekers hebben nu ontdekt dat er wel degelijk afweercellen bestaan die die virusdeeltjes in hun schuilplaatsen kunnen opzoeken en vernietingen, de folliculaire cytotoxische T-cellen of folliculaire dodercellen. Ze schijnen alleen een handje geholpen te moeten worden om hun destructieve taken te voltooien. De onderzoekers hebben al wat ideeën dienaangaande. Lees verder

Nieuwe manier om afweer op te peppen

microRNA-moleculen regel genexpressie

MicroRNA-moleculen spelen ook een belangrijke rol in het sturen van het afweersysteem (afb: discoverymedicine.com)

Onderzoekers van, onder meer, de Xiamen-universiteit in China hebben ontdekt dat een bepaald microRNA-molecuul, miR-155, in staat is het afweersysteem aan te zetten tot het verdelgen van ziekteverwekkers. Op alle mogelijke manieren wordt bekeken hoe het ons afweersysteem is te ‘verbeteren’ in de strijd tegen allerlei ziektes zoals kanker en autoimmuunziektes als reuma. Daarbij wordt de laatste jaren vaak gekeken naar de mogelijkheden van immuuntherapie, waar afweercellen genetisch veranderd worden. Als miR-155 ook bij mensen goede resultaten oplevert, dan zou dit een mogelijkheid zijn om zonder genetische manipulatie onze afweer ‘op te peppen’. Lees verder

Gerichte immuuntherapie ‘repareert’ autoimmuunziekte

T-cellen

T-cel

Bij muizen als proefdieren is aangetoond dat het mogelijk is slechtfunctione-rende afweercellen te verdelgen, terwijl de goed functionerende afweercellen gewoon hun werk kunnen blijven doen. Muizen die waren opgezadeld met de autoimmuunziekte Pemphigus vulgaris, waarbij ernstige blaarvorming optreedt. Door bepaalde afweercellen T-cellen de afweercellen te laten aanvallen die de autoimmuunziekte veroorzaakten, B-cellen, werd de blaarvorming minder en nam ook het aantal zich misdragende B-cellen af. Mogelijk werkt die strategie ook bij andere autoimmuunziektes.  Lees verder