Stamcellen repareren hart op onverwachte manier

Hartaanval

Bij een hartaanval worden bloedvaten door een bloedprop geblokkeerd waardoor miljoenen hartcellen afsterven.

Stamceltherapie helpt bij het herstel van het hart na een hartaanval, maar niet op de manier zoals lang is gedacht.  Het inspuiten van levende of zelfs dode stamcellen bij muisjes met een gewond hart leidt tot een ontstekingsproces dat op zijn beurt weer een herstelreactie oproept die de mechanische eigenschappen van het gewonde gebied verbeteren, zo bleek onderzoekers. Lees verder

Voorkomen celdood macrofagen helpt tegen artritis

Reuma-handen

Reuma leidt tot ernstige vergroeiingen

Het lijkt er op dat de celdood (necroptose) van bepaalde afweercellen, macrofagen, aanleiding kan geven tot reumatische (of reumatoïde) artritis, ontdekten onderzoekers van , onder meer, de universiteit van Gent. Het bleek hun dat het eiwit A20 die celdood voorkomt en beschermt tegen artritis. Mogelijk is hiermee een middel tegen de tot nu toe ongeneselijke ziekte gevonden. Lees verder

Stamcellen ‘onzichtbaar’ gemaakt voor afweersysteem

Universele cellen omzeilen afweer

Menselijke (gemanipuleerde) hartspiercel (afb: UCSF)

Het rommelen aan genen om afweercellen te activeren tegen kankercellen of voor het repareren van defecte genen, biologie en vooral het genetische deel ervan lijkt een ingenieursvak geworden te zijn, zij het een ingewikkeld. Het lichaam heeft zo zijn listen en lagen waarvan het afweersysteem niet de makkelijkste is. Stamceltherapieën kunnen daar last van hebben. Dan kun je stamcellen uit eigen lichaamscellen van de patiënt maken, maar dat is nogal bewerkelijk. Onderzoekers van de universiteit van Californië in San Francisco hebben nu stamcellen genetisch zo gemanipuleerd dat die ‘onzichtbaar’ zijn voor het afweersysteem. Dat schijnt een stuk handiger en vooral ook goedkoper te zijn dan eigen stamcellen te gebruiken. Lees verder

Vitamine D en macrofagen bevorderen beenmergziekte

Myelofibrose veroorzaakt door fout gen in combinatie met vitamine D

Bloedstamcellen (blauw) met een defect op het JAK2-gen worden door vitamine D gestimuleerd ‘foute’ macrofagen aan te maken (afb: univ van K~obe)

De beenmergziekte myelofibrose wordt bevorderd door een oversignalering door vitamine D en door de afweercellen, macrofagen, zo ontdekten onderzoekers rond Kanako Wakahashi en Yoshio Katayama van de universiteit van Kobe (Jap). Dat afweercellen het probleem niet oplossen, maar juist verergeren moet toch een punt van zorg zijn voor aanhangers van de immuuntherapie die het eigen afweersysteem oppoken om de strijd aan te gaan met ziekteverwekkers of zieke (kanker)cellen. Lees verder

“Hersencellen realistischer te bestuderen met hersentumormodel”

Hersentumormodel

Gedrukt hersentumormodel (afb: UT)

Glioblastoom (glioom) is een agressieve hersenkanker, waarbij, zo lijkt het, bepaalde afweercellen, macrofagen, hand- en spandiensten leveren aan de kankercellen. Onderzoekers van de universiteit Twente hebben nu een minimodel van de hersens geprint om de ‘verkankering’ en effecten van immuuntherapie beter te kunnen bestuderen en waarmee het aantal proeven met dieren kan worden verminderd. Het versterken van het afweersysteem zou ook averechts kunnen werken. Lees verder

Nobelprijs voor scheikunde naar drie ‘helpers’ van de evolutie

Nobelprijswinnaars scheikunde 2018

Vlnr: de drie Nobelprijswinnaars voor scheikunde Frances Arnold, George Smith en Gregory Winter

De Nobelprijs voor de scheikunde gaat dit jaar naar de Amerikaanse Frances Arnold (voor de helft), de Amerikaan George Smith en de Brit Gregory Winter (samen voor de andere helft). Ze ontwikkelden enzymen en antilichamen voor medische maar ook energetische toepassingen (biobrandstoffen). Lees verder

Afweercellen zien hartaanval aan voor virusontsteking

Hartaanval

Bij een hartaanval worden bloedvaten door een bloedprop geblokkeerd waardoor miljoenen hartcellen afsterven.

Het lijkt er op dat bij hartaanvallen ons afweersysteem aardig in de fout gaat. Volgens onderzoek rond Kevin King van de universiteit van Californië in San Diego lijkt het er op dat het afweersysteem ‘denkt’ dat een hartaanval een virusontsteking is. Het afweersysteem lijkt hier het herstel te dwarsbomen. Lees verder

Antilichamen zetten macrofagen aan het werk bij kanker

Macrofaag

Macrofaag van een muis met twee schijnvoetjes die ‘vijanden’ insluiten en verslinden (afb: Wiki Commons)

Antilichamen zetten ons afweersysteem aan het werk in een reactie op ziekteverwekkers. Antilichamen tegen de eiwitten PD-1 en PD-L1 leveren hun aandeel in de kankerbestrijding door T-cellen aan het werk te zetten, de eerstelinieverdediging van ons afweersysteem. Ze blijken echter ook andere afweercellen te activeren die kankercellen verslinden, de macrofagen. Een zoveelste ‘remedie’ tegen kanker? Lees verder

Macrofagen belangrijk voor weefselherstel zoogdieren

Macrofagen die zorgen voor weefselherstel in stekelmuizen

Bepaalde macrofagen in wonden van Afrikaanse stekelmuisjes zorgden voor weefselherstel in plaats van littekening zoals normaal bij zoogdieren (afb: univ. van Kentucky)

Het blijkt dat, in ieder geval bij Afrikaanse stekelmuisjes en gewone labmuisjes, macrofagen, de celslobberende afweercellen, een belangrijke rol spelen bij het weefselherstel of littekening van zoogdieren. Weefselherstel (en orgaansynthese) staan hoog op de ranglijst van onderzoeksthema’s, maar van weefselherstel van zoogdieren weten we maar bar weinig. Het opmerkelijke aan de stekelmuisjes is dat bij verwonding het weefsel zich hersteld, niet bij de labmuisjes (daar ontstaat net als bij de mens littekenweefsel). Lees verder

IJzerdeeltjes zetten afweercellen aan het werk tegen kanker

Macrofagen eten kankercellen

Macrofagen zouden door ijzeroxidedeeltjes (ferumoxytol) weer worden aangezet kankercellen onschadelijk te maken (afb: Amy Thomas)

Volgens Amerikaanse onderzoekers is het ze gelukt bij muizen de eigen afweercellen aan het werk te zetten in de strijd tegen kanker. Ze hoefden daarvoor de muisjes slechts in te enten met het ijzerpreparaat ferumoxytol (in feite gewoon roest oftewel ijzeroxide). Dat middel is in de VS al goedgekeurd door de gezondheidsautoriteiten. De ontdekking dat ijzer invloed heeft op het afweersysteem was een toevalstreffer. Lees verder