Tag archieven: DNA-reparatie

DNA-reparatie blijkt ingewikkeld proces

Geplaatst op door
Beantwoorden
Reparatie van DNA

Een vrij impressie van DNA-reparatie door S. Colmenares. Het heterochromatine wordt voorgesteld als de zon, met zonnevlammen waar de reparatie plaatsvindt door reparatie-enzymen (geel en blauw) (afb: Chiolo-lab)

Zo’n levende cel zit knap (en) ingewikkeld in elkaar. Ik word niet moe dat te zeggen. Een van de vele fraaie systemen in de cel is de DNA-reparatie om te voorkomen dat er gekke dingen gebeuren in die cel (en vervolgens mogelijk in het hele meercellige organisme). Dat gigantische molecuul, uitgerekt zo’n 2 meter (!), zit opgepropt in een kern met een membraan er omheen. Dat membraan blijkt niet alleen om het levensmolecuul te beschermen tegen ongewenste gasten, maar schijnt ook te helpen bij reparatie, zo ontdekten onderzoekers van de universiteit van Zuid-Californië. Onderzoekers van de Vanderbilt-universiteit in Nashville vonden dat het enzym glycosylase AlkD DNA repareert op een bijzondere manier. Het wordt allemaal knap ingewikkeld.

Lees verder →

Mogelijke werking DNA-reparatie verklaard

Geplaatst op door
Beantwoorden
De hOGG1-schaar

De hOGG1-schaar (afb: JACS)

Het is en blijft een prachtig systeem, die hele genetische mikmak, met zijn al zijn subtiele en vernuftige regelmechanismes. Vernuftig is natuurlijk niet het goede woord, want daar komt opzet bij kijken, maar toch. Een van die prachtige subsystemen in de genetische machinerie is de DNA-reparatie. Er gaat wel eens wat mis, vooral bij celdeling, en dan worden die foutjes meestal hersteld. Onderzoekers van de Ludwig-Maximilian-universiteit in München denken nu, op basis van kwantummechanische computersimulaties, te weten hoe dat systeem werkt, heel anders dan tot nu toe gedacht is. Eerst wordt het ‘geraamte’ van het DNA ‘gekraakt’ en vervolgens worden de defecte delen weggenomen. Hun bevindingen hebben ze opgeschreven twee artikelen: een in JACS en een in Nature.

Lees verder →

Alternatief DNA-reparatiesysteem ontdekt

Geplaatst op door
Beantwoorden
Lus in DNA met breuk

Zo zou een lus in het DNA er ongeveer uit zien. De breuk zit bij de rode pijl (afb: Nadezjda Gerasimova et al)

In het DNA liggen de codes voor eiwitten vast en daarmee het voortbestaan van een ingewikkeld systeem dat leven heet. Er gaat wel eens wat fout met dat DNA en er is voorzien in een reparatiesysteem om dat beschadigde DNA te herstellen. Dat enorme molecuul is echter voor een belangrijk deel ‘ingepakt’ in eiwitten die histonen worden genoemd, tezamen het chromatine genoemd, die die reparatie zouden (kunnen) bemoeilijken. Russische onderzoekers schijnen een mechanisme te hebben ontdekt, dat de cel in staat stelt ook die schade te repareren.
Lees verder →

Niet alle genen even mutatiegevoelig

Geplaatst op door
Beantwoorden
Ben Lehner (EMBL)

Ben Lehner (EMBL)

Uit onderzoek aan 17 miljoen mutaties bij 650 kankerpatiënten blijkt dat niet alle genen even mutatiegevoelig zijn. Er zijn grote verschillen die zouden worden veroorzaakt door het systeem dat DNA repareert, de ‘DNA-speller’. Dat mechanisme is vooral gespitst op de belangrijkste delen van de chromosomen, waar de belangrijkste, actieve genen huizen. Het onderzoek werd uitgevoerd door twee wetenschappers van het Europese lab voor microbiologie (EMBL) in Barcelona.
Lees verder →

DNA-reparatie-eiwit als mogelijk kanker’medicijn’

Geplaatst op door
Beantwoorden
Reparatie van beschadigd DNA

Reparatie van beschadigd DNA

Onderzoekers van de particuliere Case Western Reserve-universiteit in Cleveland (Ohio, VS) denken met een tweesporenbenadering een geducht wapen tegen kanker te hebben. Het eerste spoor is het stimuleren van de aanmaak van het tumoronderdrukkende eiwit 53BP1, waarna de kankercellen het pad naar hun vernietiging inslaan. De finale afmakers zijn toch weer bestraling en/of chemotherapie. 53BP1 speelt een belangrijke rol in het herstellen van schade aan DNA.  Er is weer sprake van een ‘doorbraak’, maar voorlopig moet het idee allereerst nog in dierproeven zijn deugdelijkheid aannemelijk maken.
Lees verder →

Kankercellen werken aan hun eigen ‘eeuwige’ leven

Geplaatst op door
Beantwoorden
Alternatieve verlenging van telomeren (ALT)

Dit plaatje zou duidelijk moeten maken hoe die telomeren langer worden (afb: Cell)

Terwijl bij gewone cellen de uiteinden van de chromosomen, de telomeren, steeds korter worden, hebben kankercellen een manier gevonden om die telomeren op lengte te houden en zo hun eigen leven te rekken. Het is ironisch: cellen die dood en verderf zaaien hebben zelf de weg naar het ‘eeuwige’ leven gevonden. Amerikaanse onderzoekers denken nu te weten hoe kankercellen dat kunstje flikken. Lees verder →

DNA niet gerepareerd bij celdeling vanwege telomeren

Geplaatst op door
Beantwoorden
Telomerensamensmelting

Als het celreparatiemechanisme tijdens de celdeling werkt, wat normaal niet het geval is, werden sommige telomeren (rood) met elkaar verbonden (pijlen)

Het reparatie-mechanisme voor DNA in cellen is wezenlijk voor onze gezondheid. Voortdurend worden in de cel reparaties uitgevoerd, maar juist op het moment dat het belangrijk is dat het DNA netjes wordt doorgegeven (tijdens de celdeling), wordt dat mechanisme buiten werking gesteld. Een van de vele mysteries van (in) het leven. Volgens onderzoekers van het Mount Sinaï-ziekenhuis in Toronto heeft dat te maken met de telomeren, de uitlopers van de chromosomen waaruit het DNA bestaat, die tijdens de celdeling worden gezien als defecten. Lees verder →

Twee nieuwe wegen om kanker te behandelen

Geplaatst op door
Beantwoorden
p53

De tumoronderdrukker p53 (afb: Wikicommons)

Ik heb ze maar even bij elkaar geveegd, deze twee artikelen over kanker. In Schotland denken ze dat hun kennis over celdeling een beter inzicht kan geven over het ontstaan van kanker. Dat lijkt me ook helemaal niet zo gek, als je bedenkt dat kanker een wild delingsfenomeen is. Onderzoekers aan de staatsuniversiteit van Oregon hebben een ‘knopje’ ontdekt om er voor te zorgen dat de tumoronderdrukker p53 zijn heilzame werk doet. Kanker is heet, zo veel is duidelijk, maar we moeten, ik doe het in ieder geval, wat voorzichtig zijn met doorbraken en geheel nieuwe therapieën.  Lees verder →

Enzym PrimPol speelt hoofdrol in DNA-reparatie

Geplaatst op door
Beantwoorden
PrimPol-enzym van een archaeon

PrimPol is eigenlijk een verzamelnaam van bifunctionele enzymen: een polymerase en een primase. Hier een plaatje van een PrimPol van een archae (afb.: http://pfam.sanger.ac.uk/)

Er worden in levende organismes, dus ook de mens, constant nieuwe cellen gevormd. Daarbij wordt het DNA gekopieerd en verdubbeld, de zogeheten replicatie. Daarbij kan er nogal wat fout gaan en cellen hebben een reparatiesysteem om die defecten in het DNA te repareren. Onderzoekers van het Spaanse kankercentrum CNIO kwamen er achter dat in mensen het enzym PrimPol daarbij een wezenlijke rol speelt. En, bijna obligaat, PrimPol zou ook iets van doen kunnen hebben met het ontstaan van kanker. Tja. Lees verder →

DNA-reparatie-eiwit MutS op ‘heterdaad betrapt’

Geplaatst op door
Beantwoorden
Gregory Hura & stralenbundel

Greg Hura bij de ALS SIBYLS-stralenbundel waarmee de preparaten zijn ‘bekeken’ (foto: Lawrence-Berkeley-lab)

DNA, het erfgoed van een soort, wordt vele malen gekopieerd gedurende het leven van een inidividu. Bij dat kopiëren gaat er wel eens wat mis. Een klein eiwit, MutS genaamd, (van Mutator S) controleert of het genoom in orde is, zowel bij micro-organismen als bij de hogere diersoorten. Een onderzoeksgroep van het Lawrence Berkeley-lab van het Amerikaanse ministerie van defensie is er in geslaagd zicht te krijgen op het doen en laten van MutS met behulp van een nieuwe techniek, die gebruik maakt van een röntgenverstrooiingstechniek: SAXS. Lees verder →