Cellen sturen met signaalsysteem opent vele mogelijkheden

synthetische signaalsysteem bedoeld om cellen te 'sturen'

Links een met enkelstrengs-DNA ‘geketende’ cel, rechts actief geworden na de toevoeging van P-DNA (afb: Nature)

Cellen krijgen van alle kanten signalen, waarop ze kunnen reageren. Dat kunnen wij ook, dachten onderzoekers van de Amerikaanse Northwestern-universiteit en ontwierpen een synthetisch signaalsysteem van peptide-DNA (DNA gecombineerd met kleine eiwitten) in combinatie met DNA-strengen, dat niet alleen dienstig zou kunnen zijn  bij stamceltherapieën, maar ook bij de bestrijding van reuma, ziekte van Parkinson of bij weefselherstel, om maar wat te noemen. Lees verder

Stamceltherapieën niet dé oplossing ‘voor al uw ziektes’

Stamcellen uit vetweefsel voor oogoperatie

Bij liposuctie-stamceltherapie worden stamcellen gevist uit het eigen vetweefsel van de te behandelen patiënten (afb: NYT)

Medische en juridische deskundigen uit vijftien landen dringen aan op een betere en internationale regulering van stamceltherapieën. Ze willen daarmee voorkomen dat kwetsbare patiënten worden blootgesteld aan onbewezen en mogelijk dodelijke behandelingen. Nu is de regelgeving een wildebomenbos en er zijn al doden gevallen door onbezonnen toepassing van stamcelbehandelingen. Lees verder

Mesenchymatische stamcellen mogelijk werkzaam tegen astma

Meisje met astmapufHet lijkt er op dat zogeheten mesenchymatische (of -male) stamcellen problemen die zich voordoen bij chronische astma kunnen verminderen of misschien wel wegnemen, zo bleek onderzoekers in Australië uit onderzoek bij muizen. Mesenchymatische stamcellen, die voorkomen in het beenmerg maar ook in navelstrengen, zijn zogeheten multipotente stamcellen die zich in een aantal verschillende gespecialiseerde cellen kunnen ontwikkelen. Voor deze experimenten werden deze mesenchymale stamcellen gewonnen uit pluripotente stamcellen. Lees verder

Hartstamcellen van hartpatiënten kunnen riskant zijn

Hartaanval

Bij een hartaanval worden bloedvaten door een bloedprop geblokkeerd waardoor miljoenen hartcellen afsterven.

Patiënten met een ernstige hartaandoening hebben eigenlijk alleen maar uitzicht op harttransplantatie of stamceltherapie. Volgens een onderzoek van de universiteit van Tel Aviv (Isr) zou een stamceltherapie bij deze patiënten wel eens slecht kunnen uitpakken. De huidige aanpak moet worden veranderd, vinden de onderzoekers op basis van hun onderzoeksresultaten.
Lees verder

Beenmergstamcellen hebben mogelijk baat bij ALS

ALS-muisjes hebben baat bij beenmergstamcellen

De resultaten van een prestatieproef (bllauw is hoge dosis, geel middel en groen laag, zwart zijn gezonde muizen, rood wordt media (?) genoemd). De stamcellen werden in week 13 ingespoten. Het resultaat is niet echt om over naar huis te schrijven (afb: Nature)

Tegen amyotrofe laterale sclerose (ALS) is nog steeds geen kruid gewassen. Onderzoek bij muizen met ALS hebben enige hoop doen gloren op een mogelijke behandeling. Behandeling met beenmergstamcellen verbeterde de bewegingsfuncties en de conditie van hun zenuwstelsel. Het lijkt er op dat die geïmplanteerde stamcellen de bloed/ruggenmergbarrière weer herstellen die bij ALS is verstoord. Lees verder

Stamceltherapie voor het hart lijkt werkzaam

Hartaanval

Bij een hartaanval worden bloedvaten door een bloedprop geblokkeerd waardoor miljoenen hartcellen afsterven. De stamceltherapie moet aanzetten tot nieuwe weefselgroei.

Het lijkt er op dat stamceltherapie bij hartpatiënten de schade aan hun hart enigszins repareert. Vooralsnog gaat het om een fase 1-onderzoek, waarbij vooral de veiligheid van de gebruikte methode voor toepassing bij mensen moet worden bewezen. Een vervolgonderzoek zou duidelijk moeten maken hoe effectief de methode is. Lees verder

Stamceltherapieën allesbehalve een ‘eitje’

Stamcellen uit vetweefsel voor oogoperatie

De stamcellen werden gevist uit het eigen vetweefsel van de behandelde patiënten (afb: NYT)

Stamceltherapieën, er wordt veel van verwacht, maar de resultaten zijn nog niet om over naar huis te schrijven. De Amerikaanse krant the New York Times meldt nu een geval  dat drie bejaarde vrouwen die in 2015 werden behandeld door de inspuiting van stamcellen in hun ogen geheel of gedeeltelijk blind zijn geworden.  Daar staat het verhaal tegenover van een bejaarde vrouw waarvan het zicht door behandeling met pluripotente stamcellen zou zijn gered. Het zicht van die patiënte is overigens niet beter geworden. Lees verder

Beeldtechniek EDICTS ‘ziet’ wat een stamcel wordt

De epigenetische verandering van stamcellen in beeld

Een plaatje om enig idee te krijgen hoe EDICTS in elkaar steekt (afb: Nature)

Ik dacht dat de omgeving bepaalde tot wat voor een type cel een stamcel zich ontwikkeld, maar onderzoeker Prabhas Moghe van de Amerikaanse Rutgersuniversiteit en zijn medeonderzoekers stellen dat stamcellen een ‘lot’ hebben. Met een hoogoplossende beeldtechniek zou dat ‘lot’ zichtbaar zijn te maken. Lees verder

Geherprogrammeerde huidcellen verkleinen hersentumor

Kunstmatige hersenstamcellen op jacht naar kankercellen

Geherprogrammeerde huidcellen op jacht naar tumorcellen (afb: Science)

Tot hersenstamcellen geherprogrammeerde huidcellen verkleinen hersentumoren bij muizen een ietsje: 2 tot 5%. De huidcellen werden omgeprogrammeerd tot ’tumordoelcellen’ die in de hersens op jacht gaan naar kankercellen. Heel erg effectief zijn ze dus niet, maar wie weet is het een beginnetje (zoals zoveel in het kankeronderzoek). De onderzoekers ontwikkelden een manier om de huidcellen in een stap om te zetten in hersenstamcellen, die de kans op ontsporing tot kankercellen zou verminderen. Lees verder

Stamceltherapie kent vele beperkingen

Shinja Yamanaka, de 'vader' van de pluripotente stamcel

Shinja Yamanaka, de ‘vader’ van de pluripotente stamcel

Shinya Yamanaka kreeg in 2012 de Nobelprijs voor de geneeskunde voor de ontwikkeling van een techniek om uit rijpe cellen stamcellen te maken, de zogeheten geïnduceerde pluripotente stamcellen. Daarmee slechtte Yamanaka de ethische barrières enigszins die aan stamcelonderzoek tot aan zijn ontdekking kleefden, dacht hij. Voordat de techniek van de Japanner opgang maakte, gebruikten stamcelonderzoekers meestal embryonale stamcellen (de natuurlijke ‘alleskunners’) en dat stuitte alom op grote bezwaren. Yamanaka sprak met een verslaggever van  de New York Times over de grote belofte die stamceltherapie zou zijn. De onderzoeker stelt dat we onze verwachtingen wat moeten matigen. De behandeling is geen oplossing voor alle ziektes, bij lange na niet. Ook over de ethische kwestie moet nodig een discussie gehouden worden… Lees verder