De uit stamcellen geproduceerde serotoninecellen (afb: Su-Chun Zhang en Jianfeng Lu)
Voor het eerst serotoninecellen gemaakt uit stamcellen
Beantwoorden
Tag archieven: pluripotente stamcellen
Totipotente stamcellen van muizen geproduceerd (?)
Chromatine is de dicht gepakte structuur van DNA en histonen (gekleurd) in de celkern
Een Japans/Frans/ Duitse onderzoeksgroep zou voor het eerst muizencellen hebben geproduceerd die veel weg hebben van totipotente (alleskunnende) stamcellen (in het verslag in Nature wordt gesproken over de fase dat de embryo uit 2 cellen bestaat: 2C-cellen). Totipotente stamcellen zijn in staat een meercellig organisme te vormen maar ook de daarvoor nodige ‘infrastructuur’ als moederkoek en navelstreng. Al enige jaren is het mogelijk om uitgaande van volwassen cellen als huidcellen pluripotente (veelkunnende) stamcellen te maken, die zich in principe kunnen ontwikkelen tot elke type cel in het bijbehorende meercellig organisme (zoals de mens). Of die 2C-stamcellen zich ook kunnen ontwikkelen tot volwaardig organisme is (mij) niet bekend.
Lees verder
Stamceltherapie gestaakt vanwege kankerrisico
Stamcelonderzoekster Masayo Takahashi van het Riken-instituut in Kobe (Japan)
Stamceltherapieën worden allerwegen beschouwd veelbelovend middel in de als strijd tegen nu veelal nog ongeneesbare ziektes, maar die behandelings-methode houdt ook risico’s in. Een onderzoek om bepaalde vorm van blindheid (netvliesveroudering) te bestrijden met stamcellen, in dit geval pluripotente, is gestaakt, omdat er mutaties gevonden waren in de uit huidcellen van de tweede proefpersoon gevormde stamcellen, die wellicht to kanker kunnen leiden. Lees verder
CRISPR-knipper gebruikt om hemofilie te genezen
De ‘omgekeerde’ genen worden weer ‘rechtgezet’ (afb: CellStem Cell
Voor het eerst zouden muisjes met de bloederziekte (hemofilie A) zijn genezen met behulp van de CRISPR-Cas9-techniek, een techniek ‘geleend’ van bacteriën om DNA te bewerken. Bloederziekte, waaraan ook veel mannelijke nazaten van de Russische tsarenfamilie de Romanovs leden (overigens aan de B-variant waar het mis is met factor IX), komt bij een op de vijfduizend mannen voor. Door een zogeheten chromoominversie (het gen staat als het ware achterstevoren) kunnen hemofilie A-lijders de stollingfactor VIII niet aanmaken, waardoor bij een, in- of uitwendige, verwonding het bloed blijft stromen. Lees verder
Hersens op een petrischaal
De driedimensionale structuur van de kweekhersenschors (foto: Stanford-universiteit)
Op allerlei plekken op de wereld wordt gewerkt aan het ‘bouwen’ van organen. In eerste instantie zijn die vooral bedoeld voor klinische proeven en experimenten met medicijnen, maar uiteindelijk is het doel toch om volwaardige organen te bouwen ter vervanging van versleten of beschadigde originele exemplaren. Het grote voordeel van gekweekte organen boven donororganen is dat die lichaamseigen zijn. Bovendien zou je met de kweek niet langer meer afhankelijk zijn van de goedwillendheid van donoren. Onderzoekers van, onder meer, de Stanforduniversiteit in Palo Alto (Californië) hebben uitgaande van geherprogrammeerde huidcellen stukjes hersenschors gekweekt waarin de cellen functioneerden als echte hersencellen. Lees verder
Het DNA-molecuul geeft zich bloot bij STORM
De STORM-techniek in vergelijking met een conventionele microscoop
Door gebruik te maken van een nieuwe hoogoplossende microscooptechniek, STORM, zijn onderzoekers van het CRG en ICFO in Barcelona er in geslaagd te zijn de precieze structuur van DNA zichtbaar te maken. De STORM-techniek werd samen toegepast de nodige wiskunde en simulaties. Daarmee kon het erfgoed op nanoschaal worden bekeken. De onderzoekers zagen dat de nucleosomen, een stukje DNA met de omringende histonen, zich groeperen tot onregelmatige groepen met daartussen stukken nucleosoomloos DNA die die groepen, scheiden. Lees verder
Hersenschade lijkt te repareren met stamcellen
Het lijkt er op dat schade in de hersens of beter gezegd de hersenschors te herstellen valt door inspuiting van embryonale stamcellen. Onderzoekers van, onder meer, het Franse onderzoeksinstituut Inserm constateerden dat tenminste bij muizen. Dat zou voor het eerst zijn.
Een hart in een doosje als ‘proefdier’
Het Californische ‘kunsthart’
Dierproeven zijn bij farmaceutisch onderzoek bijna onontkoombaar, maar al jaren worden er pogingen in het werk gesteld die te mijden. Dat is niet zo zeer of niet alleen ingegeven door dierenliefde, maar ook door de ‘onvoorspelbaarheid’ van dierproeven. Proeven die met proefdieren een positief resultaat opleveren hoeven niet per se ook bij mensen te slagen. Er wordt gewerkt aan proefsystemen die beter voorspellen hoe therapieën of kandidaatmedicijnen op mensen uitwerken. Onderzoekers van de universiteit van Californië in Berkeley hebben hartcellen gekweekt om als ‘proefdier’ te fungeren. Ze hadden de hartcellen gekoppeld aan een voedselvoorziening en testen daarop hartmedicijnen. Lees verder
Werkende menselijke spieren gekweekt
Ingekleurde microscoopopname van gekweekte menselijke spieren. Met rood zijn de eiwitten aangeduid die horen bij functionerende mensenspieren (foto: Nenad Bursac, Duke-universiteit)
Het gaat er op lijken dat onderzoekers het kweken van ingewikkelder celsystemen, zoals organen, zo langzamerhand een beetje in de vingers gaan krijgen. Onlangs maakten onderzoekers bekend een functionerend stukje menselijke darm te hebben gekweekt (in muizen). Nu maken wetenschappers van de Amerikaanse Duke-universiteit bekend skeletspieren te hebben gekweekt, die het nog doen ook. Voorlopig zijn dit soort weefselkweken veelal nog niet geschikt voor transplantatie, maar bij medicijnonderzoek kunnen die toch goede diensten bewijzen.
Lees verder
Nieuw type stamcel ‘geprogrammeerd’
De vage stamcellen (links) vergeleken met ‘normale’ cellen (afb: Knoepfler-lab)
Onderzoekers van het Lunenfeld-Tanenbaum-instituut, onderdeel van met Mount Sinai-ziekenhuis in Toronto (Can), hebben met behulp van ‘herprogrammering’ een nieuw type pluripotente muizenstamcellen gekweekt, de zogeheten F-cellen (F staat voor fuzzy=vaag, vanwege hun vage voorkomen), uitgaande van volwassen cellen. De F-cellen zijn in staat zich te ontwikkelen tot cellen voor alle drie typen embryonale weefsels, maar zijn toch verschillend van de pluripotente stamcellen die tot nu toe via herprogrammering uit volwassen cellen werden gewonnen. De bekendmaking vormt een onderdeel van een kleine vloedgolf aan artikelen (vijf) over dit thema dat tegelijkertijd verschijnt. Het onderzoek, dat plaatsvindt onder de naam project Grandiose en waaraan vijftig wetenschappers deelnemen, licht een tipje van de sluier op van het mysterie van het herprogrammeren van volwassen cellen. Lees verder