Volledig nieuw menselijk genoom in de maak?

DNA-wenteltrapVorige week troffen 130 deskundigen elkaar op de geneeskundefaculteit van de Harvard-universiteit om te praten over het ontwikkelen van grote DNA-moleculen vanaf het nulpunt. Het was een groep van wetenschappers, juristen, ethici, ingenieurs en overheidsvertegenwoordigers, waar journalisten en andere niet-genomisten niet welkom waren. Ook werden er geen officiële mededelingen gedaan, maar het Britse blad New Scientist wist toch het een en ander op te vangen. De bijeenkomst zou zijn gepland in verband met het opzetten van een groot internationaal onderzoeksproject dat als doel heeft een geheel nieuw menselijk genoom te bouwen (vanaf niks). Lees verder

“Stop met overdrijven bij stamcelonderzoek”

Stamcellen

Stamcellen

Hou nu eens op met die overdrijving bij stamcelonderzoek, vragen vijf onderzoekers in Science aan medestamcelonderzoekers. Resultaten worden overdreven en er worden niet waar te maken beloftes gedaan over nieuwe therapieën. De internationale vereniging voor stamcelonderzoek ISSCR heeft richtlijnen opgesteld (pdf-bestand) om die overdrijvingspraktijken in het vakgebied de kop in te drukken. Lees verder

Huidcellen met cocktail om te vormen tot orgaancellen

Uit huidcel gevormde hartcel

Uit huidcel door chemische herprogrammering gevormde hartcel (afb: Gladstone-instituut)

We doen of het al helemaal normaal is, maar de methode om van gespecialiseerde cellen weer pluripotente stamcellen te maken en van daar uit weer gespecialiseerde cellen is nog jong. Bij die herprogrammering worden vier zogeheten transcriptiefactoren gebruikt. Voor de ontdekking van die methode kregen Shinya Yamanaka en John Gurdon in 2012 de Nobelprijs voor de geneeskunde. Nu zijn twee onderzoeksgroepen, hoofdzakelijk bestaand uit onderzoekers met Chinese namen, er in geslaagd uitgaande van huidcellen met behulp van een chemische cocktail orgaanspecifieke cellen te maken zoals hartcellen en hersenstamcellenLees verder

Oogaandoeningen hebben baat bij stamcellen

Doorsnee van een oogTwee artikelen die deze week verschenen gaan over manieren om oogaandoeningen te repareren met behulp van stamcellen. Japanse en Britse onderzoekers hebben, uitgaande van pluripotente stamcellen hoornvliescellen gemaakt die proefdieren genazen van hoornvliesblindheid. Ook het , voornamelijk, Chinese onderzoeksteam gebruikte stamcellen. In dat geval waren het lensepitheelvoorlopercellen, om voor konijnen en makaken heldere ooglenzen te verwezenlijken.  We kunnen nog wel wat verwachten op dit terrein, zo lijkt. Lees verder

Pluripotente stamcellen zouden veilig zijn

Pluripotente stamcellen zouden veilig zijn

Pluripotente stamcellen zouden veilig zijn

Onderzoek van het Scripps-instituut en het J.Craig Venter-instituut, beide gevestigd in de VS, zou hebben uitgewezen dat uit herprogrammering van gespeciliseerde cellen verkregen pluripotente stamcellen veilig zijn te gebruiken. Ze zouden zich niet, zoals hier en daar werd gevreesd, ontwikkelen tot kankercellen, of althans: dat is hoogst onwaarschijnlijk, volgens die onderzoekers. Wel bevelen de onderzoekers aan die geproduceerde stamcellen voor toepassing in de mens degelijk te controleren op gevaarlijke mutaties. Lees verder

Stamceltherapie lijkt deels oplossing voor Duchenne

Dystrofine, spiereiwit

Duchenne-patiënten maken nauwelijks het speierversterkende eiwit dystrofine aan (hier de structuur van dat eiwit) (afb: Wiki Commons)

Stamceltherapie zou wel eens een geneeswijze kunnen zijn voor de spierziekte Duchenne. Volgens de onderzoekers van de universiteit van Californië in Los Angeles zou die methode werkzaam kunnen zijn voor 60% van de patiënten die lijden aan die ernstige spierziekte. Voorlopig zijn de proeven alleen nog bij muizen uitgevoerd (met cellen van menselijke Duchenne-patiënten). “Deze methode zou met een jaar of tien kunnen worden beproefd op mensen”, zegt onderzoekster Melissa Spencer. Lees verder

Grootschalige productie van stamcellen van start

Ex(?)-cardioloog Zannos Grekos en stamceltherapie

Ex(?)-cardioloog Zannos Grekos (foto: Naples Daily News)

Het Australische bedrijf Mesoblast is begonnen met de grootschalige productie van stamcellen (Temcell genoemd). De stamcellen zijn ontwikkeld uit cellen van gezonde donors en zouden geen afweerreactie bij de patiënten teweegbrengen. Waarom is mij duister. Normaal gesproken worden niet-lichaamseigen cellen geweerd. Temcell wordt in Japan gelanceerd als behandeling van patiënten met een donororgaan, waarbij het eigen afweersysteem het getransplanteerde orgaan aanvalt. Het idee om stamcellen in te zetten om mankementen in het lichaam te repareren of misschien wel eens om organen en ledematen te vervangen, leunt sterk op dat lichaamseigene. Dat wil zeggen dat die stamcellen afkomstig zijn van de patiënt of gewonnen uit geherprogrammeerde rijpe cellen van hem/haar. Stamcellen krijgen mooie cijfers, maar de toepassing er van is verre van probleemloos. Lees verder

Stamceltransplantatie helpt niet bij ziekte van Crohn

Christopher Hawkey en de ziekte van Crohn

Christopher Hawkey van het Queens-ziekenhuis in Nottingham

Volwassenen met een hardnekkige vorm van de ziekte van Crohn, een chronische darmontsteking, hebben geen baat bij stamceltransplantatie, althans die behandeling is in vergelijking met de conventionele therapieën geen verbetering, zo vonden onderzoekers. Er was zelfs sprake van vergiftiging. Behandeling van de ziekte met bloedstamcellen bij een bredere groep patiënten met een chronische darmontsteking lijkt vooralsnog niet aanbevelenswaard. Toch schrijven de onderzoekers stamceltherapie voor de genezing van de ziekte niet af.
Lees verder

Stamceltherapie in baarmoeder uitgevoerd

Ongeboren kind

Vijfdemaands vrucht

De zuigeling met de brozebotziekte zou botten krijgen die al in de baarmoeder kunnen breken. Binnenkort start er een klinische proef waarbij de vrucht in de baarmoeder een stamceltherapie krijgt om er voor te zorgen dat het botstelsel zich normaal ontwikkeld. Het zou voor het eerst zijn dat een stamceltherapie wordt uitgevoerd in de baarmoeder, stelt Cecilia Götherström van het Karolinska-instituut in Stockholm (Zwe). “Er zijn ook bij ons eerder gevallen geweest, maar nooit in een klinische proef.” Lees verder

Rattenhart hersteld met stamcellengel

hydrogel met stamcellen om hartschade te repareren

Een hydrogel met stamcellen bleek in staat schade aan rattenharten te repareren (afb: John Hopkins-universiteit)

Onderzoekers van de Amerikaanse John Hopkins-universiteit schijnen hartjes van ratten te hebben hersteld met behulp van stamcellen in een, plakkende, hydrogel. Wellicht kan de methode goede diensten bewijzen bij mensen met schade aan het hart. Lees verder